Wybrane cytaty dotyczące człowieka:

"Człowiek jest tylko trzciną, najsłabszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą..." (Blaise Pascal)

"Nie tak łatwo rzec: chcę być człowiekiem." (Horacy)

"Wielkość człowieka polega na jego postanowieniu, by być silniejszym niż warunki czasu i życia." (Albert Camus)

"Być człowiekiem- to właśnie być człowiekiem odpowiedzialnym. To znać uczucie wstydu w obliczu nędzy, nawet tej nędzy, której nie jesteśmy winni. To odczuwać dumę, ze zwycięstwa odniesionego przez kolegów. To czuć kładąc cegłę, że bierze się udział w budowaniu świata." (A. de Saint- Exupery)

"Jesteśmy jakby kwintesencją tego, co w stworzeniach nierozumnych złe i dobre."

"Prometeusz"

Prometeusz, opisany w greckiej mitologii. Prometeusz stanowi symbol poświęcenia i niezłomnej postawy. Żeby ulżyć ludzkim cierpieniom i sprawić, że człowiekowi będzie lepiej na ziemi nie bał przeciwstawić się bogom. Cała opowieść zaczyna się od ulepienia przez Prometeusza człowieka z gliny i tchnięcia w niego duszy. Jednak człowiek nie dawał sobie rady w ziemskim życiu. Natura była od niego potężniejsza, na ziemi było mu trudno. Żeby pomóc ludziom Prometeusz mimo zakazu bogów, kradnie z Olimpu ogień i daruje go ludziom. Ogień znacznie ułatwia ludziom życie ale jednocześnie powoduje gniew mieszkańców Olimpu. Karą jest Pandora, która przybywa na ziemię wraz z puszką pełną nieszczęść. Prometeuszowi udaje się jednak znów przechytrzyć bogów. Tym razem jednak kara dotyka niego samego. Zostaje przywiązany do skały. Codziennie przylatują do niego sępy, które wydziobują mu wątrobę. Męka nie kończy się ponieważ wątroba odrasta. Kara jest surowa, mimo tego Prometeusz pozostaje symbolem niezłomności i odwagi.

"Hiob"

Opowieść o Hiobie jest opowieścią biblijną. Historia Hioba opisana jest w Piśmie Świętym. Hiob jest bardzo wierzącym i bogobojnym człowiekiem, dba o to, aby dotrzymywać wszystkich obietnic i aby zawsze być bogu posłusznym. Jednak Bóg chce sprawdzić jego wiarę i oddanie. Wystawia więc Hioba ba trudną próbę. Mężczyzna stopniowo traci wszystko co dla niego ważne. Traci dzieci i majątek a sam choruje na trąd. Mimo tego wszystkiego wiara Hioba nie załamuj się, ciągle wierzy w Boga, cały czas jest mocno przekonany, że musi do końca ufać Bogu. Jego ufność zostaje nagrodzona. Bóg odwraca jego los, a sam Hiob jest przez te wszystkie próby umacnia się w swej wierze.

"Człowiek poczciwy."

"Człowiek poczciwy" to postać z utworu Mikołaja Reja pod tytułem "Żywot człowieka poczciwego". Boahter był szlachcicem, ziemianinem. Żyje na wsi w swym dworze, żyje "z ziemi" i bardzo dba o swą pracę. Wie, że żyje dzięki pracy i dlatego bardzo ją szanuje i poświęca jej dużo czasu. Jednak wie także, że człowiek aby być szczęśliwym musi żyć w harmonii ze sobą i światem. Dba także o rozrywki i zabawę. Wielką zaletą tego człowieka jest umiar i umiejętność cieszenia się z tego co ma. Nie ma wygórowanych ambicji i nie chce za wszelką cenę dążyć do czegoś wielkiego. Umie docenić to, co dostał od losu jak czytamy w utworze: "Używaj , miła duszo, masz wszystkiego dobrego dosyć." CO istotne człowiek poczciwy wie także, że ma liczne obowiązki, dlatego nie uchyla się od stawania w obronie ojczyzny. Przede wszystkim jest to ktoś , kto żyje w zgodzie z naturą, szanując prawo, kierując się cnotą.

"Podkomorzy."

Podkomorzy to bohater opisany przez Juliana Ursyna Niemcewicza w dramacie pod tytułem "Powrót posła." Jest on wzorem szlachcica który jest po pierwsze dobrym gospodarzem ale także i obywatelem zaangażowany w sprawy kraju. "Powrót posła" jest sztuką powstała w trakcie obrad Sejmu Wielkiego i miał na celu poparcie reform, nad którymi pracował. Dlatego też nie uniknęła nieco publicystycznego charakteru. Niemniej jednak postać Podkomorzego służyć może za wzór postawy prawego człowieka i mądrego gospodarza. Podkomorzy dbał o tych, których zatrudniał we dworze, rozumiał ich problemy jak czytamy "był raczej ojcem aniżeli panem". Dbał o wszystkich swych domowników. Jednak jak mówił: "Dom zawsze powinien ustępować krajowi". Dlatego zawsze na pierwszym miejscu stawia dobro kraju. Ważne są dla niego losy państwa i ważne jest aby przyczyniać się do jego rozwoju. Postanawia na przykład uwłaszczyć chłopów w dniu ślubu swych dzieci. Patriotyzm Podkomorzego przejawiał się także w dbałości o polską kulturę i sprzeciwianiu się ślepemu naśladownictwu zachodniej mody.

"Walery"

Walery jest bohaterem opisanym przez Jana Ursyn Niemcewicza w dramacie pod tytułem "Powrót posła." Jest on synem Podkomorzego. Jako poseł uczestniczy w Sejmie Czteroletnim i na forum sejmu jest propagatorem reformowania kraju. Z domu wyniósł dobre wychowanie w umiłowaniu ojczyzny. Jest niezwykle prawy i uczciwy. Jest także świadom tego, ze w Polsce potrzeba reform dlatego postuluje żeby nie było liberum veto i jest za uwłaszczeniem chłopów.

"Starosta Gadulski"

To postać opisana w dramacie Jana Ursyn Niemcewicza pod tytułem "Powrót posła." W przeciwieństwie do Podkomorzego, Podkomorzyny i ich syna ukochanego Walerego, reprezentuje on obóz konserwatywny. Nie jest zwolennikiem reform ani nie dba o sprawy kraju. W dodatku wygłasza tyrady na temat tego jak powinny wyglądać stosunki w kraju. Nie chce znieść liberum veto ponieważ wie, że dzięki temu może się szybko wzbogacić, biorąc pieniądze za zrywanie sejmów. Konserwatywna postawa Gadulskiego jest bardzo krytykowana przez Jana Ursyna Niemcewicza. Gadulski jest ukazany jako chciwy i niemoralny człowiek zupełnie nie zaangażowany w sprawy kraju.

"Makbet"

Makbet jest tytułowym bohaterem dramatu Wiliama Szekspira. Jest krewniakiem szkockiego króla. Żołnierzem, który wiernie służy władcy i jest bardzo szlachetny. Niemniej jednak ów prawy człowiek za sprawą przepowiedni wiedźm zaczyna poważnie rozważać swój większy udział we władzy w państwie. Jego chęci dążenia do władzy rozbudza także Lady Makbet. Żona Makbeta, która także pragnie władzy. Tym samy więc Makbet zdobywa się na to, żeby zabić Dunkana. Zbrodnia wywołuje jego wyrzuty sumienia. Jednak dzięki żonie i silnej woli udaje się je zagłuszyć. Makbet jednak nie może zejść z raz obranej ścieżki. Wybrawszy zbrodnię skazuje się na ciągłe wybieranie zła. Staje się okrutnym władca, który nie cofnie się przed żadną decyzją byleby tylko nie wyszły na jaw jego zbrodnie i nie stracił tronu.

