Arkadia przez poetów uważana jako miejsce wiecznego szczęścia, wyidealizowany kraj, wiecznego spokoju, świata bez trosk oraz jakichkolwiek zmartwień. W renesansie w jednym z istotniejszych haseł był antropocentryzm pogląd filozoficzny i religijny, według którego człowiek stanowi centrum i cel wszechświata. Jednym z aspektów tego hasła było tworzenie przez artystów tej epoki ideału życia ziemiańskiego.

W utworze Jana Kochanowskiego pieśń „Panny XII” przedstawiony jest obraz ziemianin uzależnionego od natury, która dostarcza mu przyjemności czy pożywienia. Dzięki niej gospodarz zawsze przyniesie jakąś zwierzynę, ryby, owoce a oracz zboże. Życie wiejskich ludzi oparte jest na porach roku, które wytyczają im rodzaj wykonywanej pracy, czas na odpoczynek czy zabawy. Ziemianin żyje pobożnie, uczciwie. Ludzie są skromni, przystają na tym co daje im natura, nie dążą do bogactw materialnych, wystarcza im to, co mają. Dzięki temu zyskują szacunek innych. Kochanowski przedstawia ziemianina jako osobę gościnną, cnotliwą, godną, radującą się szczęściem życia rodzinnego. Ziemianin żyje według zasad stoicyzmu, jest on samo wystarczalny, dlatego jest uczciwy i stara się zapewnić najbliższym dobrobyt.

Pieśń panny XII rozpoczyna się od apostrofy

„Wsi spokojna, wsi wesoła,

Który głos twej chwale zdoła?”

i pytań retorycznych, głoszących zachwyt dla wsi. Ostatnia zwrotka jest odpowiedzią do pierwszej zwrotki. W wierszu występuje klamra kompozycyjna. Panna XII chwali życie na wsi, pracę na roli, odpoczynek. Jest to nawiązanie do mitu o Arkadii, w której człowiek żyje dostatnio i w zgodzie z przyrodą, zajmuje się głównie hodowlą bydła i uprawą ziemi, zaś po ciężkiej i uczciwej pracy czeka go zasłużony odpoczynek. Zdaniem autora łatwiej osiągnąć stabilizację. Czytając pieśń XII poprzez opisy wyobrażamy sobie piękne otoczenie, w którym żyje wiejska ludność. Opisane zostały ich zabawy, jako następstwo ciężkiej pracy, kiedy to tańczą, jedzą i śpiewają.

Innymi utworami opisującymi renesansowy ideał życia ziemianina jest np. „Żywot człowieka poćciwego” Mikołaja Reja. Utwór zawiera wzorcowy przykład szlachcica-ziemianina. Ukazuje wartości uroki i pożytki płynące z poczciwego życia, a zarazem jest zachętą do prowadzenia takiego właśnie prawego, statecznego, uczciwego i zgodnego z naturą żywota, który może dać człowiekowi wiele radości i zadowolenia, a także pozwoli zachować spokój wewnętrzny.

Podsumowując pieśń Panny XII jest opisem ideału renesansowego ziemianina. Opis ten potęgowany jest poprzez użycie toposu oracza, czy motywu arkadii, jak i tradycji renesansowej pochwały wsi, czy wzór ziemianina.

Ideał ziemianina jest tworem literackim autora, którego istnienie w dzisiejszych czasach jest niemożliwe. Jego obowiązki, czyli praca na roli jest połączona z możliwością korzystania z owoców tej pracy. Przedstawiony jest człowiek żyjący zgodnie z naturą, doceniający piękno życia i cieszący się każdą chwilą spędzoną z rodziną i bliskimi.