Krew

UZASADNIENIE STWIERDZENIA "KREW JEST ISTOTĄ ŻYCIA"

Krew, która stanowi w przybliżeniu 7% masy całego ciała, jest ważnym niezwykle składnikiem ludzkiego organizmu. Większa część objętości krwi to osocze - środowisko płynne, które tworzy "zawiesinę" dla morfotycznych (upostaciowanych) elementów, do których należą czerwone krwinki, białe krwinki a także płytki krwi. Zabarwienie krwi jest czerwone. Barwa krwi uzależniona jest od jej barwnika - hemoglobiny, która zgromadzona jest w czerwonych krwinkach. Odcień barwy krwi ulega zmianom zależnie od stopnia wysycenia tlenem krwi. Tętnicza krew bogata jest w tlen, ma żywoszkarłatne zabarwienie. Żylna krew uboga jest w tlen oraz posiada zabarwienie przypominające wiśniowy kolor. Oglądana pod światło krew, jej cienka nawet warstwa, nie jest przezroczysta, gdyż krwinka powoduje rozproszenie światła. Po degradacji krwinek oraz przejściu do osocza hemoglobiny (hemoliza), krew okazuje się przezroczysta, podobnie jak lakier o czerwonym kolorze.

Po odwirowaniu, gdy krwinki opadną na dno naczynia, krew ulega podziałowi na następujące warstwy:

• dolną - nieprzezroczystą i czerwoną warstwę, którą tworzą opadłe krwinki,
• górną - o słomkowożółtym zabarwieniu, przezroczysta - osocze krwi.

Smak krwi to słony smak ze względu na zawartość sodowego chlorku (kuchenna sól). Ciężar właściwy tej cieczy równy jest około 1,055 - 1,060 g/cm3. Jej odczyn jest zasadowy lekko, zwykle stały - pH = 7,2 - 7,4.

Chemiczne związki krwi, które stanowią buforowe układy, są bronią organizmu przed zbyt dużym zakwaszeniem albo alkalizacją. Do nich należą: białka krwi, fosforany oraz węglany. Te substancje reagują z kwasami podobnie jak zasady, z zasadami natomiast jak kwasy. Inny mechanizm utrzymujący odczyn krwi na stałym poziomie to proces wydalania poprzez nerki, przewód pokarmowy i płuca nadmiaru zasad i kwasów.

Ilość ogólna krwi w ciele człowieka normalnie wynosi około 1/12 do 1/13 wagi całego ciała. Człowiek, który waży 60 kg posiada w przybliżeniu 5 litrów tego płynu. Ilość krwi u dzieci jest większa nieco i równa jest 1/9 do 1/10 wagi całego ciała. W organizmie normalnie krąży niepełna ilość krwi, ponieważ część jej zgromadzona jest w swego rodzaju jej zbiornikach, do których należy śledziona czy wątroba. Jest włączana do krążenia jedynie w razie konieczności uzupełnienia krwi krążącej.

Funkcje krwi:

• przenoszenie tlenu, który niezbędny jest do życia wszystkich komórek organizmu, pochodzącego z płuc i przenoszony do każdej tkanki oraz narządów (tę rolę pełnią erytrocyty)
• przenoszenie CO2, powstającego jako produkt uboczny przemiany materii, począwszy od tkanek oraz narządów do miejsca docelowego - płuc, skąd wydalony zostaje z organizmu łącznie z powietrzem wydychanym (tę rolę pełnią erytrocyty)
• przenoszenie odżywczych substancji, witamin i mikroelementów w jelicie wchłoniętych do każdej tkanki oraz narządów (tę rolę pełnią białka znajdujące się w osoczu)
• obrona komórek, tkanej i narządów przed chorobotwórczymi drobnoustrojami (ustanowiona przez leukocyty)
• hamowanie krwawienia, które ma miejsce m.in. po zranieniu (udział płytek krwi oraz białek krzepnięcia osoczowych).

Zaledwie pojedyncza kropla krwi (równa 1 mm3) posiada w przybliżeniu 5 milionów erytrocytów - krwinek czerwonych, 4 - 10 tysięcy leukocytów - białych krwinek oraz 150 - 440 tysięcy trombocytów. Erytrocyty są odpowiedzialne za transport tlenu do każdej komórki organizmu. Tę funkcję umożliwia obecność hemoglobiny - barwnika czerwonego, pozwalającego związać tlen potrzebny organizmowi do tego, by oddychać. Po zwróceniu tlenu, czerwone krwinki pobierają dwutlenek węgla z komórek oraz go przenoszą do oddechowych narządów.

