Ania z Zielonego Wzgórza - pytania i odpowiedzi

Czego uczy nas „Ania z Zielonego Wzgórza”? 

„Ania z Zielonego Wzgórza” to powieść, która niesie wiele uniwersalnych wartości wychowawczych i emocjonalnych. Przede wszystkim uczy nas, jak ważna jest siła wyobraźni i indywidualność. Ania, jako sierota przygarnięta przez Marylę i Mateusza Cuthbertów, pokazuje, że nawet dziecko z trudnym startem może odnaleźć swoje miejsce w świecie, jeśli tylko trafi na ludzi, którzy okażą dziecku miłość i zaufanie. Uczy nas też, że nigdy nie warto porzucać marzeń, nawet jeśli wydają się nierealne, bo to one często kształtują naszą osobowość i przyszłość. 

Drugą lekcją płynącą z tej książki jest siła przyjaźni, wytrwałości i przebaczenia. Ania nie jest postacią idealną – popełnia błędy, potrafi się złościć, mówi za dużo i działa impulsywnie, ale zawsze potrafi przeprosić i się zmienić. W tym sensie powieść uczy, że rozwój osobisty to nieustanny proces i że nie trzeba być perfekcyjnym, by być wartościowym człowiekiem. Ostatecznie, historia Ani to opowieść o tym, że miłość rodzinna, przyjacielska i romantyczna ma ogromną moc przemiany i uzdrawiania, a Zielone Wzgórze staje się symbolem domu, w którym każdy może odnaleźć swoje szczęście. 

Z jakim przedmiotem Ania radziła sobie najgorzej? 

Największą trudność w nauce sprawiała Ani matematyka. W powieści wielokrotnie podkreślone jest, że choć bohaterka była uzdolniona humanistycznie, miała poetycką duszę i dar do pisania oraz recytowania, to przedmioty ścisłe nie były jej mocną stroną. Matematyka była dla niej czymś chłodnym, logicznym, pozbawionym magii i wyobraźni, a właśnie tym Ania żyła. Dla kogoś, kto potrafił godzinami zachwycać się nazwą „Jezioro Lśniących Wód” i nadawać kwiatom symboliczne znaczenia, sucha arytmetyka była czymś niemal odpychającym. 

Mimo to Ania, z pomocą nauczycieli i własnej determinacji, stopniowo nadrabiała braki. Jej stosunek do matematyki zmieniał się, gdy rosła jej ambicja i chęć rywalizacji, zwłaszcza z Gilbertem Blythe’em, który był jej największym rywalem w klasie. Dzięki temu uczy się systematyczności i odpowiedzialności. Właśnie ta przemiana: od impulsywnej dziewczynki do dojrzałej, wytrwałej uczennicy  jest jednym z ważniejszych wątków powieści i dowodzi, że nawet rzeczy, których początkowo nie lubimy, mogą stać się źródłem satysfakcji, jeśli podejdziemy do nich z właściwym nastawieniem. 

Na co chorowała Maryla z „Ani z Zielonego Wzgórza”? 

Maryla Cuthbert, surowa, ale pełna troski opiekunka Ani, w późniejszym okresie życia zaczęła tracić wzrok, co było powodem dużego niepokoju zarówno jej samej, jak i Ani. Diagnoza, która pada w książce, sugeruje postępującą chorobę oczu, najprawdopodobniej zaćmę. Dla Maryli, osoby samodzielnej i przyzwyczajonej do porządku, to była poważna tragedia, bo oznaczała konieczność zależności od innych i utratę kontroli nad domem, a dom był dla niej wartością niemal świętą. 

Choroba Maryli ma jednak także wymiar symboliczny. W miarę jak jej wzrok się pogarsza, jej serce staje się coraz bardziej otwarte i ciepłe: dla Ani, dla sąsiadów, dla świata. Ta postać też przechodzi wewnętrzną przemianę. Z oschłej i surowej kobiety staje się osobą ciepłą i pełną czułości. Choroba uświadamia jej kruchość życia i wartość relacji międzyludzkich. Dzięki temu widzimy, jak bardzo Maryla pokochała Anię i jak głęboka więź zrodziła się między nimi – nie tylko z obowiązku, ale z prawdziwego uczucia. 

Na co zmarł Mateusz z „Ani z Zielonego Wzgórza”? 

Mateusz Cuthbert – cichy, łagodny, pełen dobroci opiekun Ani umiera na atak serca (udar mózgu lub wylew), wywołany szokiem i stresem związanym z informacją o bankructwie. Wiadomość o upadku banku, w którym przechowywali oszczędności, była dla niego tak wstrząsająca, że nie wytrzymał napięcia. Mateusz był człowiekiem zamkniętym w sobie, delikatnym, unikającym konfliktów nie był w stanie poradzić sobie z tak wielką katastrofą finansową i emocjonalną. 

