Renesansowy antropocentryzm - jednostka ludzka w centrum zainteresowania, człowiek centrum wszechświata.

Początek ruchu społeczno - religijnego, o nazwie reformacja. Nie przyjęto zwierzchnictwa papieża.

Zaczęto tworzyć w ojczystych językach.

Wzrasta potęga państw, które stały się autonomiczne.

Zaczęto drukować utwory, wieka rola mecenatu, sami autorzy zdobywają sławę.

Wzrasta rola pieniądza.

Najważniejsze hasła epoki:

Ficino: "Poznaj samego siebie, o boski rodzie w człowieczym przebraniu".

Pico della Mirandola: "O wielkości i godności człowieka".

Galileo Galilei - przydomek Galileusz: "Zmierz to, co dla się zmierzyć i spraw, aby to, czego nie da się zmierzyć, dało się zmierzyć".

Francis Bacon: "Wiedza to potęga".

Odrodzenie:

Najważniejszy staje się człowiek. To zainteresowanie nazwano - humanizm, antropocentryzm. Jednostce ludzkiej należy się tak głębokie zainteresowanie. Człowiek jako jednostka posiadająca rozum (największy skarb) powinna dążyć do swojego wszechstronnego zainteresowania, rozwoju, poszerzania własnej wiedzy. Człowiek - jego życie codzienne, ciało, problemy, tajemniczość - przedstawiany przez malarzy, poetów, filozofów. Człowiek podstawą całego wszechświata. Przekonanie, że dzięki sile umysłu jest w stanie osiągnąć wszystko. Odrzucenie poglądów i założeń średniowiecza. Wesołość i szczęście człowieka.

W centrum "umysł odrodzeniowy" - człowiek jako twórca, geniusz, posiadający moc tworzenia, kreowania. Podstawa jego życia, to ciągle poszerzanie własnych horyzontów myślowych, zgłębianie różnych dziedzin życia. Za wzór uznawano Leonarda da Vinci, który nie tylko był genialnym malarzem, ale również potrafił rzeźbić, był wynalazcą i świetnym matematykiem.

Główne hasła to odrodzenia - humanizm, związany i opierający się na antropocentryzmie, czy irenizm - zakładał on, że najważniejszy jest pokój, harmonia. Renesans to również epoka literacka, w której powróciły antyczne ideały.

Odżegnywano się od ciemnego, mrocznego i pełnego zabobonów średniowiecza. W centrum zamiast Boga, znalazł się człowiek, jego problemy, sprawy. Ważne staje się również to, że Europę zaczęły ogarniać ruchy reformacyjne. Chrześcijaństwo zostało rozbite, w skutek czego zaczęły tworzyć się inne religijne odłamy - protestantyzm, luteranizm. Większość z tych mniejszości religijnych nie uznawało zwierzchności i papieża. Wzmocniła się władza i rządy królewskie. Oczywiście to nie tak, że od Boga odwrócono się na dobre. Wciąż wierzono, ale już nie tak ślepo i bezkrytycznie. Nie należy łączyć renesansu z odrzuceniem wiary w Boga. Wciąż się do niego modlono, czczono Go. Nazywano Go Reżyserem, architektem świata.

Montaigne, powiedział kiedyś: "lubię spokój, harmonię, umiar i porządek, głoszę tolerancję".

Tomasz Morus, natomiast głosił: "ludzie są równi. Można stworzyć idealny, sprawiedliwy ustrój. To - Utopia."

Erazm z Rotterdamu, uważał natomiast: "pochwalam pokój, protestuję przeciw waśniom i wojnom. Wielbię klasyczne autorytety".

Wolter, mawiał: "nie zgadzam się z tobą, lecz zawsze będę bronił twego prawa do głoszenia własnych poglądów".

Niccolo Machiavelli: "cel uświęca środki, a władca ma prawo do różnych poczynań, jeśli przyświeca mu dobro państwa..."

John Loce: "człowiek rodzi się jako tabula rasa (biała karta). Dopiero doświadczenie wypisuje na niej jego charakter".

Jan Jakub Rousseau: "człowiek jest z natury dobry. Złym czyni człowieka odsunięcie od natury, postęp cywilizacji, rozwój nauki, które nie przynoszą szczęścia."

Człowieka przestawiano również w sposób znakomity, przez artystów malarzy: Michała Anioła, Leonarda da Vinci. W ich obrazach widoczna jest doskonała proporcja, symetria i harmonia. W sztuce literackiej, np.: poezji do głosu dochodzi duża troska o kunsztowność językową. W sztuce architektonicznej liczyła się precyzja wykonania, a w formie prostota. Co zmienia się jeśli chodzi o samego twórcę? Przestaje być , jak do tej pory, anonimowy. Zaczyna się liczyć to co robi - sława, prestiż. Zaczęto "sponsorować" dzieła sztuki - mecenat.

Ludzie odrodzenia doceniali osiągnięcia nauki, dążono do zdobycia wszechstronnej wiedzy. To w czasach renesansu, zaistniały odkrycia geograficzne. Również w tej epoce wynaleziony został druk. Ludzie starali się zgłębiać jak najwięcej wiedzy - rozwijało się wyższe szkolnictwo. Człowiek odrodzenia znał starożytne języki - grekę, łacinę.

Najważniejsze stało się hasło humanistów: "Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce". Hasło to stworzył Terencjusz, starożytny twórca.

Renesans to odrodzenie się antyku - jego kanonu piękna, zainteresowanie się człowiekiem. Twórcy, którzy nie znali dzieł antycznych liryków, filozofów (m. in. Horacego, Owidiusza, Arystotelesa) , nie mieli co liczyć na uznanie. Do najistotniejszych dzieł odrodzeniowego klasycyzmu uważa się: Klemensa Janickiego "Elegia o sobie samym do potomności", pieśń Jana Kochanowskiego "Niezwykłym i nie lada piórem opatrzony ...". Poeci ci często w swojej twórczości wzorowali się na antycznych dziełach. Znane są inspiracje Kochanowskiego Horacym, do których zresztą on sam się przyznawał (np. horacjańskie "carpe diem" - "chwytaj dzień").