Trudno jednoznacznie określić, od kiedy w dziejach naszej historii możemy mówić o Polsce Ludowej. Jedni uważają za początek polski ludowej dzień ogłoszenia manifestu lipcowego przez PKWN Polski Komitet wyzwolenia narodowego w dniu 22 lipca 1944 roku, który przystali do budowani organów władzy ludowej na wyzwolonym przez armie czerwona obszarze Polski. Kolejnym etapem było przekształcenie PKWN w rząd tymczasowy RP, co nastąpiło w grudniu 1944 roku za zgoda krajowej rady narodowej, mieniącej się jako tymczasowy parlament polski. W czerwcu 1945 na wskutek porozumienia przedstawicieli Rządu tymczasowego z środowiskiem nie, których polityków polskich na emigracji powstaje Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, na którego czele stoi premier Edward Osóbka-Morawski, a jego zastępcami w postaci wicepremierów zostają Władysław Gomułka i Stanisław Mikołajczyk emigracyjny działacz PSL.

Ten prowizoryczny rząd jedności stworzony dla pokazania zachodnim mocarstwom ze dokonano porozumienia sil krajowych i emigracyjnych był początkiem dalszych nadużyć i kroków majach na celu przejęcia władzy przez PPR. W warunkach ograniczonej suwerenności i wciąż stacjonującymi siłami radzieckimi na polskich ziemiach partia komunistyczna sięga po władzę. Przejmuje kontrole władzy odsuwa działaczy emigracyjnych od wpływu na losy kraju. Polska podpisuje 20 letni układ o przyjaźni i współpracy z ZSRR w kwietniu 1945, co tylko sankcjonuje nasze uzależnienie od wielkiego sąsiada. Konferencja w Poczdamie z lipca 1945 ustala polskie granice zachodnie na rzecze Odrze i Nysie, po myśli komunistów. Kolejne miesiące to bezwzględne zawładnięcie pełni władzy przez coraz pewniej się czujących członków partii komunistycznej jest to okres nazwany później stalinizacja. Do 1947 r. Polska Partia Robotnicza umocniła swoją pozycje w kraju, poprzez walkę z podziemiem politycznym i zbrojnym wyeliminowano z życia politycznego jedyną realna i legalna siłę opozycyjna - PSL.

W pełni przejecie władzy przez komunistów następuje podczas sfałszowanych wyborów wraz ze słynnym referendum 3x tak w 1946, pod pozorem pluralizmu w postaci czterech stronnictw PPR, PPS SL i SD, komuniści wygrywają wybory do sejmu ustawodawczego i przejmują kontrole na państwem. W sprawach gospodarczych postęp odbudowa kraju ze zniszczeń wojennych, powstają kolejne ambitne plany do realizowania na poszczególne lata, pierwszy z nich plan 3 letni na lata 1947-1949 - dotyczył głównie zasiedlania Ziem Odzyskanych, reformy rolnictwa i nacjonalizacja przemysłu. W Polsce pomimo prób wprowadzania reform postępowała stalinizacja odsuwano od władzy ludzi z grona reformatorów skupiony wokół osoby Władysława Gomułki, polska nie ma szans na własną drogę w budowie socjalizmu. Komuniści skupiają swoje siły by łatwo było nad nimi panować powstaje w grudniu 1948 roku PZPR, która powstała z PPR i PPS-u, propaganda wśród młodzieży ma szerzyć Związek młodzieży polskiej usankcjonowany w lipcu 1948 roku. W 1949 roku powstaje Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, które tworzą członkowie Stronnictwa Ludowego i pozostający w sferze polityki działacze emigracyjnego PSL-u oraz centralna rada związków zawodowych.

W latach 50-tych postępował proces odbudowy państwa polskiego ze zniszczeń wojennych powstał kolejny plan odbudowy tym razem 6 letni przypadający na lata 1950-56, skupiał się on na rozbudowie przemysłu ciężkiego jako nowej lokomotywy polskiej gospodarki. Przekazywanie olbrzymich środków na rozbudowę ośrodków przemysłowych w negatywny sposób odzwierciedlało pomoc dla innych sektorów gospodarki w tym zwłaszcza rolnictwa gdzie rozpoczęto proces kolektywizacji wsi. Władza ustosunkowała się do kościoła, który przeciwstawiał się dominacji komunistów w życiu politycznym, poprzez przejmowanie majątków kościelnych na podstawie podpisanej umowy z 1950 roku.

