II wojna światowa była największym konfliktem zbrojnym w dziejach świata. Rozpoczęła się 1 września 1939 roku a skończyła 2 września 1945 roku. Wprawdzie wcześniej skapitulowały Niemcy (8 maja 1945 roku), ale walki zakończyły się początkiem września dopiero po kapitulacji Japonii.
W ciągu sześciu lat tej najokrutniejszej wojny zaszły na świecie duże zmiany i stało się konieczne ustalenie nowych zasad, na których oparty miał zostać nowy porządek na świecie. Doszło do tego podczas trzeciej konferencji przywódców trzech największych mocarstw w Poczdamie (17 lipca - 2 sierpnia 1945 roku). Wcześniejsze dwie odbyły się w Teheranie i Jałcie. Zgodnie z ostatecznymi postanowieniami Niemcy miały zostać zdemilitaryzowane, zdenazyfikowane (wykorzenienie faszyzmu z życia politycznego), zdemokratyzowane, a ich gospodarka miała zostać zdecentralizowana.
Zgodnie z tymi postanowieniami Niemcy miały zostać rozbrojone, partia faszystowska rozwiązana, a jej działalność zdelegalizowana i zbrodniarze wojenni osądzeni przez międzynarodowy trybunał. Niemcy miały także zapłacić za straty, jakie poniosły narody w wyniku rozpętanej przez Hitlera wojny i okupacji państw w jej trakcie. Największą cześć tych środków miał otrzymać Związek Radziecki.
Przywódcy ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii ustalili także nowe granice Niemiec. Prusy Wschodnie zostały im odebrane i podzielone pomiędzy Polskę i ZSRR. Gdańsk powrócił do Polski. Wschodnia granica nie została ostatecznie ustalona, ale w rzeczywistości biegła on na linii Odry i Nysy Łużyckiej. Postanowiono odbudować Austrię jako niepodległe państwo i przywrócić granicę sprzed 1938 roku. Na zachodzie i północy przywrócono granice z Francją i Danią sprzed wojny.
W Polsce miał powstać Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej. Miał on składać się z polityków wchodzących w skład polskiego rządu na emigracji oraz komunistów, których Stalin przygotował do przejęcia władzy w Polsce. Wschodnia granica Polski została ustalona wzdłuż linii Curzona, co potwierdzone zostało w odrębnym układzie o granicach pomiędzy Polską a ZSRR.
II wojna światowa była konfliktem na ogromną skalę. Toczyła się nie tylko w Europie, ale także w Afryce, Azji i na wszystkich oceanach. Walczyło w niej w sumie 61 państw. Wystawiono do walki 110 milionów żołnierzy. Pochłonęła życie ponad 55 milionów ludzi, a około 40 milionów odniosło poważne rany. Starty finansowe były niewyobrażalne. Szacuje się, że w samej Europie wynosiły 260 miliardów dolarów. Cała produkcja państw biorących udział w wojnie została przestawiona na potrzeby armii. Rozwinęły się różne rodzaje broni we wszystkich rodzajach wojsk. Po raz pierwszy wykorzystano bombę jądrową, której działanie było przerażające.
Najbardziej ucierpiał kontynent europejski, a na nim Polska, która straciła prawie 23 procent obywateli i 38 procent majątku narodowego. Największe straty ludnościowe poniósł jednak ZSRR, który stracił ponad 20 milionów obywateli. W tej wojnie to nie żołnierze stanowili największą część ofiar, ale ludność cywilna, która nie tylko ginęła przypadkowo, ale była celem ataków, masowych rozstrzeliwań, czy planowanych akcji wyniszczenia całych narodów.
Największymi skutkami II wojny światowej było pokonanie faszyzmu i ukształtowanie się dwóch wielkich mocarstw światowych - USA i ZSRR. Ten drugi kraj podporządkował sobie całą Europę Środkową. W ten sposób świat został podzielony na dwie części, które będą odnosić się do siebie z coraz większą wrogością i staną na krawędzi kolejnej wielkiej wojny. Podział ten okazał się niezwykle trwały i dopiero na początku lat 90. XX wieku nastąpiło ocieplenie w stosunkach obu tych państw, a świat poczuł się bezpieczniej. W wyniku II wojny światowej rozpadł się system kolonialny, a w miejsca kolonii powstały nowe państwa tzw. Trzeciego Świata.