"Lady Makbet"

Lady Makbet to żona Makbeta bohatera dramatu Wiliama Szekspira pod tym samym tytułem. Lady odgrywa w dramacie istotną rolę. To właśnie za jej podszeptem Makbet dokonuje zbrodni. Jego żona przebiegle obmyśla plany zdobycia władzy i podpuszcza męża do zbrodni. Sama jednak nie brudzi krwią swych rąk. Tak samo jak Makbet jest żądna władzy i chce za wszelką cenę ja zdobyć. Bagatelizuje i nie pojmuje wyrzutów sumienia męża. Uważa, że są one bezzasadne. Niemniej jednak sama także nie może unieść ciężaru zbrodni. Powoli popada w szaleństwo i obłęd doprowadza ją do odebrania sobie życia.

"Antygona"

Antygona to tytułowa bohaterka antycznego dramatu Sofoklesa. Jest córką króla Teb. Jest bardzo odważna i stanowcza. Kieruje się wyłącznie tym, co uzna za stosowne nawet jeśli wymagać to będzie od niej niezwykłego poświęcenia. Jest także niezwykle oddana swoim braciom i wierna tradycji i boskim prawom. Bohaterka Sofoklesa jest postawiona w bardzo trudnej sytuacji, w tragicznym konflikcie między prawem ustanowionym przez Kreona a odwiecznym prawem bogów. Doskonale zdaje sobie sprawę, iż niezależnie od tego co postanowi i co wybierze, zawsze za swój wybór będzie musiała ponieść konsekwencje. Kreon zabronił pochowania jej brata Polinejka, który wystąpił przeciw niemu. Kreon bowiem posiadł tron nieprawnie. Jednak władca Teb urażony i dumny postanawia odmówić pochówku Polinejkowi a jego ciało ma służyć za przykład tego, co dzieje się z jego przeciwnikami. Taka decyzja Kreona stoi w sprzeczności z odwiecznym boskim nakazem pogrzebania umarłych. Antygona więc ma do wyboru, albo podporządkować się woli Kreona, ale wówczas skazać siebie i brata na potępienie, albo sprzeciwić się woli króla. W ten sposób wypełnić boski nakaz ale także skazać się na zemstę Kreona i sroga karę. Antygona, niezłomna w swej wierze i odwadze decyduje się pochować brata. Tym samym skazuje się na śmierć. Dziewczyna ginie mimo, iż inni mieszkańcy Teb także stoją po jej stronie. Jednak Kreonm nie może sobie pozwolić na słabość i nie zmienia decyzji.

"Kreon"

Kreon to bohater dramatu Sofoklesa pod tytułem "Antygona." Jest królem Teb. Jest władcą bezwzględnym i chce za wszelką cenę narzucić mieszkańcom swoją wolę a w Tebach zaprowadzić ład. Nie cofa się nawet do wydawania nakazów, które sprzeczne są z wolą bogów i chce swoja wolę postawić ponad nimi. Za największą wartość uznaje państwo, stawia je najwyżej. Jednak pojmuje je w specyficzny sposób jako coś co jest własnością jego jako władcy, jak czytamy w "Antygonie": "Mam więc dla innych państwo, czy dla siebie? Czy nie uchodzi państwo za rzecz władcy?"

"Konrad Wallenrod"

Konrad Wallenrod jest bohaterem dramatu Adama Mickiewicz pod tym samym tytułem. Konrad Wallenrod jest typem bohatera romantycznego. Historia Wallenroda jest historią tragiczną. Akcja utworu rozgrywa się w XIV wieku, w czasie trwania wojen litewsko - krzyżackich. Głównym bohaterem jest tytułowy Konrad Wallenrod, który walczy w obronie swej ojczyzny. Jednak sytuacja wymaga żeby wbrew kodeksowi rycerskiemu, nie walczył otwarcie ale używał podstępu i oszustw. Do tego nawiązuje motto utworu, które Adam Mickiewicz zaczerpnął od Machiawellego. To właśnie zagadnienie sposobu walki, staje się głównym problemem utworu. Jest to problem wyboru między walką zgodną z etosem rycerskim, uczciwej aczkolwiek nie przynoszącej pożądanych rezultatów, a walką podstępem, skrytą, nieetyczną ale przynoszącą oczekiwane zwycięstwo. Prócz tego, utwór traktuje także o roli "pieśni" czyli poezji w walce o odzyskanie niepodległości. Związany jest s tym między innymi wątek opowieści dziejów Halbana wajdeloty. Innym wątkiem jest historia miłości Konrada i Aldony. Miłości tragicznej, która zostaje poświęcona miłości ojczyzny. Konrad Wallenrod choć mieszka na zamku krzyżackim, jednak jak dowiadujemy się jest Litwinem. O jego pochodzeniu wiedział Wajdelota, który także czuwał nad Wallenrodem. Po wyprawie na Litwę, Wallenrod wraca na zamek krzyżacki aby zniszczyć zakon podstępem. Udaje mu się to jednak jego podstęp zostaje wykryty i ty samym on musi ponieść karę. Jednak ponieważ nie może sobie pozwolić na ujmę na honorze sam wybiera śmierć. Tragizm Wallenroda polega na konieczności podjęcia walki niezgodnej z kodeksem rycerza i niemożności zaznania szczęścia, musiał poświecić swą miłość by służyć ojczyźnie.

"Gustaw - Konrad"

Gustaw to bohater IV części "Dziadów" autorstwa Adama Mickiewicza. Nie bez przyczyn jest tutaj przywołany także Konrad, również bohater tego utworu. Należy wspominać ich razem ponieważ w "Dziadach" stanowią w zasadzie jednego bohatera. Otóż w czasie rozmowy z Bogiem, znanego monologu Gustawa dochodzi do przemiany Gustawa w Konrada. Jest to przemiana niezwykła i obaj bohaterowie się różnią, mimo iż jednocześnie zdają się odpowiadać pewnym typom bohaterów romantycznych. Gustaw to romantyczny kochanek a Konrad romantyczny buntownik, wybitna jednostka chcąca panować nad światem.

Gustaw jest pochłonięty niemal całkowicie swą miłością. Jest nieszczęśliwie zakochany osamotniony w swym uczuciu i bardzo cierpi. Wszystkie swe myśli skupia wokół niespełnionego uczucia. Nie może przestać przywoływać z pamięci przeszłych zdarzeń. Sprzeciwia się mieszczańskiemu społeczeństwu i braku przyzwolenia na miłość. On sam jest indywidualistą, niezłomnym, nietuzinkowym . Nie może znaleźć swego miejsca w świecie. Dlatego decyduje się targnąć na własne życie. Tu jednak w poemacie Adama Mickiewicza dzieje się rzecz niezwykła. Oto Gustaw, który popełnia samobójstwo, nadal żyje, odradza się już jako Konrad.

Konrad nie jest już kochankiem, który płacze z powodu niespełnionej miłości. Jest on także bohaterem romantycznym ale jest wieszczem, zbuntowanym poetą, który chce walczyć o dobro ojczyzny. Konrad także ma poczucie, ze jest samotny i wyobcowany. Jest jednostką wybitna i nieprzeciętną. Niemniej jednak on znajduje w sobie siłę do działania, a dokładniej do tego aby roztoczyć wizję swej wielkości. Chce uwolnić Polskę, wierzy że dzięki jego sile uda się jej odzyskać niepodległość. Wie, że będzie cierpiał, jednak ufa, ze to właśnie przez owe cierpienie przyczyni się do odzyskania niepodległości. W swym monologu wzywa Boga, chce aby ten oddał mu panowanie nad ludźmi, aby dał mu "rząd dusz." Widzi bowiem, ze tylko on może uratować Polskę, tylko on ma w sobie dość siły i miłości aby niezawinieni cierpieć. Mówi o sobie "milion" i że będzie cierpiał za miliony. To wszystko jednak dlatego, że został wybrany spośród wielu ludzi, ze jest wielki i niezwyciężony. Jak sam mówi o sobie "pierwszego z ludzi i z aniołów tłumu". Widać ogromną pychę i zuchwałość a także wielką wiarę w własną moc sprawczą Konrada. W swym monologu nie uzyskawszy odpowiedzi od Boga Konrad wzywa na pomoc także szatan. Jednak i on nie daje mu odpowiedzi. Konrad mdleje a z pomocą przychodzi mu ksiądz Piotr.

