Elementy krwi:

  • upostaciowane części (leukocyty, erytrocyty, trombocyty)
  • nieupostaciowane części (osocze: H2O, białka w tym m.in. immoglobuliny, fibrynogen)

SUROWICA - to osocze pozbawione fibrynogenu (nie krzepnie, lecz zawiera odpornościowe białka - immoglobuliny)

Każde biało, za wyjątkiem gamma-globulin (wytwarzane w krwionośnym układzie), powstają na terenie wątroby.

Funkcje w organizmie białek:

  • pobieranie jonów H+ w przypadku zakwaszenia organizmu;
  • pobieranie jonów OH- w przypadku stanu zbyt zasadowego;
  • amfoteryczny charakter (buforowy), co umożliwia podtrzymywanie pH na stałym poziomie;

(nieorganiczne bufory: fosforanowe, węglanowe).

CZĘŚCI UPOSTACIOWANE:

Trombocyty (są to płytki krwi; są cytoplazmatycznymi częściami komórek)

  • ich liczba to około 250 tys./mm3;
  • odpowiedzialne za krzepnięcie krwi i umożliwiające jego zachodzenie;
  • mają niepożądaną skłonność do złączania się w komórkach zdrowych (skutkuje to powstawaniem zatorów);
  • u człowieka czas potrzebny do zakrzepnięcia krwi to około 3-4 min., brak możliwości krzepnięcia krwi to objaw hemofilii;

Krzepnięcie krwi:

  • naczyniowa reakcja: naczynie uszkodzone kurczy się, następuje płytkowa adhezja (łączenie się płytek krwi); następnie trombocyty uszkodzone wydzielają serotoninę (ta substancja wyzwala mocniejszy skurcz)
  • chemiczny lub wewnątrznaczyniowy mechanizm: z uszkodzonych ścianek krwionośnego naczynia kolagen się wydobywa, uaktywniający czynnik Hagemana (czyli białko - element osocza, on inicjuje całość procesu krzepnięcia krwi)

Erytrocyty:

  • ich liczba to u kobiet około 4,5 mln/mm3 i u mężczyzn około 5-6 mln/mm3;
  • powstają w szpiku kostnym czerwonym w formie jądrzastych komórek, podczas rozwoju następuje zanik komórkowych organelli a miejsce jądra zajmuje hemoglobina (cytoplazma, mitochondria oraz błona komórkowa zostają);
  • po organizmie krążą około 130 dni; ich rozpad ma miejsce w wątrobie oraz śledzionie;
  • hemoglobina: pirolowe pierścienie oraz Fe2+ tworzą tzw. hem.

Każda hemoglobina zawiera są 4 cząsteczki hemu:

Hemoglobina może połączyć się z tlenem, wówczas gdy występuje on w bardzo dużych ilościach (gdy panuje wysokie tzw. parcjalne ciśnienie) a także gdy charakter środowiska jest kwaśny; tego rodzaju warunki charakteryzują płuca oraz ich bliską okolicę. Oddalają się od płuc obserwuje się stopniowe zwiększanie ilości HCO3 oraz zmniejszenie parcjalnego ciśnienia, dlatego też hemoglobina przyłącza CO2 a odłącza O2. Około 90% tlenu przenoszone jest przez Hb a jedynie niewielka część CO2 przenoszona jest przez nią (zadaniem osocza jest przenoszenie CO2, który jest transportowany w rozpuszczonej formie (HCO3) i w zwięzłej formie (węglanowa anhydraza).

Leukocyty - ogólne właściwości leukocytów:

  • komórki posiadają jądro; pojedyncze albo kilkuklapowe;
  • maja zdolność ruchu amebowatego oraz zdolność do diapedezy (możliwość przemiany kształtu po to aby wniknąć do tkanki)
  • posiadają zdolność fagocytozy

Rodzaje:

a) granularne:

- zasadochłonne (bazofile)

- kwasochłonne (eozynofile)

- obojętnochłonne (neutrofile)

Ogólne właściwości:

  • występują w zapalnych stanach (np. owsiki, tasiemce)
  • ilość tych krwinek wyznacza status uczuleniowca;
  • efektem działania tych komórek są ropne stany

b) agranularne:

- limfocyty T

  • grasiczozależne
  • mają powierzchnię gładką
  • żyjące długo (około 10 lat)
  • posiadają tzw. immunologiczną pamięć ("zapisują" cechy wirusów we własnym materiale genetycznym)
  • powstają w limfatycznym układzie oraz szpiku kostnym

- limfocyty B

  • posiadają kosmki
  • żyją w przybliżeniu 4 dni
  • odpowiadają za immunologiczną odpowiedź ciała (wytwarzają przeciwciała)

- monocyty

  • największe wśród krwinek
  • posiadają największa zdolność ruchu amebowatego oraz fagocytozy
  • mają jednoczęściowe jądro jako jedyne wśród leukocytów.