Jan Kochanowski
urodził się w 1530 roku w średniozamożnej rodzinie szlacheckiej w Sycynie koło Radomia. Studia odbył w Akademii Krakowskiej i w Padwie a dzięki licznym podróżom zagranicznym nawiązał kontakty z wybitnymi przedstawicielami europejskiej kultury, np. w trakcie pobytu w Paryżu w 1559 roku zetknął się z francuskim poetą Ronsardem. Po powrocie z zagranicy rozpoczął karierę na dworach magnackich Tarnowskich, Filipa Padniewskiego, Jana Firleja. W pierwszej połowie lat sześćdziesiątych XVI wieku został sekretarzem na dworze królewskim Zygmunta Augusta. W latach siedemdziesiątych opuścił dwór, ożenił się z Dorotą Podlodowską i rozpoczął ziemiańskie życie w majątku w Czarnolesie. Zmarł nagle w 1584 roku w Lublinie, a w jego pogrzebie brał udział sam król Stefan Batory oraz kanclerz Jan Zamoyski.
Kochanowski jest uważany za jednego z najwybitniejszych poetów polskich i twórców renesansu. Tworzył zarówno po łacinie jak i po polsku. Jego talent dostrzegł sam Mikołaj Rej. Do najwybitniejszych utworów Kochanowskiego należą "Fraszki" pisane i po łacinie i po polsku przez całe życie. Jest autorem tego gatunku literackiego a nawiązywał w nim do tradycji rzymskich. Fraszki opisują realia polskiego życia, pełne są ironii i dystansu, poświęcone są przeróżnym tematom, utrzymane są w bardzo różnych nastrojach. Te krótkie, kilkuwersowe, lapidarne utwory zaopatrzone na końcu zwykle w celną pointę są wyrazem mistrzostwa i artyzmu Kochanowskiego w sztuce poetyckiej. Kolejnym gatunkiem literackim popularyzowanym przez Kochanowskiego były pieśni oraz treny. Pieśni poświęcił Kochanowski różnej tematyce, nawiązywał w nich do wzorców rzymskich, zwłaszcza zaś Horacego. Treny pisał po śmierci swych ukochanych córek Urszuli i Hanny. Oddają one w wzruszający sposób ból i cierpienie ojca po stracie ukochanego dziecka. Jednocześnie są odzwierciedleniem postawy człowieka-humanisty, który pomimo strasznych przeżyć i doświadczeń potrafi w sposób godny i rozsądny znosić przeciwności losu. Kochanowski jest też autorem tragedii "Odprawa posłów greckich" i wielu innych utworów o tematyce patriotycznej.
Mikołaj Kopernik
urodził się w lutym 1473 roku w Toruniu w rodzenie mieszczańskiej. Odbył studia matematyczno-przyrodnicze w Akademii Krakowskiej, studia teologiczne w Bolonii, medyczne w Padwie, a tytuł doktora sztuk wyzwolonych uzyskał w Ferrarze. Przez cały okres studiów interesował się astronomią, dokonywał obserwacji, utrzymywał kontakty z wybitnymi uczonymi. Po powrocie do kraju w 1503 roku Kopernik osiedlił się w ziemi warmińskiej u boku swego wuja arcybiskupa warmińskiego. Pełnił obowiązki administratora dóbr kapituły w Olsztynie, komisarza Warmii, a także generalnego administratora diecezji warmińskiej. Zaniepokojony ubożeniem Warmii napisał traktat dotyczący naprawy finansów, w którym dowodził, ze zły pieniądz wypiera z rynku dobry. Przez długi okres pełnił też Kopernik funkcję lekarza kolejnych biskupów warmińskich oraz ludności diecezji warmińskiej walczą m.in. z epidemiami. Ogromnym wyróżnieniem było wysunięcie jego kandydatury na urząd arcybiskupa warmińskiego, jednak król mianował na to stanowisko Jana Dantyszka.