"Jacek Soplica"

Jacek Soplica jest bohaterem epopei Adama Mickiewicza pod tytułem "Pan Tadeusz". Jest to niezwykle dynamiczna postać, bohater, który w trakcie trwania akcji powieści przechodzi znaczącą przemianę. Jacek Soplica był szlachcicem, któremu Mickiewicz nie oszczędził cech typowego szlachcica - sarmaty. Otóż Jacek Soplica jest odważny, wręcz bitny i pełen brawury. Lubi się bawić i nierzadko podczas owych zabaw wszczyna burdy. Jest także jak się okazuje mściwy. Bowiem w zemście zabija ojca swej ukochanej Ewy Horeszkówny. Robi to wykorzystując atak na zamek Horeszków wojsk rosyjskich. Do tego okrutnego czynu skłania go chęć odwetu. Bowiem Horeszko zabronił swej córce małżeństwa z młodym szlachcicem, który był zbyt nisko urodzony i zbyt biedny na to, by poślubić piękną Ewę. Po zabójstwie Soplica musi uciekać i właściwie nie wiadomo co się dzieje z mężczyzną. Poznajemy go jako księdza Robaka. Jak się bowiem później okazuje postanowił on wstąpić do zakonu i przywdziewając habit odkupić swe zbrodnie. W dodatku zajmuje się także chlubną działalnością. Jako emisariusz przygotowuje powstanie mające doprowadzić do odzyskania przez Polskę niepodległości. Jako ksiądz Robak przychodzi z pomocą Tadeuszowi i Hrabiemu gdy w czasie polowania zabija niedźwiedzia. Potem pomaga szlachcicom, którzy najechali na dwór w Soplicowie uwolnić się z ręki Rosjan. To przypłaca śmiertelną raną. Dopiero na łożu śmierci ujawni swą prawdziwą tożsamość. Dzięki temu poznajemy jego historię, a on sam zyskuje przebaczenia od swego odwiecznego wroga, służącego Stolnika Horeszki, który chciał zabić Soplicę, by pomścić śmierć swego pana. W "Panu Tadeuszu" widać więc niezwykłą zmianę osobowości i charakteru Jacka Soplicy. Z pełnego pychy i buty szlachciury zamienił się w pełnego pokory i odwagi zakonnika.

"Sędzia Soplica"

Sędzia jest bohaterem epopei Adama Mickiewicza pod tytułem "Pan Tadeusz." Sędzia jest bratem Jacka. Mieszka w Soplicowie i jest tam dobrym gospodarzem. Dba o to, aby pielęgnować staropolskie zwyczaje i tradycje. Jest także ogromnym patriotą zaangażowanym w sprawy kraju, chętnie pomagającym w działaniu na rzecz odzyskania niepodległości. Prócz tego jest także bardzo dobrym panem, dla tych, którzy pracują w jego gospodarstwie, a dla Tadeusza jest przybranym ojcem i opiekunem. Pradziwym ojcem Tadeusza jest jego brat Jacek Soplica, który jednak ze względu na dawne winy nie może wrócić do rodzinnego Soplicowa pod swym prawdziwym nazwiskiem. Pojawia się tam jedynie jako ksiądz Robak.

"Stanisław Wokulski"

Stanisław Wokulski to główny bohater powieści Bolesława Prusa pod tytułem "Lalka".

Życie Wokulskiego poznajemy poprzez opowieści innych bohaterów, dzięki temu dowiadujemy się o tym jak zmieniały się jego losy. Jest on bardzo ambitnym i pracowitym człowiekiem. Ojciec oddaje go do sklepu Minclów gdzie terminuje jako subiekt. Dzięki swej wytrwałości jednocześnie pracując zdobywa wykształcenie, skończył Szkołę przygotowawczą a potem uczy się w Szkole Głównej Handlowej. Dzięki małżeństwu z wdową po Minclu zdobywa majątek. Dzięki swej pracowitości o poprzez handel ze wschodem umie go pomnożyć. Jednak bycie kupcem i przedsiębiorczość przestają być atutami gdy poznaje Izabelę. Kobieta pochodzi z arystokracji i pochodzenie i zajęcia jakim para się Wokulski napawają ją odrazą. Wokulski żyje więc niejako w zawieszeniu między klasą arystokracji i wyższych sfer, do której chce się dostać i z którą robi interesy; a między klasą mieszczan i kupców do której należy. Wokulski jest człowiekiem dobrym i szlachetnym, jest także patriotą, i nie wzbrania się przed udziałem w powstaniu styczniowym.

Stanisław Wokulski reprezentuje zarówno cechy pozytywisty jak i romantyka. Jako pozytywista jest człowiekiem niezwykle szanującym pracę. Nie wstydzi się zawodu kupca, chociaż to właśnie przez niego jest piętnowany i traktowany jako gorszy społecznie. Jest przedsiębiorczy i dba o naukę. To odróżnia go od świata zblazowanej arystokracji. Jest także zaangażowany w realizowanie haseł racy u podstaw. Jednak szczególnie wątek miłości do Izabeli czyni zeń romantyka. To właśnie miłości podporządkowuje wszystkie niemal swe działania, kocha ślepo i bezgranicznie mimo, iż miłość jest nieodwzajemniona i doprowadza do tragicznego końca. (Jak możemy przypuszczać, chociaż zakończenie losów Wokulskiego jest niejasne.) Jest także uczestnikiem powstania styczniowego czyli narodowego zrywu o niepodległość. Co świadczy o jego patriotyzmie i umiłowaniu ojczyzny. A także o tym, że chce nie tylko pracować dla jej dobra ale także jeśli wymaga tego sytuacja gotów jest nie szczędzić swych sił a nawet życia, To z pewnością cecha, która zbliża Wokulskiego do romantyków.

"Ignacy Rzecki"

Ignacy Rzecki jest bohaterem powieści pod tytułem "Lalka" autorstwa Bolesława Prusa. Ignacego Rzeckiego można nazwać romantykiem. Bolesław Prus przedstawia go jako Napoleonistę, żołnierza przede wszystkim jednak wiernego i oddanego przyjaciela Wokulskiego. Ignacy Rzecki prócz pracy w sklepie znajduje czas na pisanie pamiętnika, z którego to dowiadujemy się o jego losach oraz o przyjaźni z ukochanym Stachem. Poznali się w sklepie Mincla, gdzie Rzecki był subiektem, a ojciec Wokulskiego oddał tam swego syna, żeby ten mógł się uczyć. Pamiętnik opisuje także losy starego subiekta. Rzecki to romantyka i patriota, który walczył w wojsku Napoleona. Jest zafascynowany sylwetką francuskiego wodza. Pisze o Napoleonie z uwielbieniem i szacunkiem. Z nostalgią wspomina także swoja służbę w wojsku. Brał udział w Wiośnie Ludów w tysiąc osiemset czterdziestym czwartym roku na Węgrzech. Całe swe życie pracował w sklepie, najpierw w sklepie Minclwów a potem u Wokulskiego. Był zżyty ze swymi pracodawcami, jednak najbardziej kochał właśnie Wokulskiego, traktował go jak ojciec syna. Dbał i troszczył się gdy tylko mógł i martwił gdy jego ukochany Staś wpadał w jakieś problemy. Cierpi gdy widzi jak Wokulskie miota się z miłości i jak Izabela nim gardzi. Rzecki jest niezwykle dobrym i ciepłym człowiekiem prostolinijnym i niezwykle oddanym.

Pisany przez niego pamiętnik, to niezwykle ważna część powieści.