Jego śmierć to jeden z najbardziej przejmujących momentów w powieści. Wstrząsa Anią i Marylą, ale też stanowi ważny etap w dojrzewaniu bohaterki. Po odejściu Mateusza Ania odkłada swoje plany studiów i decyduje się zostać na Zielonym Wzgórzu, by pomagać Maryli. Tym samym pokazuje, że wyrosła na osobę odpowiedzialną i lojalną. Śmierć Mateusza (tak jak jego życie) pełna jest ciszy, prostoty i miłości. To odejście bez słów, ale z głębokim wpływem na losy innych. Jego postać na zawsze pozostaje symbolem ojcowskiej dobroci i bezwarunkowego przyjęcia dziecka, które nie było jego własnym, ale które pokochał najmocniej. 

Dlaczego Ania uderzyła Gilberta tabliczką? 

Ania uderzyła Gilberta Blythe’a tabliczką na lekcji, gdy chłopiec, chcąc ją zaczepić i zaimponować kolegom, nazwał ją „marchewką”, odnosząc się do jej rudych włosów. Dla Ani, która była bardzo wrażliwa na punkcie swojego wyglądu i marzyła o ciemnych lokach, to był ogromny policzek. Reaguje impulsywnie: nie tylko fizycznie uderza tabliczką Gilberta w głowę, ale też publicznie odmawia z nim rozmowy przez kolejne lata. 

Ta scena jest bardzo znacząca. Pokazuje, jak głęboko kompleksy mogą wpływać na relacje międzyludzkie, ale też jak Ania nie boi się bronić swojej godności. Mimo że jej reakcja była przesadzona, widzimy w niej niezależność, odwagę i żywiołowy temperament. Z czasem jednak Ania dojrzewa, a relacja z Gilbertem przechodzi transformację, z wrogiej rywalizacji w przyjaźń, a później – w miłość. Ten incydent staje się fundamentem ich skomplikowanej, ale fascynującej historii, w której każde z nich uczy się szacunku, cierpliwości i przebaczenia. 

Jak Ania nazwała wiśnię za oknem sypialni? 

Ania, oczarowana pięknem otaczającego ją świata, nazwała wiśnię rosnącą za oknem sypialni „Królowa Śniegu”. Nie była to zwykła nazwa drzewa: dla Ani miała głębokie, poetyckie znaczenie, odzwierciedlające jej wyobraźnię i potrzebę nadawania światu nowych sensów. Białe kwiaty wiśni przypominały jej śnieg, ale zarazem coś magicznego, baśniowego, co przynosi ukojenie i zachwyt. 

Ten gest nazwania drzewa pokazuje, jak wielką rolę odgrywała dla Ani wyobraźnia i język. Przekształcanie rzeczywistości w bajkowy świat pomagało jej przetrwać trudne doświadczenia sierocego dzieciństwa i adaptować się w nowym otoczeniu. „Królowa Śniegu” to nie tylko piękne drzewo, to symbol nowego początku, radości z prostych rzeczy i wiary, że świat można uczynić piękniejszym przez słowa. Ten moment wzruszył również Marylę która, choć surowa i powściągliwa, po raz pierwszy zobaczyła, że Ania widzi w Zielonym Wzgórzu coś wyjątkowego i że ta dziewczynka naprawdę zaczyna tu przynależeć. 

Na jaki kolor Ania przefarbowała włosy? 

Ania zdeterminowana, by pozbyć się swoich rudych włosów, które były dla niej źródłem kompleksów i wstydu, przefarbowała je na zielono, choć oczywiście, nie był to efekt zamierzony. Została oszukana przez wędrownego sprzedawcę, który zapewnił ją, że specyfik zdziała cuda. W rezultacie jej włosy przybrały jaskrawy, nieestetyczny odcień zieleni, co skończyło się dramatycznym obcięciem ich niemal do zera. 

To wydarzenie ma wymiar nie tylko komiczny, ale też głęboko symboliczny. Pokazuje, jak bardzo Ania pragnie być akceptowana, jak bardzo wstydzi się swojej inności i marzy o urodzie, która wpisywałaby się w kanony. Włosy stają się symbolem dojrzewania, ale też lekcji pokory i samoakceptacji. Z czasem Ania uczy się, że rudość nie jest wadą, lecz częścią jej wyjątkowości i że prawdziwa wartość człowieka nie zależy od koloru włosów, ale od jego serca i charakteru. Ten komiczno-tragiczny epizod pomaga jej też zyskać zrozumienie ze strony Maryli i otoczenia, a także pokazuje, jak głęboko emocjonalna i impulsywna bywa młoda dziewczyna w okresie dorastania. 