Początek lat 50 tych to zacienianie działań aparatu bezpieczeństwa czuwającego nad tym by pozycja komunistów była niezagrożona. Działalność ministerstwa bezpieczeństwa kieruje się głównie przeciw niewygodnym wrogom polski ludowej, przeprowadź się słynne procesy mające na celu odsłonić nikczemne działania opozycjonistów. Wzmagają się ataki na kościół katolicki, który zostaje głównym wrogiem władzy i na którym skupiają się ataki bezpieki, zwłaszcza w okresie prymasa Stefana Wyszyńskiego, którego internowano w latach 1953-56. Uwieńczeniem dominacji komunistów w życiu politycznym PRL jest uchwalenie nowej konstytucji z 22 lipca 1952 roku, która dla niektórych otwiera rzeczywisty okres polski ludowej. W dziedzinie polityki zagranicznej zazębiają się nasze stosunki z innymi państwami bloku socjalistycznego, podpisujemy z tymi państwami umowy o współpracy i przyjaźni. W 1949 wstępujemy w szeregi RWPG nowego tworu gospodarczego mającego na celu jeszcze bardziej uzależnić gospodarki krajów europy wschodniej od gospodarki ZSRR, odpowiednikiem w aspekcie militarnym jest podpisany w Warszawie w 1955 roku Układ Warszawski jako równowaga na istniejącego już NATO.

Polowa lat 50 to cykl wydarzeń, które poprzedzają pierwszy przełom polityczny w Polsce, poprzedzony pierwszymi wystąpieniami robotników przeciwko władzy, jakie miały miejsce w poznaniu w czerwcu 1956 roku.

Początkiem tych wydarzeń był przełomowy XX zjazd KPZR w lutym, 1956 na którym Nikita Chruszczow potępił poczynania i jego politykę zmarłego Stalina. Wydarzenia te odbiły się echem w całym bloku europy wschodniej doprowadzając do wydarzeń w Budapeszcie, w Polsce odwilż październikowa doprowadziła do zmian centrum politycznego w partii na czele partii wybrano zwolnionego z wiezienia w. Gomułkę, z którym obywatele wiązali liczne nadzieje. Przyjęto program reform i potępiono dotychczasowe działania ekipy rządzącej. Jednak ambitne plany Gomułki zostały szybko zahamowane i pozostały tylko marzeniami, brutalnie skorygowane przez rzeczywistość. Najbardziej dotkliwie pokazały to nieudolne próby reformowania gospodarki centralnie sterowanej, które w na przełomie lat 60 tych przyniosły jakże odmienne skutki w postaci spadku wzrostu dochodu narodowego i zubożenia społeczeństwa. Lata 60-te to także ponowne wzmożenie ataków na kościół katolicki zwłaszcza wobec zbliżających się obchodów milenia chrztu polski w 1966 roku.

Wzrastał opór inteligencji wobec pogarszającej się sytuacji w kraju, przykładem walki przeciw wolności słowa były wydarzenia z marca 1968 i związane z tym wystąpienia studentów przeciwko zdjęciu z afisza spektakli teatralnych dziadów Dojki. Czar goryczy nieudolności elit i braku samodzielności w podejmowaniu decyzji potwierdziło wsparcie przez oddziały ludowego wojska polskiego interwencji na Czechosłowacji w czerwcu 1968 roku.

Koniec lat 60 to początek kolejnego kryzysu władzy po tym jak władze zdecydowały się na kolejna drastyczna podwyżkę cen artykułów spożywczych. Robotnicy na wybrzeżu głównie gdańska zatrzymają fale protestów przeciwko tej decyzji w grudniu 1970 roku. Konsekwencja tych wydarzeń grudniowych jest kolejna zmiana na stanowisku pierwszego sekretarza na VII plenum KC PZPR funkcje i sekretarza przejmuje po ustępującym w. Gomułce Edward gierek wywodzący się ze śląską. Formułuje on nowa politykę społeczna - ekonomiczna dając tym samym ludziom nowe nadzieje na poprawę swego losu. Tzw. strategię przyspieszonego rozwoju gospodarczego i społecznego Polski. Jednak początkowy sukces tej polityki poprzez wzrost dochodu narodowego i plac realnych był finansowany głównie licznymi pożyczkami i kredytami zagranicznymi, których konsekwencje ponosimy do dziś. Brak odpowiednich reform i złe wykorzystanie środków płynących z zagranicy doprowadzają w konsekwencji do kolejnego kryzysu gospodarczego i kolejnych wystąpień niezadowolonych środowisk robotniczych wydarzenia z czerwca 1976 roku mające miejsce w Radomiu, Ursusie czy Płocku, potwierdzają nieskuteczność i nieudolność władz w dziedzinie gospodarki.

