"Zawsze będziemy pamiętać. Zawsze będziemy dumni. Zawsze będziemy przygotowani, więc będziemy mogli być zawsze wolni..."

Ronald Reagan

O RAEGANIE OGÓLNIE

Życie Ronalda Reagana jest przykładem amerykańskiej zaskakującej i burzliwej kariery. Zaczynał jako sprawozdawca radiowy, później aktor, a w końcu polityk i prezydent mocarstwa. Za jego kadencji nastąpił gwałtowny rozwój gospodarczy kraju. Był przeciwnikiem komunizmu, między innymi jego działalność doprowadziła do obalenia komunizmu w Polsce, rozpadu ZSSR i zburzenia muru berlińskiego. Nadano mu przydomek 'Wielki komunikator", ponieważ bardzo sprawnie wykorzystywał telewizję do budowania swojego wizerunku politycznego

ŻYCIORYS

Ronald Wilson Reagan pochodził z ubogiej rodziny, jego matka kiedyś wielka miłośniczka teatru, od dłuższego czasu nie miała pieniędzy na swą pasje, ojciec był alkoholikiem, zajmował się sprzedażą butów. Ronald urodził się roku 1911. Już jako dziecko przejawiał cechy, które później zaprowadziły go na szczyty władzy. Był wytrwały, dążył do celu z determinacją, a jednocześnie nie opuszczało go poczucie humoru. Żartował nawet ze swojej biedy, śmiejąc się, że ich kontakt z bankiem ograniczał się w czasach jego dzieciństwa do tego, ze mieszkali nad budynkiem bankowym. Kiedy uczył się w liceum międzyczasie Nixon, dorabiał jako. ratownik w kąpielisku Lowell Park.

Upłynęły latach 1928-1935 studiował w Eureka College zgłębiając tajniki ekonomii i socjologii. Wykształcenie, które wówczas nabył nie prędko mu się przydało. Po otrzymaniu dyplomu ukończenia koledżu, rozpoczął pracę w rozgłośni radiowej jako komentator sportowy. Okazał się zdolnym dziennikarzem, posiadał dar przykuwania uwagi słuchaczy, nawet nieciekawym meczom nadawał dynamikę, dodatkowo jego poczucie humoru dodatkowo ubarwiało relacje. Według jednej z anegdot na jego temat, zdarzyło mu się komentować mecz, którego nie mógł widzieć z powodu jakiejś technicznej usterki. Podobno nikt tego nie zauważył.

Kolejnym etapem jego kariery była przygoda z kinem. Jako sprawozdawca sportowy został wysłany do Kalifornii, gdzie rozgrywały się wiosenne rozgrywki. Miał komentować mecz drużyny Cubs, przy okazji natknął się na casting w wytwórni Warner Brothers. Ku swojemu zaskoczeniu okazał się dobrym kandydatem do roli. Po latach wspominał tamto wydarzenie: " Zebrałem się na odwagę, wszedłem na scenę, odchrząknąłem i zadebiutowałem. Nie pamiętam co powiedziałem, ale nigdy nie zapomnę reakcji : śmiech i aplauz" . Od 1937 roku, był przez następne ćwierć wieku, ciągle związany z Hollywood. Zagrał w pięćdziesięciu filmach, zdobywając sławę i dobra pozycję materialna ( średnio 200$ na tydzień). W latach 1947 -1952 należał do związku zawodowego aktorów.

Ożenił się z Jane Wyman w 1940 roku, żona urodziła mu córeczkę, Maureen Reagan. Rok po ślubie zdecydowali się na adopcję, ich rodzina powiększyła się o przybranego syna, Michaela. W 1946 Jane urodziła drugie dziecko, ale dziewczynka była wcześniakiem, zmarła tuz po porodzie. Od tego czasu w ich małżeństwie układało się jeszcze gorzej i dwa lata później rozwiedli się. Reagan ożenił się ponownie w 1952 roku z Nancy Davis, która w dniu ślubu była już w ciąży. Zarówno rozwód, jak i ślub w takich okolicznościach stanowiły obyczajowe nadużycia, Reagan był jedynym prezydentem , który maił takie doświadczenia, ale jego przeszłość w ogóle była dość niekonwencjonalna jak na głowę państwa. Z drugiego małżeństwa przyszło na świat dwoje dzieci, Rona i Patti.

