Zbrodnia i kara - biografia autora
Fiodor Dostojewski (1821-1881) jest uznawany za mistrza powieści psychologicznej, jeden z najważniejszych pisarzy rosyjskich, a jego twórczość to światowa klasyka. Pisarz urodził się w rodzinie ordynatora wojskowego szpitala. Jego ojciec pracował w biednej dzielnicy Moskwy, a przez to Fiodor od wczesnego dzieciństwa dorastał w otoczeniu wykluczonych mieszkańców Moskwy, w okolicy, gdzie mieścił się także przytułek dla osób chorych psychicznie oraz sierociniec. Fiodor często przychodził do przyszpitalnego ogrodu, gdzie słuchał opowieści pacjentów.
W 1838 roku Dostojewski wstąpił do Wojskowej Szkoły Inżynieryjnej. Zamiast uczyć się matematyki, zdecydowanie wolał czytać Szekspira, Victora Hugo, E.T.A. Hoffmanna. W tym czasie napisał dwie sztuki dramatyczne inspirowane twórczości Fryderyka Schillera. W 1843 roku został oficerem. Potem zamieszkał w Petersburgu, gdzie na życie zarabiał przekładem sztuk Balzaka. W końcu jednak, zamiast tłumaczyć, sam zaczął pisać. Był ważnym członkiem tzw. Koła Pietraszewskiego, gdzie podejmowano tematy filozoficzne i społeczne, postulując jednocześnie reformy inspirowane tymi zachodzącymi w Europie Zachodniej.
Za udział w tej organizacji został jednak aresztowany w 1849 roku. Grodziła mu, podobnie jak innym aresztowanym, śmierć. Kiedy już mieli zostać rozstrzelani, przyszła wiadomość, że wyrok złagodzono na cztery lata katorgi. Dostojewskiego osadzono w Omsku. Wyszedł w 1854 roku, ale zaraz po tym wcielono do jako szeregowca do wojska. Później w akcie łaski carskiej przywrócono mu godność szlachecką i podniesiono do rangi oficera.
W wojsku Dostojewski poznał Marię Dymitriewną Isajewą, która była żoną urzędnika celnego Aleksandra Isajewa z Syberii. Po jego śmierci para wzięła ślub, a Dostojewski rozpoczął starania o zwolnienie z zesłania. Pisał nawet do samego cara Aleksandra II. W końcu pod koniec 1859 roku otrzymał tę zgodę. Osiedlił się w Petersburgu. Wrócił jednak mocno schorowany, ponieważ na zesłaniu nasiliła się padaczka, na którą Dostojewski cierpiał od dawna. W 1864 roku zmarła jego żona. Dwa lata później Dostojewski zatrudnił stenotypistkę Annę Grigoriewnę Snitkin, której oświadczył się jeszcze tego samego roku. Przeżyli razem 14 lat.
Najsłynniejsze powieści Dostojewskiego to: „Zbrodnia i kara”, „Idiota”, „Bracia Karamazow”, „Biesy”, a także krótsze utworu – „Notatki z podziemia” czy „Opowiadania fantastyczne”.