"Izabela Łęcka"

Izabela Łęcka to bohaterka "Lalki" powieści Bolesława Prusa. To w niej zakochuje się Stanisław Wokulski główny bohater utworu. Zakochuje się bez pamieci od pierwszego wejrzenia, gdy spotyka kobietę w teatrze. Łęcka była bowiem niezwykle piękna. Jednak prócz tego była także próżna i dumna, wiedziała o swym uroku i lubiła gdy o nią zabiegano. Zainteresowanie Wokulskiego jest dla niej przyjemne, jest próżna i zdaje sobie sprawę ze swej urody. Stanisłaswa Wokluskiego traktuje więc jak kolejnego adoratora, którego uczuciami może się pobawić. Łęcka jest bowiem bezduszna i zimna, ważne jest dla niej tylko zbytek i to, żeby bywać na salonach, żeby móc się pokazać i mieć odpowiednie stroje. Wie także, że pieniądze Wokulskeigo mogą uratować sytuację jej i ojca. Dlatego godzi się na zaloty i bezdusznie wykorzystuje zapatrzenie w nią mężczyzny. Chociaż w rzeczywistości gardzi nim i brzydzi się jego kupieckim pochodzeniem. Rani także bardzo boleśbie Wokulskiego doprowadzając do jego zguby.

"Justyna Orzelska"

Justyna Orzelska jest bohaterka powieści pod tytułem "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej. Mieszka w Korczynie ze swym ojcem. Jest krewną Benedykta Korczyńskiego. Jest bardzo dumna, żywotna i niezależna. Nie czuje się dobrze z faktem, iż musi mieszkać kątem u krewnych. Jej wychowaniem zajmowała się Andrzejowa Korczyńska, jednak kiedy jej syn zakochał się w dziewczynie wydaliła ją ze swego majątku. Nie mogła wszak pozwolić na małżeństwo z panną bez posagu. Sama Justyna także z dumy odrzuca zaloty Teofila Różyca, wie bowiem, iż jest próznym szalchcicem a znajomość z nią traktowałby jako przelotny romans. Justyna jest zbyt dumna by sobie na to pozwolić. Jest nie tylko samodzielna i uparta ale także niezwykle wrażliwa. Dużo czasu spędza sama, kiedy tylko pozwalają jej na to obowiązki, to ucieka i spaceruje po polach i łąkach. Jej miłość na nowo udaje się zdobyć dopiero Jankowi Bohatyrowiczowi. Tak jak ona jest on człowiekiem nie bojącym się pracy, wrażliwym i dbającym o tradycję. Ich miłość umożliwia także pojednanie zwaśnionych rodów Bohatyrowiczów i Korczyńskich.

"Jan Bohatyrowicz"

Jan Bohatyrowicz jest bohaterem powieści Elizy Orzeszkowej pod tytułem "Nad Niemnem". Mieszka wraz ze swym stryjem Anzlemem. Jego ojciec zginał podczas powstania styczniowego. Tradycje narodowowyzwoleńcze są w jego rodzinie bardzo pielęgnowane. On i jego stryj odwiedzają mogiłę powstańców i grób Jana i Cecylii Legendarnych założycieli osad nad Niemnem. Obie mogiły Jan pokazuje także Justynie. Bowiem miedzy nim a kobietą powoli rodzi się miłość. Jan jest wrażliwy, dobry i ceni pracę. Jest pozbawiony pychy i zmanierowania jakie cechują mężczyzn z tak zwanej wyższej sfery. Pokazuje Justynie jak ważna jest praca i umiłowanie ziemi.

"Benedykt Korczyński"

Benedykt Korczyński jest bohaterem powieści Elizy Orzeszkowej pod tytułem "Nad Niemnem." Mieszka w Korczynie razem z rodziną, tam również mieszka jego krewna Justyna Orzelska. Korczyński jest dobrym gospodarzem, niezwykle przejętym sprawami ziemi. Niezwykle szanuje pracę i ludzi, którzy nią nie gardzą. Sam zaś gardzi tymi, którzy prowadzą beztroskie życie nie dbając o wartości. Nie chce wbrew namowom żony, mimo kłopotów finansowych sprzedać Korczyna. Jest niezwykle dobry i troskliwy, choć ma opinię ponuraka.

"Andrzej Kmicic"

Andrzej Kmicić jest bohaterem powieści pod tytułem "Potop", którą napisał Henryk Sienkiewicz. Ród Kimicica to ogromna rodzina szlachecka. Kmiciowie przyjaźnili się z Billewiczami. Dlatego właśnie Andrzej dostał w spadku od Herakliusza Billewicza wieś Lubicz i zgodnie z jego wolą miał poślubić wnuczkę Herakliusza Oleńkę. Andrzej od razu zakochuje się w kobiecie. Jednak na skutek dalszych wypadków jeszcze bardzo długo ni mogą być razem. Andrzej Kmicic jest bardzo niejednoznaczną postacią. Popełnia wiele błędów, między innymi na skutek przyrzeczenia danego Radziwiłłowi musi stanąć po jego stronie nawet wówczas, gdy książe okazuje się być sprzymierzonym ze Szwedami zdrajcą. To prowadzi do zerwania zaręczyn. Jednak Kmicic znajduje sposób by odkupić swe winy i na powrót zyskać przychylność ukochanej Oleńki. Pod przybranym nazwiskiem walczy za ojczyznę wsławiając się szczególnie podczas obrony klasztoru na Jasnej Górze, kiedy to w pojedynkę wysadza ogromną szwedzką armatę. Dzięki temu zmywa z siebie hańbę zdrajcy ojczyzny. W rzeczywistości bowiem Kmicic był dobrym i szlachetnym człowiekiem. Tyle tylko, że decyzje podejmował zazwyczaj nagle i bez rozwagi, stąd bardzo wiele na tym tracił. Znany był także ze swej porywczości i z tego, że często wraz ze swym kompanami robił burdy i zaglądał do kieliszka. Jego postać to bardzo dynamiczny bohater, możemy obserwować go w różnych sytuacjach i patrzeć jak całkowicie się zmienia. Jest on także bohaterem buntownikiem, dzięki swej odwadze i wytrwałości udaje mu się odmienić swój los i zrehabilitować się. Jest bohaterem podobnym do Jacka Soplicy, którego opisał Adam Mickiewicz w utworze "Pan Tadeusz". Tak jak Soplica jest również ogromnym patriotą, zaangażowanym w sprawy kraju.

"Tomasz Judym."

Tomasz Judym to bohater powieści Stefana Żeromskiego pod tytułem "Ludzie bezdomni". Powieść przedstawia losy Judyma, który jako lekarz pochodzący z ubogiej rodziny chce pracować na rzecz innych. Dlatego porzuca praktykę w Warszawie i wyjeżdża na prowincję. Nie chce pracować w stolicy, gdzie jak pisze Żeromski byłby lekarzem ludzi bogatych. Obejmuje posadę w Cisach. Tutaj chce osuszyć bagna i rzekę z trującego szlamu. Jednak jego pomysły nie podobają się bogatym mieszkańcom. Po zatargu z jednym z mieszkańców Cisów wyjeżdża do Sosnowca tu obejmuje stanowisko lekarza górników. Chce za wszelką cenę pomagać innym nawet za cenę rezygnacji z życia rodzinnego. Judym odrzuca bowiem uczucie Joasi Poborskiej.

