Wieś, życie wiejskie stały się jednymi z ważniejszych tematów poezji odrodzenia. Wiąże się to ze szlacheckim kultem ziemiaństwa, rolniczym charakterem ówczesnej Polski, ale także z antycznymi inspiracjami- starożytnym wzorem cnoty: Cyncynatem- rycerzem, wielkim zwycięskim wodzem, patriotą, ale i -rolnikiem, który po spełnieniu obowiązku wobec ojczyzny powrócił do rolniczych zajęć, oraz antycznymi bukolikami sławiącymi harmonię i spokój wiejskiego życia, pozbawionego zbytku, ale i zbędnych niepokojów.
Wzorców życia ziemiańskiego w poezji polskiej dostarczyli Mikołaj Rej, Szymon Szymonowic oraz Jan Kochanowski. Rej problematyce wsi oraz relacjom jej mieszkańców pochodzących z różnych stanów poświęcił dwa utwory- "Żywot człowieka poczciwego"- parenetyczne ujęcie umiaru ziemiańskiego żywota oraz "Krótka rozprawa między trzema osobami: Panem, Wójtem i Plebanem". Utwór ten jest dialogiem, ukazującym w satyryczny sposób postaci trzech stanów- Pana (szlachcica), Wójta i Plebana (przedstawiciel Duchowieństwa).
W "Żywocie człowieka poczciwego" Reja oraz w twórczości pieśniowej Kochanowskiego (zwłaszcza w "Pieśni Świętojańskiej o Sobótce", pieśni panny XII zawierającej w sobie iście arkadyjską wizję życia na wsi oraz w wielu sielankach innych twórców, np. Szymonowica, dominuje obraz wsi sielskiej, spokojnej, uosabiającej wszelkie idee epikurejskiego i stoickiego umiaru, życia w harmonii z naturą, z jej naturalnym rytmem i zasadami. Spokojne życie spędzone na uprawianiu ziemi i pielęgnowaniu cnót zapewnić miało szczęśliwą egzystencję na ziemi, spokojną śmierć w poczuciu dobrze przeżytego danego nam przez Stwórcę czasu, oraz nadzieję na życie wieczne, jako nagrodę za poczciwe życie. Szymonowic w swoich "Żeńcach" traktuje sprawę znacznie poważniej, ukazując prawdziwy obraz życia na wsi, nie od strony dostatnich ziemian, ale także ubogich, ciemiężonych chłopów. Ludzie związani z życiem wsi są ciągle skonfliktowani, nie potrafią dojść do porozumienia, chłop jest wyzyskiwany zarówno przez chciwego szlachcica, jak i równie żądnego pieniędzy księdza, który oprócz ściągania datków za nic ma posługę kapłańską. Szymonowic oraz Rej (w "Krótkiej rozprawie") wprowadzają do obrazu sielankowej szlacheckiej wsi jej innego mieszkańca- chłopa. Szlachcic czerpie dostatki ze swojej ziemi, dla chłopa praca na roli, uprawianie ziemi, która nawet do niego nie należy jest ciężką, wyczerpującą pracą. Szymonowic- sam pochodzący z warstw chłopskich doskonale znał prozę życia chłopów szesnastowiecznej wsi polskiej, często głodnych, żyjących w ubóstwie, pracujących nie do rytmu radosnej pieśni, lecz bata w ręku nadzorcy pańskich dóbr.
