Przyczyny:
- Polityczne
- nadmiernie wybujałe aspiracje władców, państw i ich mieszkańców, aby podporządkować sobie nowe ziemie,
- rywalizacja liczących się na arenie politycznej państw na polu odkryć geograficznych,
- Naukowe
- rozwój nawigacji
- zbudowanie busoli i karaweli
- rozwój map kartograficznych
- próby potwierdzenia teorii o kulistości Ziemi
- rozwój humanizmu
- ciekawość świata
- Religijne
- próby szerzenia wiary chrześcijańskiej
- Demograficzne
- przeludnienie Starego Świata
- Gospodarcze
- utrudnienia w handlu lewantyńskim po zajęciu przez Turków Bliskiego Wschodu
- braki kruszców w Europie
- zapotrzebowanie na przyprawy korzenne
- chęć zdobycia taniej lub nawet darmowej siły roboczej
- impas w gospodarce rynkowej
- niedostatek żywności, szerzenie się chorób i zniszczenia wojenne w Portugalii
- zdobycie ziemi szansą na wzbogacenie się
Skutki:
- Polityczne
- wzrost znaczenia państw biorących udział w odkryciach geograficznych na arenie politycznej
- Gospodarcze
- nagły wzrost cen wielu towarów
- rozwój żeglarstwa i osadnictwa
- powstanie nowych szlaków handlowych
- przywiezienie takich produktów kolonialnych jak korzenie, owoce, ziemniaki, pomidory, kukurydza, herbata, kawa, kakao, jedwab, trzcina cukrowa, tytoń
- sprowadzenie całkiem nowych gatunków zwierząt
- przywiezienie dużej ilości kruszców
- Naukowe
- zwiększenie wiedzy o świecie
- znalezienie dowodów na kulistość ziemi
- astronomowie odkryli wiele nowych gwiazd po południowej stronie równika
- Demograficzne
- ekspansja na nowe kontynenty
- podwyższenie migracji Europejczyków
- przywiezienie nowych chorób zakaźnych do Ameryk
- rozwój żeglarstwa głównie morskiego
- Inne
- przywiezienie z Afryki do Ameryk czarnych niewolników
- rozwój korsarstwa
- zniszczenie trzech cywilizacji: Majów, Azteków, Inków