Jak Ania nazwała osoby, z którymi czuła porozumienie? 

Ania nazywała osoby, z którymi czuła wewnętrzną więź i porozumienie duchowe, „pokrewnymi duszami” („kindred spirits”). To jedno z najważniejszych pojęć w jej osobistym słowniku. Oznaczało kogoś, kto potrafił patrzeć na świat w równie piękny, głęboki i metaforyczny sposób jak ona sama. Dla Ani bycie „pokrewną duszą” nie zależało od wieku, statusu czy wykształcenia, liczyło się wspólne czucie, wrażliwość, zachwyt nad przyrodą i otwartość serca. 

W jej oczach „pokrewną duszą” był m.in. Mateusz, który, mimo że małomówny, zawsze ją wspierał, oraz Diana Barry – jej najbliższa przyjaciółka. Ania uważała, że „pokrewnych dusz” jest bardzo mało i że trzeba ich szukać uważnie, bo spotkanie takiej osoby to wielki dar. To pojęcie niesie ze sobą także pragnienie przynależności i zrozumienia, potrzeby, które dla sieroty takiej jak Ania były szczególnie silne. W ten sposób autorka pokazuje, że największą wartością w życiu człowieka jest nie tylko miłość romantyczna, ale też głęboka przyjaźń oparta na duchowym pokrewieństwie. 

Na czym polegała przyjaźń Ani i Diany? 

Przyjaźń Ani i Diany to jedna z najpiękniejszych i najtrwalszych relacji w powieści. Od pierwszego spotkania dziewczęta poczuły, że są sobie bliskie. Ania od razu zaproponowała, by zostały przyjaciółkami na zawsze, a Diana – nieco bardziej powściągliwa – z czasem odwzajemniła tę silną więź. Ich przyjaźń polegała na dzieleniu się radościami, smutkami, tajemnicami, wspólnych zabawach, spacerach i wyobrażeniach, jak również na bezgranicznej lojalności. 

Relacja dziewczynek dojrzewała razem z nimi. Miała swoje kryzysy, jak wtedy, gdy Ania przez pomyłkę upoiła Dianę winem zamiast sokiem malinowym, co spowodowało zakaz kontaktów ze strony matki Diany. Mimo to więź między nimi przetrwała i się umocniła. Była oparta nie tylko na podobieństwie charakterów, ale też na akceptacji różnic, wspólnym dorastaniu i wzajemnym wsparciu w trudnych momentach. 

Przyjaźń ta stanowi w powieści przeciwwagę dla samotności Ani z wcześniejszych lat – pokazuje, jak ważne jest spotkanie kogoś, kto rozumie nas bez słów. Jest też przykładem relacji silniejszej niż niejedna romantyczna miłość, bo oparta na głębokim zaufaniu i wzajemnym zachwycie nad światem. 

Ile dzieci mieli Ania i Gilbert? 

W późniejszych częściach cyklu o Ani, zwłaszcza w „Ani ze Złotego Brzegu”, dowiadujemy się, że Ania i Gilbert mieli sześcioro dzieci. Były to: Jem (James Matthew), Walter, Nan (Anne), Di (Diana), Shirley i Rilla (Bertha Marilla). Każde z tych dzieci miało swój indywidualny charakter, a autorka poświęciła im wiele uwagi, szczególnie Rilli, która została główną bohaterką ostatniej części sagi („Rilla ze Złotego Brzegu”). Ania jako pierwszą urodziła córeczkę – Joyce, ale dziewczynka zmarła zaraz po narodzinach, co Ania bardzo przeżyła. 

Rodzina Ani i Gilberta to obraz pełnego, bogatego życia, przepełnionego czułością, wartościami moralnymi, radością i codziennymi troskami. Ania staje się nie tylko żoną, ale i matką, wychowawczynią i opiekunką duchową – przekazując dzieciom swoją wyobraźnię, empatię i siłę charakteru. Jej macierzyństwo to kontynuacja misji Zielonego Wzgórza – stworzenia domu, w którym każde dziecko jest kochane, rozumiane i może się rozwijać w zgodzie ze sobą. 

Obraz dużej, kochającej się rodziny jest również odpowiedzią na wcześniejszą samotność Ani – pokazuje, że nawet osoba, która zaczynała życie bez miłości, może stworzyć świat pełen ciepła i bezpieczeństwa, jeśli tylko nie porzuci nadziei i otwartości serca.