Sonety do Laury - bohaterowie
Mimo że „Canzoniere” nie jest klasycznym utworem fabularnym, posiada dwóch głównych bohaterów – Laurę i podmiot liryczny, który jest alter ego Francesco Petrarki. W tle pojawiają się także postaci drugoplanowe, takie jak inni poeci, święci czy Bóg, lecz pełnią one jedynie funkcję kontekstową.
1. Podmiot liryczny – poeta (alter ego Petrarki)
Podmiot liryczny jest centralną postacią całego cyklu. Jego uczucia, refleksje i przemiany stanowią oś utworów.
Cechy charakteru i emocjonalność:
- Człowiek namiętny i rozdart – rozdarty między ziemską miłością do Laury a pragnieniem duchowej doskonałości.
- Czuły i pełen melancholii – cierpi z powodu niemożności zbliżenia się do ukochanej.
- Idealista – postrzega Laurę jako istotę niemal boską, doskonałą, daleką od rzeczywistości.
- Egoista miłosny – jego miłość jest skupiona na własnych emocjach, co wpisuje się w konwencję poezji dworskiej i miłości platonicznej.
- Pielgrzym wędrujący między uczuciami – zmaga się ze swoimi namiętnościami, przeżywa momenty euforii i rozpaczy.
Ewolucja postaci w cyklu:
- Za życia Laury – pełen namiętności, ale i cierpienia, ponieważ jego miłość pozostaje niespełniona.
- Po śmierci Laury – stopniowo przechodzi wewnętrzną przemianę, jego miłość zmysłowa zmienia się w miłość duchową.
Podmiot liryczny staje się postacią symboliczną – uosobieniem rozdarcia między pragnieniem ziemskiej miłości a dążeniem do wyższego ideału.
2. Laura – kobieta idealna i nieosiągalna
Każdy krótki utwór literacki zawarty w cyklu sonetów sprawia, że Laura jest nie tylko postacią literacką, ale także archetypem idealnej ukochanej.
Kim była Laura?
Nie ma pewności, czy istniała naprawdę. Prawdopodobnie była to Laura de Noves, zamężna kobieta z Awinionu, lecz mogła być również literacką kreacją, wzorowaną na tradycji miłości dworskiej i ideałach platonicznych.
Cechy Laury:
- piękna i eteryczna – jej uroda i wdzięk są przedstawiane w sposób idealizowany.
- niedostępna i cnotliwa – nigdy nie odwzajemnia miłości poety, co wzmacnia jego cierpienie.
- święta i duchowa – po śmierci zostaje niemal anielską postacią, a jej wpływ na poetę staje się metafizyczny.
- symbol nieskończonego pragnienia – jej nieosiągalność sprawia, że poeta nigdy nie znajduje ukojenia (dotyczy to zarówno Laury żywej, jak i jej obrazu budowanego po śmierci Laury).
Laura nie jest kobietą z krwi i kości, ale symbolem:
- miłości duchowej i platonicznej,
- piękna i harmonii,
- niedostępności i idealizacji kobiety w literaturze miłosnej.
3. Postaci drugoplanowe i tło duchowe
W „Canzoniere” pojawiają się także inne postaci, choć nigdy nie pełnią głównych ról:
- Bóg i święci – zwłaszcza w drugiej części cyklu, gdzie poeta zwraca się do Boga, prosząc o wyzwolenie od ziemskich namiętności.
- Cienie przodków i antyczni bohaterowie – w niektórych sonetach Petrarka przywołuje autorytety literackie (np. Wergiliusza, Cycerona) oraz odwołuje się do duchowej tradycji starożytnej i chrześcijańskiej.
- Krajobraz jako „milczący bohater” – natura w sonetach Petrarki często odzwierciedla stany emocjonalne poety i stanowi kontekst dla jego rozważań.
Cały cykl zbioru sonetów jest więc nie tylko historią miłości, ale także opowieścią o dojrzewaniu emocjonalnym i duchowym, co czyni bohaterów nie tylko literackimi postaciami, ale również symbolami ludzkich pragnień i rozterek.
- Podmiot liryczny – poeta (alter ego Petrarki), który kocha, cierpi i stopniowo dojrzewa duchowo.
- Laura – kobieta idealizowana, pełna cnoty, piękna i niedostępna, która po śmierci staje się niemal świętą.
- Tło religijne i kulturowe – obecność Boga, natury, a także tradycji antycznej i chrześcijańskiej.
