1) W powstaniu listopadowym między innymi wzięli udział: Józef Chłopicki, Michał Radziwiłł, Jan Skrzynecki, Henryk Dembiński, Jan Krukowiecki, Kazimierz Małachowski, Maciej Rybiński, Piotr Wysocki, Adam Czartoryski, Joachim Lelewel.

2) Powstanie zaplanowane zostało na wieczór 29 listopada 1830r. Na umówiony sygnał grupa cywilów miała uderzyć na Belweder, a następnie wykonać zamach na Wielkiego Księcia Konstantego. Zadaniem pozostałych oddziałów było zaatakowanie Arsenału, zdobycie rosyjskich koszar i rozbrojenie żołnierzy tam przebywających. Niestety, w skutek braku odpowiedniego generalnego dowództwa oraz pośpiechu powstanie poniosło klęskę. Konstantemu udało się uciec, również nie powiodło zaskoczenie rosyjskich oddziałów. Ludność i żołnierze pod wodzą Wybickiego ruszyli na Stare Miasto, wznosząc okrzyki: "Do broni". Przystępowali do nich robotnicy, rzemieślnicy, a także pojedyncze oddziały wojskowe, z ich pomocą został zdobyty Arsenał. Powstańcy przejęli władzę w Warszawie, a Konstanty wraz z rosyjskimi oddziałami opuścił stolicę.

3) Generał Józef Chłopicki 5 grudnia 1830r. ogłosił się dyktatorem powstania. Wydarzenie to poprzedziło rozbicie Klubu Patriotycznego, działalność którego zawiesił rząd. Chłopicki przyjął za cel swojej dyktatury osłabienie rewolucyjnego zapału i zapobiegnięcie wojnie z Rosją. Szczególnie niezadowolona z zaistniałych wydarzeń była burżuazja, czerpiącą dotąd znaczne korzyści z handlu z carską Rosją. Wszelkim wojnom niechętne było też ziemiaństwo, ponieważ chłopi rzucali pańszczyznę uważając, że powstańcy ich zwolnią od tego ciężaru. Chłopicki rozwiał te marzenia swą twardą polityką, a tym samym zniechęcił chłopstwo do powstania. Równocześnie dyktator wszczął pertraktacje z Petersburgiem, co do sposobów i warunków likwidacji powstania. Sejm 25 stycznia 1831r. podjętą uchwałą zdetronizował cara Mikołaja I. Zreorganizowano centralne władze, nadal jednak decydujący głos posiadali w swych rękach konserwatyści. Władzę sprawował nieustannie obradujący sejm, podlegał mu Rząd Tymczasowy. Składał się on z prezesa (Adam Czartoryski) i pięciu ministrów, wśród nich był m.in.: Joachim Lelewel.

4) Generał Józef Chłopicki postrzegany był jako dobry żołnierz i patriota, wsławiony w napoleońskich walkach. Za sprzeciw wobec Konstantego "zapłacił" własną dymisją. Jego odezwa do narodu z 6 grudnia 1830r. pełna jest patriotycznych uczuć. Chłopicki podkreślał swoje głębokie poczucie obowiązku oraz chęć podjęcia poświęcenia dla Ojczyzny. Jednak pomimo to był on przeciwnikiem jakichkolwiek buntów. Nie umiał powstrzymać się od niechęci wobec członków Rady. Niejednokrotnie trzeba było do namawiać, prosić o zmianę swych przekonań dla dobra Ojczyzny - świadczy o tym tekst "Wspomnienia Natalii Kickiej": "Opinia konserwatywnego polityka Pawła Popiela o pierwszym etapie Powstania Listopadowego ukazuje odczucia jakie żywili wobec powstania patrioci skupieni wokół osoby ks. Adama. Ukazuje ona brak zdecydowania i jedności w działaniu".

5) Józef Chłopicki w swoim wystąpieniu z 6 grudnia 1830r. podkreślił, że przejęcie przez niego władzy dyktatora uważa za główny środek do ocalenie Ojczyzny. Zwrócił uwagę na to, że liczy się z dobrem kraju i głosem własnego sumienia. Przedstawiał wewnętrzne niesnaski, bezradności Rady Administracyjnej, brak zgody i jedności. Twierdził, że rządowi brak jest "silnie trzymającej dłoni".

6) Powstanie zapobiegło interwencji rosyjskiej przeciw francuskiej i belgijskiej rewolucji, wzmocniło tym samym antyfeudalne siły ówczesnej Europy. Wspólnie z wydarzeniami w Belgii i Francji powstanie listopadowe miało zdecydowany wpływ na umocnienia rewolucyjnych wystąpień w Niemczech i we Włoszech, oraz do rozwoju ruchów narodowych w krajach, jakie nie miały od dawna własnej państwowości chodzi tu np. o Czechy. Od tej pory sprawa polska zaczęła odbijać się potężnym echem na wszystkich rewolucyjnych dążeniach, natomiast słowo Polak stało się symbolem rewolucjonisty, który walczy o wolność wszystkich narodów. Polacy przez kolejne pół wieku mieli odgrywać ogromną rolę w boju o polityczny i społeczny postęp. Natomiast rządy europejskich państw nie udzieliły poparcia Powstaniu listopadowemu. Szczególnie wrogie stanowisko przyjął pruski rząd, który udzielił konkretnej pomocy Rosjanom. Austria zaś mimo zadeklarowanej neutralności, podjęła działania zmierzające do utrudnienia życia powstańcom. Natomiast od rządu Ludwika Filipa powstańcy usłyszeli jedynie "wyrazy współczucia". To w Paryżu właśnie padły te słowa ministra spraw zagranicznych, jakie wypowiedział po zdobyciu stolicy Polski przez Rosjan: "nastał porządek w Warszawie". Także ówczesny papież Grzegorz XVI potępił spiskowców w liście skierowanym do polskich biskupów z dnia 15 lutego 1831r. Po klęsce powstania, pod wpływem żądań Wiednia i Petersburga, określił je jako dzieło wichrzycieli oraz zdradę wobec władcy. Na europejskich dworach, nie bez pewnych podstaw obawiano się, że powstanie listopadowe stanie się zagrożenia dla całego utrwalonego przez Kongres Wiedeński systemu.

7) Arsenał - był to dawny skład broni mieszczący się przy skrzyżowaniu ulic: Bielańskiej i Długiej. Zdobycie Arsenału zadecydowało o pierwszych sukcesach powstańców w walkach na terenie stolicy w 1830r.

zad.7 c.d.

Wielki Książę - tytuł suwerena, nosili go książęta kijowscy, moskiewscy i litewscy

Konserwatyzm - postawa, jaką cechuje wrogość lub niechęć w stosunku do wszystkich uzasadnionych zmian.

Dyktator - osoba sprawująca absolutną i nieograniczoną władzę w państwie.

Traktat wiedeński - kongres trwający od września 1814r. do czerwca 1815 szesnastu europejskich państw, jaki został zwołany po klęsce Napoleona. W skutek jego obrad wprowadzono szereg zmian terytorialnych i ustrojowych w Europie, między innymi utworzono Królestwo Polskie.