Praca w Hollywood i działalność w Związku Aktorów Filmowych stanowiły dobrą szkołę dla przyszłego polityka, zdaniem Reagana: "po negocjacjach z producentami filmowymi negocjacje z Gorbaczowem to była łatwizna". I chyba trzeba mu wierzyć.

Jego kariera nabrała tempa pod koniec lat pięćdziesiątych, popularyzacja telewizji stwarzała nowe możliwości i dawała większa popularność. Dzięki programowi "General Electric Theater", który prowadził, zyskał sobie ogromną przychylność milionów Amerykanów.

Początkowo poglądy Reagana bliższe były stronnictwu demokratycznemu, na krótko był nawet członkiem Partii Demotycznej. Zmienił jednak front i w 1962 roku wstąpił do Partii Republikańskiej. Szybko stał się aktywnym działaczem i filarem ugrupowania. Ostro krytykował ruchy komunistyczne i lewicowe. W 1966 roku został wybrany na gubernatora Kalifornii i pełnił ten urząd przez dwie kadencje. W kampanii popierali go koledzy po fachu, miedzy innymi J. Wayne czy W. Disney. Polityczna kariera pociągała go coraz bardziej, zapragnął osiągnąć najwyższy urząd w pastwie. O nominację z ramienia partii starał się trzykrotnie, nie otrzymał jej 1968 r. ani w 1976 r. Dopiero w 1980 roku wysunięto go jako przedstawiciela republikanów i wtedy też odniósł zdecydowane zwycięstwo nad dotychczasowym prezydentem Carterem. W kampanii wyborczej i późniejszych latach pomogło mu doświadczenie aktorskie. W Stanach był to okres rozkwitu telewizji. Politycy coraz częściej musieli występować przed kamerami i tak zabiegać o opinie wyborców. Nieobyci przeciwnicy byli stremowani samą sytuacją i niecodzienna formą wystąpienia, toteż sprawiali wrażenie jakby byli nieszczerzy i niepewni. Reagan czuł się przed kamera świetnie, sprawiał wrażenie pewnego siebie, zdecydowanego i prawdomównego.

Początki sprawowania urzędu nie wyglądały dobrze. Po około dwóch miesiącach od czasu objęcia władzy przez Raegana, 30 marca 1981 roku doszło do zamachu na jego życie. Niejaki John Hinckley, po obejrzeniu filmu "Taksówkarz", który jest historią o szaleńcu, polującym na polityka, zamierza wcielić scenariusz w życie. Reagan zostaje ranny, ale wychodzi z tego z jeszcze większą siłą i społecznym poparciem.

W kolejnych wyborach w 1984 roku wybrano go po raz kolejny. Siedemdziesięciotrzyletni polityk republikański miażdżąco pokonał kontrkandydata - W. Mondala (Reagana poparło 49 z 50 stanów.

Prezydent cieszył się dużym poparciem, prowadzona przez niego polityka gospodarcza tzw. raegonomika spowodowała duże ożywienie gospodarcze i wzrost zatrudnienia, jednak stało się tak kosztem deficytu budżetowego. Prezydentura Reagana przyczyniła się między innymi do zburzenia muru berlińskiego.

Reagan był znany ze swojego poczucia humoru, wiele z jego dowcipnych powiedzeń jest powtarzane do dziś. Jednym z nich są słowa: Polityka jest - jak powiadają - drugim z rzędu najstarszym zawodem. Doszedłem do wniosku, że bardzo przypomina ona pierwszy".

Popularny wśród społeczeństwa i darzony ogólną sympatią doczekał się wielu przydomków, oprócz "Wielkiego komunikatora", nazywano go także "The Teflon - Man" - bo bywał tak obojętny jak gęś na wodę, wszystko po nim spływało; "The Great Rondini" - od nazwiska iluzjonisty, Harry`ego Houdini, mistrza w uwalnianiu się z więzów, jako że Reagan również posiadał zdolność wychodzenia cało z podbramkowych sytuacji, a także "The Gipper" - od roli George`a Gippa, którego grał w "Knute Rockne, All American".