Powieść Żeromskiego porusza niezwykle istotny problem etosu pracy dla dobra ogółu. Przedstawieni przez niego bohaterowie prezentują postawy społeczników. Joasia jest nauczycielką chce dzielić się swą wiedzą z innymi. Wierzy, ze przez swą pracę przyczyni się do poprawienia sytuacji w społeczeństwie, że dzięki niej więc ludzi będzie umiało czytać i pisać a także zdobędzie wiedzę o swej ojczyźnie. Judym jest lekarzem. Chce swoją praktyką pomagać tym, którzy potrzebują jego pomocy. Co ważne interesuje się losem nie tylko tych, których stać na lekarskie porady, ale także tych, którzy są zbyt biedni by sobie na to pozwolić. Stąd porzuca praktykę w Warszawie i podejmuje pracę w Cisach a potem w Sosnowcu. Joasia i Judym zakochują się w sobie. Decydują się jednak na rezygnację ze swego uczucia. Wiedzą bowiem, że bycie razem uniemożliwiłoby całkowite poświęcenie się innym i wypełnianie swych obowiązków. Bohaterowie stają przed wyzwaniem. Judym wie, ze musi wybrać Joasia albo praca lekarza wśród tych, którzy tego potrzebują. Symbolem wewnętrznego rozdarcia bohatera i trudnego moralnego dylematu jest w utworze rozdarta sosna. W powieści Stefana Żeromskiego jest osobny rozdział poświęcony dylematom bohatera.

"Maciej Boryna."

Maciej Boryna to główny bohater powieści Władysława Reymonta pod tytułem "Chłopi". Powieść napisana jest językiem stylizowanym na łowicką gwarę. Akcja powieści rozbija się na kilkanaście wątków, najwyraźniejsze są jednak losy rodziny Borynów. Historia małżeństwa Macieja i Jagny, a także równoległy romans Jagny z synem Macieja. Jagna jest najpiękniejszą dziewczyną w Lipcach. O jej względy stara się Maciej Boryna. Jest zamożnym gospodarzem, ma dużo pola i umiejętnie gospodaruje. Maciej jest dużo starszy od Jagny, o którą się stara. Bierze ślub z dziewczyną, ta jednak jednocześnie spotyka się potajemnie z jego synem. Maciej Boryna jest statecznym wiejskim gospodarzem, jest niezwykle przywiązany do ziemi. Najlepszą tego ilustracją jest sytuacja, w której tuż przed śmiercią wychodzi w pole żeby siać i tak umiera. Boryna dba o swoje gospodarstwo. Bardzo kocha swoja ziemię. Jest także bogatym chłopem dzięki czemu stoi wysoko w lipickiej hierarchii. Zauroczony Jagną jest też bardzo dla niej dobry. Wybacz jej nawet zdradę chociaż na początku chce ja zabić. Jednak na pierwszym miejscu nawet przed rodziną stoi u niego wieś i ziemia. Dlatego wygania Antka z domu, dlatego też nie waha się bronić interesu chłopów, kiedy tego wymaga sytuacja. Źle traktuje służbę i biedotę.

"Antek Boryna."

Antek to bohater powieści Władysława Reymonta pod tytułem "Chłopi." Jest synem Macieja Boryny, gospodarza, który żeni się z Jagną. Przez niemal całą powieść Antek jest w konflikcie z ojcem. Konflikt ten ma różne aspekty. Po pierwsze jest to konflikt o ziemię i majątek. Maciej żeniąc się z Jagną tym samym pozbawił Antka części majątku, który mógłby odziedziczyć. Po drugi jest to konflikt będący częścią większego sporu między starymi gospodarzami a młodzieżą. Po trzecie konflikt ten jest sporem o kobietę. Antek jest zakochany w Jagnie, choć sam ma swoja żonę i dziecko a Jagna jest żoną ojca nadal się z nią spotyka. Podczas walk o interes chłopów Antek staje oko w oko z ojcem i planuje go zabić. Zamiast tego jednak ocala go od śmierci z rąk kogoś innego. Potrafi także stanąć ponad swą miłością i namiętnością do Jagny. Kiedy wieś decyduje o jej wygnaniu nie sprzeciwia się. Wie bowiem, ze tak będzie lepiej i że ważna jest decyzja większości.

"Julian Ochocki"

Jest bohaterem opisanym w "Lalce" Bolesława Prusa. Reprezentuje najmłodsze pokolenie ukazanych w książce idealistów. Jest człowiekiem nauki. Chce wynaleźć coś co przyczyniłoby się do poprawy sytuacji ludzkości. Jest starannie wykształcony i oczytany a przy tym życzliwy i otwarty. Pochodzi z arystokracji jednak nie epatuje swym pochodzeniem. Ma także za złe ludziom z jego sfery, ze są próżni i nie są pracowici. On sam żeby lepiej się wykształcić i móc się rozwijać naukowo wyjeżdża do Paryża. Wokulski bardzo go ceni i niejako widzi w nim swego następcę.

"Zenon Ziembiewicz"

Główny bohater pochodzi ze zubożałej ziemiańskiej rodziny, wychowuje się w domu, dworku na wsi. Rodzice jednak nie szczędzą środków na jego wykształcenie. Wyjeżdża na studia do Paryża. Wraca jednak do majątku w Boleborzy na wakacje. Pobyty pozwalają mu krytycznie spojrzeć na sytuację panującą w rodzinnym domu. Wszystkim w Boleborzy zajmuje się matka Zenona, natomiast ojciec czas spędza na zdradzaniu żony z wiejskimi dziewczętami. Matka Zenona zdaje się to tolerować. Zenon obiecuje sobie nie powielać zachowań rodziców. Chce żyć zupełnie inaczej, nie zachowywać się jak ojciec. Podczas wakacji jednak poznaje Justynę Bogótównę, służącą w Boleborzy. Uwodzi dziewczynę i nawiązuje z nią romans. Po wakacjach wyjeżdża z Boleborzy do Warszawy. Niedługo potem spotyka Elżbietę Biecką i zakochuje się. Prosi radcę Czechlińskiego o pomoc i pieniądze i wyjeżdża aby kontynuować studia. Po powrocie Czechliński angażuje go jako redaktora naczelnego Nivy, pisma, które mu podlega. Ponownie także Ziembiewicz nawiązuje romans z Justyną.

Jednocześnie także spotyka się z Elżbietą i prosi ją o rękę. Elżbieta mieszka w kamienicy pani Kolichowskiej i dba o jej interesy. Zenon, poprzez kompromisy i wyrzekanie się własnych poglądów pnie się coraz wyżej. Pewnego dnia Justyna mówi, iż spodziewa się dziecka. Ziembiewicz pomaga dziewczynie dając jej pieniądze chce jednak aby pozbyła się dziecka, dziewczyna się zgadza. Zenon jednak ujawnia Elżbiecie prawdę o swym romansie. Ta początkowo chce zerwać zaręczyny potem jednak wybacza narzeczonemu, biorą ślub. Justyna źle znosi aborcję. Jej stan jest coraz gorszy, jest niemalże obłąkana. Ziembiewicz jest coraz popularniejszy, jednak gdy wybuchają demonstracje nie cofa się przed rozkazem strzelania do robotników. Justyna aby zemścić się za swoje cierpienia i starte dziecka oblewa Ziembiewicza kwasem. Ten traci wzrok, niedługo potem popełnia samobójstwo.

Można postawić pytanie o to, czy moralne było zachowanie Zenona Ziembiewicza. Po pierwsze stopniowo, niemalże całkowicie wyrzekł się swoich ideałów młodzieńczych. Za cenę stanowiska redaktora naczelnego czasopisma zrezygnował ze swych poglądów. Po drugie zachował się w sposób uwłaczający moralności w stosunku do Justyny. Nie tylko wykorzystał wiejską dziewczynę, chociaż tak bardzo chciał być inny niż ojciec. Ale także zmusił ją do usunięcia ciąży. Wszystko to po to by uniknąć skandalu, jaki wybuchłby zapewne gdyby jego romans wyszedł na jaw. Zrobił to jednak także żeby ratować swoje małżeństwo.