Czerwona krwinka - żyje średnio około 120 dni. Prawidłowa ilość tych krwinek równa jest 4 - 6 mln/1 mm3 krwi.

Leukocyty stanowią prawdziwą armię, która gotowa jest bronić ludzkiego organizmu. Podczas infekcji lub choroby ci obrońcy miliardami giną zwalczając chorobę. Powstają one w kostnym szpiku, dojrzewają jednak w śledzionie, migdałkach, grasicy i węzłach chłonnych. Liczba ich jest zmienna, zależna jest od stanu zdrowia wieku, diety stosowanej, czy też pory dnia.

Trombocyty - płytki krwi - niezbędne są do prawidłowego przebiegu krzepnięcia krwi. Ilość tych elementów wynosić powinna 150 - 400 tys./1 mm3. Żyją średnio w przybliżeniu 9 dni. W czasie uszkodzenia krwionośnego naczynia płytki przylegają do jego ściany w miejscu zranienia.

Szpik kostny stanowi źródło wszystkich komórek jakie krew zawiera. W nim znajdują się tzw. macierzyste komórki, będące nieśmiertelnymi. Pomimo tego, iż stanowią jedynie 0,1% całości komórek są niewątpliwie bardzo ważne.

Te właśnie komórki umożliwiają ciągłe odtwarzanie poprzez układ krwiotworzenia układu odpornościowego i krwiotwórczego odbywające się w ciągu całego życia organizmu. Potencjał do samoodtwarzania się macierzystych komórek jest w zasadzie nieograniczony. Według naukowców długość żucia tych komórek przewyższa 40 - 50-krotnie długość życia organizmu, w którym zostały wytworzone.

Wyróżnia się podstawowe cztery grupy krwi oznaczone jako: A, B, AB oraz O.

Krwinki czerwone, podobnie do innych komórek, posiadają swoistą cząsteczkową budowę komórkowej powierzchni. Występuje tam cząsteczka nazywana aglutynogenem. Obecne są następujące rodzaje aglutynogenów: A oraz B. Niektóre osoby posiadają jedynie A albo B, pewna część populacji posiada każdy z nich (AB) albo żadnego nie posiadają (O). Najczęściej występującą w Polsce jest grup krwi A (37%) a także O (36%).

Choroby krwi:

• niedokrwistość - do podstawowych objawów choroby należy osłabienie, brak apetytu, bladość skóry,

sucha skóra, łamliwość paznokci, wypadanie włosów, przyspieszona akcja serca, omdlenia, szybkie męczenie się.

• Nadkrwistość - niedotlenienie z powodu chorób przewlekłych płuc albo serca, choroby nowotworowej nerek a niekiedy przebywanie na dużej wysokości może być przyczyną wystąpienia czerwienicy rzekomej - jako jednej z form nadkrwistości. Z powodu nadmiernego pobudzenia krwiotwórczego układu wzrasta nadmiernie liczba krwinek czerwonych.

• Białaczka - to nowotworowa choroba krwiotwórczego układu. W organizmie chorego na białaczkę pacjenta dochodzi do namnażania się niekontrolowanego krwinek białych w kostnym szpiku.

• Hemofilia - jest chorobą dziedziczną, która polega na zaburzeniu przebiegu krzepnięcia krwi. Hemofilia jest przenoszona przez kobiety, one są właśnie nosicielkami genu, który odpowiada za powstawanie schorzenia. W zasadzie chorują na nią jedynie mężczyźni.

• Małopłytkowość - głównymi objawami tej choroby jest zmniejszenie się znaczne liczby płytkowych krwinek oraz przedłużenie długości krwawienia. Przyczyną choroby mogą być wirusowe zakażenia, działanie części leków albo niewydolność szpiku.

Krew posiada niesamowitą moc. Decyduje o funkcjonowaniu organizmu, przenosząc tlen życiodajny oraz odżywcze substancje do każdej jego tkanki. To prawdziwym dar życia oraz bezcenny lek, którego nie można zastąpić jakimkolwiek chemicznym preparatem. Krew to swoiste "spoiwo", które wiąże komórki, tworząc ludzki organizm.