Po złożeniu urzędu Ronald Reagan odsunął się od życia politycznego i powrócił do Kalifornii. Cierpiał na chorobę Alzheimera, zmarł w 2004 roku.

POLITYKA

Ronald Reagan był autorem zmian gospodarczych, które doprowadziły do gwałtownego rozwoju w USA. Polityka zwana raegonomika, polegała przede wszystkim na zmniejszeniu podatku dochodowego, obcięciu funduszy przeznaczonych na cele federalne i socjalne, a także na ograniczeniu interwencjonizmu państwowego w kapitalistyczną gospodarkę. Słynnym powiedzeniem Reagana, dotyczącym mechanizmów gospodarczych, było: "Jeśli działa, opodatkuj. Jeśli nadal działa, wprowadź regulacje. Jeśli przestało działać, subsydiuj". Dzięki zmniejszeniu podatków (górny próg z 70% do 28%), ustawom deregulacyjnym, uchyleniu protekcjonistycznych ceł i innym posunięciom polityki Reagana w Stanach Zjednoczonych nastąpił wzrost gospodarczy, powstały nowe miejsca pracy (ok. 20 mln) i znacznie zmalało bezrobocie (z 12% do 5,5%). Wzrosła średnia krajowa, spadek inflacji osiągnął 4-6%, a stóp procentowych - 10 % (z 25).

Te przemiany nie mogły odbywać się bez poniesienia pewnych kosztów, w tym czasie nastąpił trzykrotny wzrost długu publicznego i największy w historii USA deficyt budżetowy.

Deficyt był spowodowany znacznymi kosztami wyścigu zbrojeń i zimnej wojny. Później ów deficyt zmalał zasadniczo, a w 1998 osiągnął już pewna nadwyżkę. W czasie obu kadencji Reagana wydatki na obronę kraju wzrosły o 35 %. 

Inną kosztowna inwestycją był projekt tzw. "gwiezdnych wojen", jest to popularna nazwa Inicjatywy Obrony Strategicznej (Strategic Defence Initiative, SDI). 23 marca 1983 roku Prezydent Reagan w swoim przemówieniu wysunął projekt stworzenia systemu przeciwrakietowego, dzięki któremu obrona amerykańskich obiektów, mogłaby być prowadzona przez rozszerzenie pola bitwy jądrowej na przestrzeń kosmiczną. Chodziło więc os tworzenie parasola antyrakietowego nad Stanami Zjednoczonymi. Projekt zaczęto realizować, wydano na niego ok. 30 miliardów dolarów, ale po rozpadzie Związku Radzieckiego inicjatywa przestała mieć większe znaczenie i w 1993 roku Pentagon oficjalnie zawiesił jej realizację.

Ronald Reagan od czasu wstąpienia do partii republikańskiej do końca swojej kadencji był zaciekłym wrogiem komunizmu. Zerwał z polityką ustępstw w stosunku do ZSRR Związek Radziecki określał jako imperium zła. Jednocześnie udzielał wsparcia polskim organizacjom antykomunistycznym. Za jego zgodą doszło do przekazania opozycjonistom polskim znacznych funduszy na walę z reżimem.

Po wprowadzeniu stanu wojennego Waszyngtonie 1981 roku rząd USA nagle wstrzymał się Waszyngtonie z przyznaniem Polsce spodziewanego kredytu. Ponadto nałożono sankcje gospodarcze, wstrzymano eksport i żądano spłaty długów. Polska popadła w kryzys gospodarczy. Polityka USA polegał na pomocy materialnej dla Polski w zamian za ustępowanie władz komunistycznych. Negocjacje przyniosły efekty, rok po ustąpieniu Reagana ze stanowiska w Polsce rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu.

Ronald Reagan przybył do Polski już po zakończeniu kadencji w 1990 roku i wygłosił przemówienie w Stoczni Gdańskiej, zaczął je od słów: "Wzruszeniem napawa mnie obecność w miejscu, gdzie historia Polski zmieniła się na zawsze". "