"Bohaterowie "Ferdydurke""

W książce Gombrowicza kluczowym zagadnieniem wydaje się problem formy. Formę według Gombrowicza tworzą wszystkie gesty i słowa oraz zachowania człowieka które musi on wykonywać przebywając w jakimś określonym środowisku. Forma jest niezbędna w ludzkim świecie, nie można bowiem istnieć bez pewnych przyjętych zwyczajów i konwenansów. Forma wytwarza się w trakcie obcowania z drugim człowiekiem. Józio jest człowiekiem, który na próżno usiłuje się dostosować i ciągle nie może znaleźć określonej formy. Przez to jest niedojrzały nie przystaje do dorosłego świata. Józio wie jednak, że forma choć niezbędna jest nieprawdziwa. Dzieje się tak bo forma ukrywa ludzkie uczucia i wywołuje sztuczność. Gombrowicz ukazuje także problem narzucania określonego sposobu życia i zachowania przez innych ludzi, czyli na przykład udziecinnianie czyli "upupianie". Nadawanie innym pewnych masek i przypisywanie im określonych zachowań. Głównym bohaterem powieści jest Józio. Józio jest trzydziestoletnim mężczyzną, który jednak zostaje na nowo przeniesiony do lat szkoły. Tam musi radzić sobie z "upupianiem" i "przyklejaniem gęby". Potem odwiedza także mieszczański dom Młodziaków. Młodziakowie chcą być za wszelką cenę nowocześni. Dlatego uciekają od konwenansów, jednak Józiowi udaje podstępem złamać funkcjonowanie Młodziaków. Sam ucieka z ich domu razem z córka Młodzików Zutą. Ostatnim miejscem jakie odwiedza Józio jest wiejski dworek. Jednak wieś opisana przez Gombrowicza jest także odmienna od tej jaką znamy z utworów.

"Pani Dulska" - "Aniela Dulska"

Pani Dulska to tytułowa bohaterka dramatu Gabreili Zapolskiej. Gabriela Zapolska skupia się w swym utworze skupia na ukazaniu środowiska mieszczańskiego. Ukazuje go w bardzo niekorzystnym świetle. Tytułowa Dulska jest skąpa, niechlujna, apodyktyczna. Widzimy jak spaceruje po swym mieszkaniu w szlafroku, jak krzyczy na służbę. W dodatku zupełnie nie dba o dobre relacje w jej domu. Nie troszczy się o to jak czują się domownicy, nie dba o lokatorów swej kamienicy. Jeśli chodzi o tych, którym wynajmuje mieszkania to jest zainteresowana wyłącznie tym, żeby płacili jej czynsz. Dulska jest bardzo skąpą kobietą. Świadczyć może o tym na przykład jej zachowanie podczas podróży tramwajem. Wówczas każe swym córką Meli i Hesi udawać, ze mają mniej lat niż w rzeczywistości żeby nie musiały kupować biletów. Dulska dba jednak także o to, żeby nikt z lokatorów kamienicy nie dopuścił się skandalu a tym samym nie okrył jej, jako właścicielki towarzyską hańbą. Dlatego tak niechętnie spogląda na kobietę, do której przyjechało pogotowie, bo to może już być powodem plotek na temat jej kamienicy. Jednak jednocześnie bez żadnych pretensji wynajmuje lokal prostytutce. Dulska, choć niespecjalnie dba o swych domowników to interesuje ją jednak, aby wszystko co wydarza się w jej rodzinie i jej bliskim nie wydostawało się za ściany mieszkania. Nie chce ujawniać złych rzeczy, które dzieją się u niej w domu Jak mówi: "Brudy należy prać w czterech ścianach". Wszystko to po to, żeby nie zaszkodzić dobrej opinii, którą rzekomo się cieszy zarówno ona jak i cała rodzina Dulskich. Bohaterka dramatu Gabrieli Zapolskiej "Pani Dulska" najbardziej bowiem bała się skandalu. Chciała za wszelką cenę ustrzec się przed społecznym podejrzeniem. Nie mogła wyobrazić sobie złej plotki na swój temat. Nazwisko bohaterki posłużyło powstaniu terminu "dulszczyzna". Termin ten utworzony został na oznaczenie myślenia, sposobu życia i zachowania bliskiego bohaterce dramatu. A więc sposobu bycia przejawiającego się małostkowością i życiem na pokaz, a także skąpstwem i przytaczanym już powyżej "praniem brudów" wyłącznie we własnych czterech ścianach. Jest zakłamana, skąpa i obłudna.

"Zbyszek Dulski"

Zbyszek Dulski jest bohaterem dramatu Gabrieli Zapolskiej pod tytułem Moralność pani Dulskiej. Jest synem Anieli Dulskiej. Jest człowiekiem leniwym i nieodpowiedzialnym rzadko bywa w domu i "włóczy się po nocach" jest zainteresowany wyłącznie zabawą. Nie lubi wracać do domu. Męczy go krzycząca i ciągle mająca pretensje matka. Dulska nawet żeby zatrzymać go w domu zwraca jego uwagę na Hankę, służącą. Rzeczywiście między nimi nawiązuje się romans. Gdy Hanka zachodzi w ciąże Dulska chce ja wyrzucić. Wówczas jednak Zbyszek, dowiedziawszy się dlaczego Hanka u nich pracowała, za złość matce oświadcza iż ożeni się ze służącą. Jednak, jak się okazuje, jego zapał był połowiczny. Matce udaje się przekonać Hankę by nie nalegała na małżeństwo. Ze strachu przed skandalem Dulska zgadza się na wysokie odszkodowanie dla dziewczyny. Zbyszek nie upiera się przy swojej decyzji. Okazuje się być niekonsekwentny i nieodpowiedzialny.

"Józef K."

Główny bohater jest człowiekiem wyizolowanym od otoczenia i samotnym. Wiedzie spokojne życie samotnego urzędnika, prawie z nikim się nie spotyka. Jego życie jednak radykalnie odmienia jednak sytuacja, w której się znalazł. Nieoczekiwanie zostaje oskarżonym, to całkiem zmienia bieg jego życia. Jest oskarżony, chociaż nie wie o co. Jest śledzony, osaczany prowadzony na przesłuchania. Stopniowo Józef K. przyzwyczaja się do roli oskarżonego, godzi się także z myślą o wykonaniu wyroku. Chociaż na początku był przekonany o swej niewinności. Nieco zaskakująca jest sceneria, w której odbywa się sąd.

Poprzez oskarżenie i kolejne przesłuchania Józef K. zostaje wpleciona w intrygę i zaczyna być ofiarą. W końcu godzi się ze swym losem i przyjmuje wyrok. Józef jest bezbronny wobec instytucji, której padł ofiarą. Nie może zmienić swego losu. Nieprzypadkowo bohater powieści Franza Kafki nosi tylko imię, a jego nazwisko jest sygnowane zaledwie jedną literą. Brak możności identyfikacji bohatera jest ważną wskazówką. Przez to bohater staje się ucieleśnieniem zwykłego człowieka. Jest a właściwie może być "Każdym". Może więc być współczesnym wcieleniem Everymana, bohatera średniowiecznego moralitetu. Jego los uosabia los, który spotkać może każdego człowieka. Kafka przedstawia także działanie totalitarnego systemu biurokratycznego. Ukazuje meandry urzędniczego świata. Częściowo można szukać pewnych elementów z książki także w biografii autora. Franz Kafka przez długi czas pracował jako urzędnik i bardzo nie lubił pracy, którą wykonywał.

