Bałtyk jest niewielkim europejskim morzem. Pojawił się pod koniec ostatniego zlodowacenia, stąd jest morzem dość młodym.

Morze Bałtyckie nie od razu przyjęło kształt, jaki posiada obecnie. Historia jego istnienia dzieli się na kilka etapów. Początkowo, ok. 11 tys. lat temu, u czoła topniejącego lądolodu powstał zbiornik wody słodkiej - tzw. bałtyckie jezioro lodowe. Nie posiadał on połączenia z oceanem. Na skutek nasuwania się lądolodu na obszary Europy Północnej, doszło do obniżenia Półwyspu Skandynawskiego, co doprowadziło do kontaktu bałtyckiego jeziora lodowego z wodami oceanu. Miało to miejsce ok. 10 tys. lat temu. W owym czasie wzrosło zasolenie Bałtyku i pojawiła się w nim fauna morska, m. in. małż Yoldia arctica, od którego ówczesny zbiornik bałtycki nazwano morzem yoldiowym. Kiedy, przed ok. 8 tys. lat, Półwysep Skandynawski uwolnił się od nacisku lądolodu, zaczął się podnosić, doszło do ponownego odizolowania Bałtyku od oceanu. Pozbawione dostaw słonych wód przekształcił się w słodkowodne jezioro ancylusowe. Nazwa ta pochodzi od żyjących wówczas w zbiorniku mięczaków - Ancylus fluvatilis. Na skutek ocieplania klimatu ok. 7 tys. lat temu doszło do topnienia lodowców i zalewu ich wodami obszarów Europy Północnej. Rozpoczęła się wówczas faza tzw. morza litorynowego. Jego nazwa pochodzi od zamieszkującego wody zbiornika ślimaka Littorina littorea. Ok. 2,5 tys. lat temu, w wysładzających się wodach morza, pojawił się ślimak słodkowodny - Lymnaea ovata. Bałtyk wszedł wówczas w kolejną fazę rozwoju i stał się morzem lymnaea. Na skutek ochłodzenia klimatu zaczęły następować kolejne zmiany fauny Bałtyku. W średniowieczu w jego wodach pojawił się małż piaskołaz - Mya arenaria, stąd ostatnia faza rozwoju morza nosi nazwę - morze mya. Współczesna nazwa - Bałtyk - została przyjęta w XIX wieku. Prawdopodobnie pochodzi od starosłowiańskiego słowa "blato", które oznacza wielką, słoną wodę.