Rewolucyjne poglądy heliocentryczne Kopernika zostały w zarysie przedstawione w tzw. Komentarzyku. Ze względu na popularność, którą sobie zyskał tym dziełem Kopernik został zaproszony przez kurię rzymską do prac nad reformą kalendarza juliańskiego. Według teorii Kopernika Ziemia kręci się wokół własnej osi oraz wokół Słońca. Ziemię widział, więc Kopernik jako jedno z ciał niebieskich a nie jako centrum kosmosu. De revolutionibus zawierające wykładnię teorii heliocentrycznej Kopernika powstawało w latach 1515 - 1530 i początkowo było przeznaczone tylko dla grona zaprzyjaźnionych naukowców. W całości wraz z listem dedykacyjnym dla papieża Pawła III opublikowano dzieło Kopernika w 1543 roku w Norymberdze. Kopernik zmarł we Fromborku w maju 1543 roku tuż po publikacji dzieła. Początkowo De revolutionibus było ośmieszane i wyśmiewane zwłaszcza przez teologów protestanckich, Kalwina, Lutra, Melanchtona. Neutralny na początku wobec dzieła Kopernika kościół z czasem uznał je za niebezpieczne i umieścił na liście ksiąg zakazanych w XVII wieku. Tymczasem De revolutionibus okazało się być dziełem zupełnie przełomowym i rewolucyjnym. Nie tylko zmieniało podstawy na jakich opierała się ówczesna astronomia ale także było przykładem zastosowania ściśle naukowej metody poznawania świata. Kopernik wyeliminował z nauki mistycyzm, przesądy, zabobony. Swe dzieło oparł na rzetelnych i licznych obserwacjach oraz teoriach innych naukowców. Mimo, że początkowo nieakceptowana z czasem heliocentryczna teoria stała się obowiązującą w nauce a jej gorącym zwolennikiem był wybitny uczony włoski Galileusz.
Mikołaj Rej
urodził się w lutym 1505 roku w Żurawnie. Studia odbył we Lwowie a przez rok studiował też na Akademii Krakowskiej. Rej związał się z dworem Tęczyńskich, gdzie uzupełniał swoje wykształcenie. Był zwolennikiem obozu egzekucyjnego i reformacji, dlatego popierał zakładanie szkół i zborów kalwińskich, co spotykało się z atakami kościoła katolickiego. Uczestniczył aktywnie w życiu politycznym kraju posłując na sejm. Założył majątki Oksza i Rejowiec. Swoich utworów jak w tradycji średniowiecznej nie podpisywał. W "Żywocie człowieka poczciwego" uznawanym za pierwszą polską powieść wyrażał pochwałę życia ziemiańskiego. Jest to swoisty testament poety, podzielony na części odpowiadające poszczególnym etapom życia człowieka. Natomiast "Krótka rozprawa miedzy trzema osobami Panem, Wójtem a Plebanem" jest swoistą satyrą na całość stosunków społeczno-religijno-politycznych w ówczesnej Polsce. "Zwierzyniec" to z kolei zbiór siedmiuset epigramów. Pisał Rej pod pseudonimem Ambroży Rożek. Zmarł w 1569 roku. Zyskał sobie tytuł ojca piśmiennictwa polskiego.
Andrzej Frycz Modrzewski
urodził się w 1503 roku w niezamożnej rodzinie szlacheckiej. Studiował na Akademii Krakowskiej. Po przyjęciu świeceń kapłańskich został pracownikiem kancelarii prymasa Jana Łaskiego a następnie biskupa poznańskiego Latalskiego. Był zwolennikiem protestantyzmu i prądów humanistycznych. Szczytowym okresem w jego karierze była służba na dworze Zygmunta Augusta w charakterze sekretarza i dyplomaty. Ze względu na swoje sympatie dla protestantów i konflikt z duchowieństwem katolickim musiał szukać opieki u hetmana Tarnowskiego i króla. Modrzewski był przede wszystkim wybitnym pisarzem politycznym. Jego najwybitniejszym dziełem było "O naprawie rzeczpospolitej", w którym dawał wskazania co do przeprowadzenia koniecznych reform w kraju wzmacniających władzę centralną, wprowadzających świeckie wychowanie i oświatę, zrównujących obywateli wobec prawa. Zmarł w 1572 roku.