"Cezary Baryka"

Cezary Baryka to tytułowy bohater powieści Stefana Żeromskiego. Chłopak urodził się w Rosji w Baku. Jego rodzice są jednak Polakami. Ojciec jest urzędnikiem i dostaje posadę właśnie w Rosji, stąd osiedla się tam z żoną i synem. Gdy w Rosji wybucha rewolucja ojciec chłopca, Seweryn Baryka zostaje wcielony do wojska. Matka Cezarego nie daje sobie sama rady z wychowaniem syna. Tym bardziej, że rewolucja utrudnia normalne życie. Matka sprzedaje coraz to nowe rzeczy by móc utrzymać siebie i syna. Cezary bardzo interesuje się rewolucją, ideami i programem rewolucjonistów. Matka umiera. Cezary zostaje sam, pracuje między innymi przy grzebaniu zwłok. Odnajduje ojca i razem wyruszają do Polski, jednak ojciec umiera w drodze. Cezary przybywa do Polski sam i tam spotyka go rozczarowanie. Zamiast obiecanych przez ojca "szklanych domów" zastaje smutną powojenną polską rzeczywistość. Zamiast dostatku widzi szary zrujnowany kraj, spory polityczne i biedę. W Polsce mieszka u Szymona Gajowca. To dawny znajomego jego matki. Gajowiec jest urzędnikiem w ministerstwie. Chłopak zaczyna studia na medycynie. W czasie wojny z bolszewikami Cezary zaciąga się do wojska. Po wojnie zaproszony przez poznanego w wojsku Hipolita Wielosławskiego mieszka przez pewien czas w Nawłoci, majątku należącym Wielosławskich. Nawłoć to dla Cezarego czas beztroskiego życia i flirtu. Rozkochuje w sobie Karolinę Szarłatowiczównę, naprawdę jednak zakochuje się w Wandzie Okszyńskiej. Karolina na wieść o tym odbiera sobie życie. Wanda mimo, iż spotyka się z Cezarym, jednak nie chce dla niego rezygnować z zamożnego narzeczonego. Po pewnym czasie narzeczony odkrywa ich romans. Dochodzi do bójki mężczyzny z Cezarym, ten ucieka do Chłodka. Tu mieszka u chłopów i poznaje ich trudne życie. Stamtąd wraca do stolicy.

W Warszawie Cezary wraca na medycynę. Jednocześnie także interesuje się życiem politycznym. Dużo dyskutuje z Gajowcem, który jest zwolennikiem stopniowego reformowania kraju. Jednocześnie chodzi także na spotkania rewolucjonistów gdzie poznaje ich postulaty. Rozstaje się z Laurą definitywnie odrzucając jej prośbę o romans. Chociaż zdaje się nie opowiadać po żadnej ze stron i nie popiera żadnego politycznego programu przyłącza się do manifestacji robotniczej zmierzającej w kierunku Belwederu.

"Bernard Rieux."

Bernard Rieux jest głównym bohaterem "Dżumy" napisanej przez Alberta Camusa. To bardzo pozytywna postać. Bernard Rieux jest lekarzem w mieście ogarniętym epidemią dżumy. Fakt ten nie napawa go strachem, wręcz przeciwnie podwaja swoje wysiłki. Niesienie wsparcia i pomocy tym, którzy zachorowali jest według niego obowiązkiem lekarza ale także i powinnością każdego człowieka, który znajdzie się w takiej sytuacji. Satrcie z zagrożeniem to także starcie z samym sobą i aby ta walka była wygrana trzeba pokonać swój strach, jak mówi bohater "Dżumy": "obchodzi mnie tylko, żeby być człowiekiem". Być człowiekiem to dla niego odważnie sprzeciwić złu w tej sytuacji zarazie, niepoddawać się i walczyć aż do końca. Chociaż jak powiedział bohater: " bakcyl dżumy nigdy nie umiera i nie znika". Nawet pokonanie epidemii nie gwarantuje, ze ta się nie odnowi. Zło może pojawić się zupełnie nieoczekiwanie i warto umieć stawić mu czoła. Wielu z mieszkańców miasta nie potrafiło przyjąć tak szlachetnej postawy dlatego też postawa doktora Rieux godna jest podziwu.

"Jean Tarrou".

Jean Tarrou to bohater powieści Alberta Camusa pod tytułem "Dżumy." Jest bohaterem pozytywnym. Wędruje po Europie i znajduje się w tam, gdzie ludzie potrzebują pomocy. Jak czytamy w książce: " Nie było w Europie kraju, w którego walkach by nie uczestniczył". Jean Tarrou chce czynić dobro mimo, iż nie wierzy w istnienie Boga. Uważa, że to człowiek musi sam stawić czoła światu i zadecydować o tym jak ustanowić swe człowieczeństwo. Umiera w trakcie epidemii podczas pracy wśród chorych. Tym samym potwierdzając swą szlachetność.

"Raymond Rambet"

Raymont Rambet jest bohaterem "Dżumy" Alberta Camusa. Do miasta przybywa jeszcze przed epidemią. Chce przeprowadzić ankietę wśród mieszkańców. Gdy wybucha epidemia początkowo chce jak najszybciej opuścić miasto, chce jak najszybciej wrócić do żony do Paryża, do pozostania w mieście z skłoniła go postawa doktora Rieux. Idąc za przykładem jego ofiarności i szlachetności sam także przyłącza się do pomocy zadżumionym. Praca w mieście wśród chorych znacznie zmienia jego światopogląd. Uczy się poświęcenia i walki z chorobą.

"Tadek"

Tadek to główny bohater opowiadań Tadeusza Borowskiego. Zebranych między innymi w tomach pod tytułem "Pożegnanie z Marią" oraz "Kamienny świat." Opowiadania Borowskiego pisane są bez analizy psychologicznej, autor idąc śladem behawiorystów jedynie opisuje rzeczywistość pozbawiając nowele odautorskiego komentarza. Mistrzem w zachodniej literaturze tego typu opisywania powieściowego świata był Ernest Hemingway. To właśnie jego powieści, między innymi "Komu bije dzwon" wyznaczyły wzorzec opisu świata i postaci wyłącznie poprzez ich zachowania, czyny i działanie. Tadeusz Borowski, w swych opowiadaniach pokazuje trudne realia życia podczas wojny i brutalną prawdę o upadku etycznych i moralnych ideałów. W sytuacji, gdy każdy walczy o własne życie. Wówczas możliwe jest nawet to, co wydawałoby się nie do przyjęcia podczas normalnego czasu. Tadeusz Borowski w swych nowelach ukazuje także realia życia w obozie. Pobyt w obozie to proces wykorzystywania każdego użytecznego elementu człowieka począwszy od ubrań poprzez włosy czy skórę. Wszystko znajduje swe zastosowanie albo jest w odpowiedni sposób niszczone. Pisarz opisuje także jak bezwzględne realia obozu łamią moralne zasady człowieka. Ukazuje jak pod wpływem okrutnego traktowania i konieczności walki o przeżycie człowiek przyzwyczaja się do nieludzkiej pracy. Ważną postacią w nowelach obozowych Tadeusza Borowskiego jest postać Tadeusza kapo. Kapo w niemieckich obozach był więźniem, który współpracował z niemieckimi żołnierzami. Dzięki temu, że przystawał na rzeczywistość obozu i pomagał hitlerowcom, zyskiwał liczne przywileje. Były to lepsze jedzenie, lepsze traktowanie a także nierzadko władza nad więźniami. Kapo opisany przez Tadeusza Borowskiego to okrutny, zimny, cyniczny i bezwzględny człowiek. Człowiek, który świetnie czuje się w obozowej rzeczywistości.

"Lebbroso".

Lebrosso jest bohaterem opowiadania Gustawa Herlinga - Grudzińskiego pod tytułem "Wieża". Ponieważ jest trędowaty więc mieszka sam w wieży. Akacja noweli dzieje się we Włoszech. Lebbroso, mimo iż jest chory i bardzo samotny zdaje się dzielnie walczyć z cierpieniem. Nie załamuje go nawet śmierć ukochanej siostry, która mieszkała z nim w wieży. Żeby ukoić swe cierpienie pocieszenia szuka w religii. To Bóg pomaga mu w chwilach zwątpienia. Dzięki niemu znosi prześladowania i cierpienia jakich doznaje ze względu na swą chorobę. Ludzie, którzy mieszkają nieopodal we wsi mimo, iż nie cierpią na trąd to są zdecydowanie mniej wyrozumiali i pogodzeni z życiem. A w dodatku z panicznego strachu przed chorobą piętnują Lebrosso. Dla innych mieszkańców trędowaty samotnik stanowić morze wzorzec szlachetności i heroizmu a także wrażliwości.