Apogeum niezadowolenia przypadł na rok 1980 wówczas to przez kraj przelała się fala strajków na niespotykana do tej pory skale. Przy poparciu powstającej w tym okresie opozycji i charyzmatycznego przywódcy strajków na wybrzeżu Lechu Wałęsie przełom ten kończy się podpisaniem historycznym porozumieniem sierpniowym. Zwycięstwo solidarności przyczynia się do rozłamu w partii i końca kariery sekretarza Edwarda gierka na jego następcę wybrano we wrześniu 1980 roku Stanisława Kanie. Jednak zmiany na szczytach władzy nie powstrzymały dalszej fali strajków obejmujących swym zasięgiem coraz większe rejony kraju. Panujący chaos w kraju i wciąż pogarszająca się sytuacja gospodarcza zmusiło plenum kc do bardziej radykalnych działań nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku i sekretarza tym razem wybrano człowieka wywodzącego się ze środowiska wojska ludowego generała Wojciecha Jaruzelskiego. Wybór ten już w krotce miał potwierdzić obawy wielu o zagrażającej nam radzieckiej interwencji zbrojnej podobnej do wydarzeń w Czechosłowacji z 1968 roku. Choć temu zapobiec dochodzi 13 grudnia 1981 roku do wprowadzenia stanu wojennego na obszarze całej Polski Ludowej. Ta drastyczna decyzja zostaje usankcjonowana sytuacja wewnętrzna kraju i niebezpieczeństwie interwencji zbrojonej zaprzyjaźnionych państw sojuszniczych układu warszawskiego. Nowym organem władzy został WRON Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, której przewodniczył Wojciech Jaruzelski. Okres stanu wojennego to okres represji wobec nowo powstałych niezależnych związków to okres internowania wielu tysięcy członków opozycji, to okres przywracający stary porządek w kraju. Stan wojenny trwał w Polsce do 22 lipca 1983 roku przyczyniając się do ustabilizowania sytuacji międzynarodowej kraju, lecz nie mógł powstrzymać zapoczątkowanego procesu zmian w kraju. Ludzie jednoczyli się wobec solidarności a kres tej władzy wydawał się tylko kwestia czasu zwłaszcza po dojściu do władzy nowego sekretarza w ZSRR Michaiła Gorbaczowa. Rząd podjął nieudolne próby reformowania gospodarki, chciał zapoczątkować kontrolowany dialog z robotnikami poprzez stworzenie w listopadzie 1984 roku OPZZ Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych.

Oprócz reform gospodarczych starano się próbować zmieniać wizerunek władz państwowych powstanie takich instytucji jak Trybunału stanu i konstytucyjnego w 1985 roku czy rzecznika Praw Obywatelskich w 1987 miały pokazać społeczeństwu otwartość władz na zmiany. Jednak pomimo tych prób postępowała destabilizacja w kraju zwłaszcza na początku 1988 roku, gdzie znów Polskę zalała fala strajków. Efektem tych wydarzeń w kraju a także zmiany, jakie dokonała pierestrojka w ZSRR pozwoliły podjąć na wydawałoby się nierealne rozmowy miedzy ówczesnym ministrem spraw wewnętrznych Czesławem Kiszczakiem i Lechem Wałęsa, które zapoczątkowały dialog społeczny władzy z opozycja. Efektem tych rozmów były obrady okrągłego stołu trwające od lutego do kwietnia 1989 roku, było to wydarzenie epokowe, które zapoczątkowało drogę obalania komunizmu w krajach europy środkowowschodniej przy pomocy dialogu bez rozlewu krwi. Głównym wynikiem obrad okrągło stołu były przełamanie impasu ze strony władz, które po raz pierwszy zaakceptowały istnienie opozycji i zgodziły się pluralizm polityczny, czego efektem miały być pierwsze wolne wybory do sejmu i senatu, które odbyły się 4 czerwca 1989 roku. ( Choć podział mandatów nie był jeszcze w pełni demokratyczny). Kandydaci opozycyjnego Komitetu Obywatelskiego "Solidarność" zdetronizowali wybory do senatu zdobywając prawie 100% oddanych głosów. Nowy parlament wybrał na prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego a premierem został Czesław Kiszczak, który jednak nie zdołał sformować rządu. Inicjatywa przeszła w ręce opozycji, która stworzyła sojusz polityczny z członkami, ZSL i SD, co pozwoliło na utworzenie pierwszego demokratycznego rządu po II wojnie światowej w Polsce na czele z premierem Tadeuszem Mazowieckim.

Było to wydarzenie przełomowe, które zapoczątkowało okres zmian zarówno politycznych i gospodarczych w naszym kraju. Rozpocząłem się długi okres ciężkich reform i budowania nowej Rzeczpospolitej data pierwszych wolnych wyborów jest często uznawana jako kres istnienia PRL-u.