Kolebką państwa Piastów była ziemie Wielkopolski z Gnieznem – pierwszą stolicą Polski. Siemowit, Lestek i Siemomysł, przodkowie Mieszka I, podporządkowali sobie ziemię kujawską i mazowiecką. Mieszko, panujący w latach  960 – 992, podwoił terytorium odziedziczone po ojcu, dodając do niego Pomorze Gdańskie z Gdańskiem, Pomorze Zachodnie ze Słupskiem , zapewne po 982 roku Śląsk z Wrocławiem i Głogowem, a około dziesięciu lat później ziemie Wiślan, czyli Małopolskę. Na wschodzie Grody Czerwieńskie z Przemyślem kilkakrotnie przechodziły z rąk do rąk, zatem trudno jednoznacznie stwierdzić, w jaki okresie dokładnie należały do państwa Piastów. W momencie śmierci Mieszka I zajęte były w każdym razie przez książąt przeżywającej rozkwit Rusi Kijowskiej.

Opanowane przez pierwszego Piasta terytorium zajmowało obszar około 250 tys. km2. Zamieszkiwało je około miliona ludzi, co daje średnią gęstość zaludnienia 4 osoby na km2. Dla porównania szacuje się, że Czechy i Morawy zamieszkiwało w tym okresie około pięciuset tysięcy osób, a Ruś Kijowską 4,5 miliona.

Bolesław Chrobry (Chrobry - „odważny”, „mężny”), syn Mieszka i pierwszy król Polski (992-1025, koronacja w 1025 roku), dodał do ziem piastowskich Grody Czerwieńskie oraz – na zachodzie - Milsko i Łużyce (zdobyte po kilkuletnich zmaganiach z cesarzami niemieckimi). Ziemie na południe od Polski: Czechy, Morawy i część Słowacji udało się Bolesławowi utrzymać zaledwie przez rok (1003 – 1004), nietrwałe okazały się również zdobycze na terenie Miśni (obecna Saksonia). Za panowania pierwszego króla polski utracone zostało również Pomorze Zachodnie, zbyt odległe od ośrodków władzy piastowskiej, by sprawować nad nimi efektywną kontrolę.

Nawet jednak takie państwo: obejmujące Małopolskę, Wielkopolskę, Kujawy, Pomorze Gdańskie, Mazowsze, Śląsk, Milsko, Łużyce, Grody Czerwieńskie – bez ziem czeskich, Miśni i Pomorza Zachodniego okazało się trudne do utrzymania w całości. Młode królestwo okazało się zbyt słabe, by zarządzać wszystkimi zdobytymi ziemiami. Pokazało to panowanie syna Bolesława Chrobrego, Mieszka II oraz kilka lat bezkrólewia po jego śmierci, kiedy to oderwały się od terytoriów piastowskich Grody Czerwieńskie, Łużyce, Śląsk, Pomorze Gdańskie i Mazowsze.

Dzieła odbudowy terytorialnej państwa podjął się syn Mieszka, Kazimierz, właśnie ze względu na podjęty trud odbudowy zwany Odnowicielem.