Kohelet to izraelski mędrzec przemawiający na spotkaniach w świątyni. Księga Koheleta przypisywana jest samemu Salomonowi. Jej treścią jest rozważanie nad ludzkim życiem i jego sensem. Przekazuje nam, że tak naprawdę nic w życiu nie ma wartości absolutnej, wszystko za to jest nietrwałe i nie daje prawdziwego szczęścia. Bogactwo, władza, zaszczyty i sława a nawet sama mądrość nie sprawiają, że człowiek będzie zadowolony z siebie. Wszystko to przeminie, pozostanie tylko równa wszystkim innym dusza. Myśl przewodnia księgi stanowią jedne z najlepiej znanych słów Starego Testamentu - "vanitas vanitatum et omnia vanitas, co przetłumaczyć możemy jako "marność nad marnościami i wszystko marność".
Księga przekonuje, że wszystkie ludzkie zabiegi mające na celu osiągnięcie sławy, zaszczytów czy dóbr materialnych, a nawet pragnienia stosowania mądrości i odczuwania przyjemności są tak naprawdę niczym - marnością. Kohelet porusza także tematykę marnotrawstwa, zachłanności, poszukiwania rozkoszy oraz unikania przez człowieka tego, co naprawdę piękne i ważne.
Naczelne przesłanie Księgi Koheleta odczytać można następująco: cechą życia ludzkiego jest przemijanie, wolno nam w sposób umiarkowany korzystać ze wszystkich dobrodziejstw, które dał nam Bóg, lecz nie powinniśmy poświęcać doczesności wszystkich tych sił, ponieważ na "drugą stronę" nie zabierzemy nic z tego, co w życiu zdobyliśmy. Nie musimy ze strachem wyczekiwać końca, wszystko, co na świecie jest darem bożym i wolno nam z niego korzystać. Czekają nas także w życiu smutki i radości, winniśmy podchodzić do życia z dystansem, zachować rozsądek i umiar niezależnie od tego, czy jest nam dobrze, czy źle.
Sens Księgi Koheleta łatwiej może być zrozumieć, gdy przyjrzy się późniejszym nawiązaniom. Ważnym tego rodzaju nawiązaniem jest utwór "O żywocie ludzkim" Jana Kochanowskiego. Poeta nawiązuje tam do Księgi Koheleta przyznając, że nic, co ziemskie, nie jest nieskończone. Potwierdza także tezę o umiarze i spokoju, mówi poeta: "Na koniec niefortuna albo śmierć przypadnie", przyznaje, że nie warto za wszelką cenę dążyć do zaszczytów i majątku. Tak z Koheleta, jak i z Heraklita z Efezu, wynika inne stwierdzenie fraszki - świat cechuje się zmiennością, coś ważnego może stać się dosłownie w każdej chwili naszego życia, także śmierć.
Także poeci współcześni nawiązują do mądrościowych ksiąg Biblii, w tym oczywiście do Księgi Koheleta. Tezą wiersza "Oda do rozpaczy" jest równowaga pomiędzy szczęściem i cierpieniem. Poeta twierdzi, że bez cierpienia nie potrafilibyśmy docenić szczęścia ani w pełni poznać życia.
Koheletowe twierdzenie o przemijaniu wszystkich rzeczy znaleźć też można w "Piosence" Czesława Miłosza. Ten poeta również przychyla się do twierdzenia, że w życiu konieczny jest umiar, dystans do życia oraz świadomość przemijania wszystkiego.
Na koniec należy stwierdzić, że w dzisiejszych, zabieganych czasach, Księga Koheleta może być swego rodzaju poradnikiem spokojnego życia. Wielu ludzi, w pogoni za pieniądzem i karierą, zapomina o Bogu, śmierci oraz fakcie, że na tamten świat nie zabiorą niczego, co tu zdobyli.