"Sycylijski nauczyciel."

Sycylijski nauczyciel to jeden z bohaterów noweli "Wieża" autorstwa Gustawa Herlinga - Grudzińskiego. Osiedlił się w miasteczku jako samotny i przegrany człowiek, który nic już nie ma do stracenia. Żyje ale wciąż powtarza, ze swoje życie ma za nic i chce już ze sobą skończyć. Jednak okazuje się, ze jego słowa stanowią tylko czcze gadanie. W chwili próby nie staje na wysokości zadania i nie potrafi pożegnać się z życiem. Akcja noweli rozgrywa się w czasie wojny. A przywołanym momentem próby była sytuacja, w której mógł oddać życie za drugiego człowieka. Zabrakło mu jednak odwagi. Jednak trudno jednoznacznie potępiać postawę nauczyciela. Strach przed śmierci zdaje się być naturalną reakcją człowieka, a oddanie życia za drugiego człowieka jest czynem wymagającym niezwykłego hartu ducha i determinacji.

"Artur."

Artur jest bohaterem dramatu "Tango" napisanego przez Sławomira Mrożka. Dramat Mrożka jest dramatem współczesnym. Artur jest młodzieńcem, który buntuje się przeciwko zastanemu światu. Bunt jest przywilejem młodych ludzi, stąd nie dziwi, że buntuje się także Artur. Jednak jak można by się spodziewać Artur nie sprzeciwia się zastanemu porządkowi świata. Wręcz przeciwnie, mężczyzna buntuje się przeciwko temu, że w świecie, który stworzyli jego dziadkowie i rodzice brak ładu i porządku. Nie chce żyć w rzeczywistości, w której nie ma ustalonych zasad moralnych i uporządkowania. A świat, w którym mieszka opisuje w taki o to sposób, jak czytamy:

"I coście stworzyli? Ten burdel

gdzie nic nie funkcjonuje, bo

wszystko dozwolone, gdzie nie ma

zasad ani wykroczeń."

Sposobem na to by przywrócić ład i moralność w rzeczywistości jest dla Artura ślub z kobietą, ślub zgodny z mieszczańskim obyczajem, który przywróci formę w bezładzie rzeczywistości. Jednak próba Artura nie powiodła się. Forma i obrzęd ślubu, który ma być rozwiązaniem problemu okazuje się nie być dobrym rozwiązaniem. Ślub okazuje się być maskaradą. Edkowi nie udaje się przeforsować swojej wizji świata. Nie umie ustanowić nowego porządku. Co więcej jak pokazuje dalszy bieg wypadków, przegrywa z zupełnie innym pomysłem na rządzenie i uporządkowanie świata. Otóż rządy obejmuje Edek. Edek jest chamem i brutalem, z którym Artura zdradziła narzeczona. To właśnie dlatego Artur zamierza go zabić. Ponosi jednak klęskę. Nie może podołać temu zamiarowi. Jest zbyt wrażliwy i słaby, dlatego sam ginie z ręki Edka. Tym samym nastają nowe rządy, jak czytamy w utworze:

" Miały być rządy dusz, a nadchodzą rządy chama"

"Bohaterowie "Szewców".

"Szewcy" to dramat Stanisława Ignacego Witkiewicza. Utwór należy do katastroficznej literatury, ukazuje schyłek społecznych zmian. Otóż utwór ukazuje cały ciąg przewrotów i rewolucji. Pierwszy jest faszystowski spisek Prokuratora. Prokurator Scurvy zamyka tytułowych Szewców ponieważ przeczuwa, że może dojść do rewolucji. Jednak to nie zapobiega wypadkom. Dochodzi także do rewolucji, którą organizują Szewcy. Po czym sami szewcy znów urządzają zamach. Tym razem ginie ich przywódca Sajetan. Ostatnim przewrotem jest przewrót komunistyczny. Przewrót ten ma doprowadzić do uformowania nowego społeczeństwa. Jego cechami będą: bezklasowość, masowość i jednolitość wszystkich członków. Nowy świat dobrze określają następujące słowa: " zjeść, poczytać, pogwajdlić, pokierdasić i pójść spać". Właśnie o to chodzi w świecie powstałym po komunistycznej rewolucji. W dodatku wszystkie indywidualności i jednostki wybitne w takim społeczeństwie ulegają ujednoliceniu, nie ma już dla nich miejsca. Takie zmiany społeczne nie zatrzymają się jednak na opisanym społeczeństwie. Stanisław Ignacy Witkiewicz przedstawia wizję społeczeństwa zautomatyzowanego, w którym nie ma miejsca na indywidualizm i twórczość, wizję technokartycznej rewolucji.

"Michaił Aleksiejewicz Kostylew"

Michaił Aleksiejewicz Kostylew to jeden z bohaterów powieści Gustawa Herlinga - Grudzińskiego pod tytułem "Inny świat." Powieść pisarza ukazuje analizę społeczną i socjologiczną rzeczywistości sowieckich łagrów. Ukazuje proces degradacji człowieka, który na skutek życia w nieludzkich warunkach przestaje kierować się zasadami dekalogu. Jednak w powieści Grudzińskiego znalazło się także miejsce, dla tych bohaterów, którzy mimo życia w "innym świecie' nie wyrzekło się swych dotychczasowych zasad. Do takich osób o niezłomnych zasadach i niezwykłej odwadze należy Kostylew. Jego opowieść biograficzna jest niezwykle tragiczna. Najpierw był aktywnym partyjnym działaczem. Potem za to, że czytał zachodnią literaturę to osądzono go o szpiegowanie i postawę antykomunistyczną. Właśnie dlatego trafił do obozu. Podczas pobytu w obozie także na niego doniesiona gdy podwyższał więźniom wyniki pracy. W obozie nie wyrzeka się swych zasad. Gdy tylko może sprzeciwia się swym oprawcom, podejmuje strajk głodowy i wybiera ogromne cierpienie przypalając sobie dłoń w ogniu. Postanawia także się zabić gdy grozi mu wyjazd w inną część obozu, z której nie ma powrotu. Stanowi on symbol hartu ducha, niezłomności ale i cierpienia. Kostylew przyjaźnił się z Gustawem Herlingiem - Grudzińskim, który także przeżył obóz, i tak jak Kostylewa cechowała niezłomna postawa moralna.

"Barbara i Bogumil Niechcicowie."

Małżeństwo Barbary i Bogumiła Niechciców to bohaterowie powieści Marii Dąbrowskiej pod tytułem "Noce i dnie." Barbara i Bogumił reprezentują zdecydowanie dwa odmienne charaktery, radykalnie różnią się osobowością i temperamentem i wizją świata. W dodatku można dostrzec, że autorka większą sympatią darzy Bogumiła, to on ma więcej zalet. Bogumił to dojrzały mężczyzna, który nie boi się pracy. Wierzy w ziemie i uczciwą pracę, dzięki której będzie mógł wyżywić siebie i rodzinę. Jest pracowity, uczciwy, jest także człowiekiem doświadczonym przez życie. Ponieważ jako patriota brał udział w powstaniu styczniowym, w którym nieomal nie zginął. Prócz tego konsekwencją powstania mogła być także konfiskata majątku należącego do jego rodziny. Bogumił nie wymaga od życia wiele, chce tylko móc cieszyć się szczęściem swej rodziny i móc być dobrym gospodarzem. Barbara jest inna, nie do końca odpowiada jej życie na wsi i praca w majątku. Marzy o tym by bywać w świecie. Ma poczucie niespełnienia ponieważ gdy była młoda doznała zawodu miłosnego, to zaważyło na jej dalszym życiu. Nie kocha swego męża i nie ukrywa, że jest to raczej małżeństwo z rozsądku. Niemniej jednak nie zaniedbuje rodziny, bardzo kocha swe dzieci, dba o dom.