- Sarmatyzm - Sarmatyzm- to określenie używane w odniesieniu do polskiej kultury szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż do pierwszej połowy XVIII wieku. Źródło nazwy łączono z ludem starożytnych Sarmatów. Pojęcie sarmatyzmu używano także w celu uzasadnienia tak ogromnej władzy w Rzeczpospolitej jaka była w rękach szlachty. Szlachtę sarmacka cechowała ogromna swoboda osobista, konserwatyzm, i w szerokim znaczeniu nietolerancję zarówno polityczną, religijną jak i kulturową.
- Rokoko- jest to kierunek w sztuce plastyce i architekturze. Zainteresowanie tego nurtu dotyczy takich sfer jak przeżycia osobiste. , erotyzm, elegancją życia środowisk dworskich. Sztuka jest to forma zabawy, ma ona głównie wartości estetyczne- wdzięk i smak, główne gatunki literackie stosowane w tym nurcie to anakreontyk, epigramat, salonowa komedia, rokokowa odmiana sielanki, powiastka fil., esej,
- Marinizm- nazwa marinizm pochodzi od poety Jana Marina. Nowość tego stylu polegała na odrzuceniu renesansowej harmonii jaka panowała między treścią, a kształtem słownym. Główny nacisk kład na formę. Charakteryzował się ogromnym bogactwem środków stylistycznych. Twórcy piszący tym stylem najczęściej nie stosowali się do gramatycznych ani przepisów poetyckich. Ich utwory łączyły tragizm z komizmem, wzniosłość z prostactwem. Odnaleźć w nich można było nawet wulgaryzmy, stosowane w celu szokowania czytelnika. "Powinnością jest nauczać, chlubą podobać się, a koniecznością wzruszać"
Stosowane środki stylistyczne:
- alegoria
- anafora
- gradacja ( inaczej stopniowanie)
- hiperbola ( inaczej wyolbrzymienie)
- antyteza ( inaczej przeciwstawienie)
- koncept ( nietypowy pomysł zamysł dotyczący kompozycji , słowa lub obrazu)
- oksymoron ( epitet sprzeczny przeciwstawne dwie cechy np. żywy trup, ognisty lód)
- Konceptyzm- jest to jeden z głównych kierunków, odnajdowanych w poezji barokowej. Powstał i wykrystalizował się w poezji hiszpańskiej i włoskiej choć jego elementy odnaleźć możemy nawet w prozie. Czynniki i wyznaczniki konceptyzmu to : kunsztowna ornamentyka, dziwne metafory, paradoksy, puenty, koncepty. Język w utworach jest bardzo bogaty i niezwykły nie ma tu mowy o języku potocznym. Celem jest skupienie uwagi odbiorcy, czytającego utwór.
- Klasycyzm francuski- nawiązywał do autorytetów starożytnych. Jest to kierunek który rozwinął się we Francji na dworze króla Ludwika .
- Koncept- jest to pomysł na przede wszystkim nowe i zaskakujące ujęcie tematu, przykład - porównanie trupa i zakochanego,
- Kontrast- jest to po prostu zestawienie ze sobą przeciwieństw.
- Paradoks- jest to twierdzenie które jest sprzeczne z tym co przyjęte lub z rozumem Najczęściej jest ujęte w błyskotliwą wypowiedź, która odsłania prawdę, np. zestawienie cech wspólnych jakie są w stanie miłości i śmierci.
- Oksymoron- jest to epitet, który w swoim założeniu jest sprzeczny. Zestawia ze sobą sprzeczne cechy lub właściwości przedmiotu czy osoby. Przykład np. żywy trup, ognisty lód.
- Hiperbola- inaczej jest to metafora, która celowo wyolbrzymia i uwypukla pewne cechy lub uczucia podmiotu lirycznego np. morze łez, ocean zmartwień.
- Inwersja- polega na przestawieniu kolejności wyrazów w zdaniu bądź wersie.
- Antyteza- polega na zestawienie ze sobą sprzecznych, przeciwstawnych pojęć lub wartości w celu wywołania silnego wrażenia, bądź też zaskoczenia czytelnika.
- Przerzutnia- jest to chwyt który polega na przerzuceniu części wersu czyli na przykład wyrazu do wersu kolejnego czyli następnego.
