Kaszubski Park Krajobrazowy

Kaszubski Park Krajobrazowy został utworzony w celu zachowania charakterystycznej dla środkowej części Pojezierza Kaszubskiego rzeźby terenu w postaci pojezierzy młodoglacjalnych. W skład form terenowych parku wchodzą pagórki i wzgórza czołowomorenowe. Występuje tu najwyższe w Polsce północnej wzniesienie, w paśmie Wzgórz Szymbarskich, Wieżyca o wysokości 328,6 m n.p.m. Innymi charakterystycznymi dla tego obszaru formami są faliste powierzchnie moreny dennej, które tworzące wysoczyzny, a także ciągnące się na znaczne odległości systemy rynien polodowcowych. Układ rynien polodowcowych ukierunkowany jest na północny-wschód. Szczególnie godnym uwagi na tym terenie jest układ rynnowy tworzący zespół Jezior Raduńsko-Ostrzyckich. Innymi charakterystycznymi formami ukształtowania terenu dla obszaru polodowcowego a obecnymi w Kaszubskim Parku Krajobrazowym są równiny sandrowe, kemy i wytopiska. Tego rodzaju rozległa równina sandrowa ciągnie się na południe od Wzgórz Szymbarskich. W Parku licznie występują zagłębienia terenu, które powstały podczas cofania się lądolodu w efekcie wytapiania się martwego lodu. Zagłębienia wytopiskowe zbiegiem czasu przekształciły się w przeważającej większości w różnego wielkości jeziora, jeziorka, czy oczka wodne, lub ukształtowały się na nich torfowiska.

FLORA

Florę Kaszubskiego Parku Krajobrazowego cechuje bardzo duża różnorodność roślin naczyniowych. Szacuje się, że na trenie Parku występuje w granicach 700-800 gatunków roślin. Niezbyt duże oddziaływanie człowieka na życie roślinne Parku oraz prowadzenie ekstensywnej gospodarki rolnej, było podstawowymi czynnikami, które umożliwiły zachowanie w znacznym stopniu naturalnego charakteru tego obszaru.

Pod względem udziału w Parku największą jego część stanowią pola - 50 proc., następnie lasy - 34 proc. oraz wody powierzchniowe ponad 10 proc. Duża część zbiorowisk leśnych na terenie Parku jest zmieniona w małym lub umiarkowanym stopniu. Także większość roślinności szuwarowo-bagiennej i torfowiskowej uległa małym zmianom. Zbiorowiskami znacznie zmienionymi i tylko częściowo naturalnymi są obszary pastwisk i łąk oraz wrzosowiska.

Obszary morenowe Kaszubskiego Parku Krajobrazowego porastają głównie lasy bukowe lub lasy posiadają w drzewostanie buka. Na wysoczyznach morenowych przeważa las bukowo-dębowy. W przypadku stoków wzgórz moreny czołowej oraz rynien polodowcowych dominuje żyzna lub kwaśna buczyna niżowa.

Wiele obszarów leśnych Parku w miejsce pierwotnych lasów liściastych zostało zajęte przez bory sosnowe oraz świerki. Gatunki te są obce geograficznie w tym rejonie Polski. Także piaski sandrowe porośnięte są w przeważającej większości nowymi borami sosnowymi. Na obszarach torfowiskowych rozwinął się bór bagienny i brzezina bagienna. Wspomniane formy leśne rozwinęły się w wyniku odwodnienia przez człowieka i zaniku pierwotnych terenów torfowiskowych. Do najcenniejszych zespołów roślinności leśnej w obrębie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego należą występujące przeważnie na niewielkich obszarach zbiorowiska buczyny storczykowej i źródliskowe łęgi - podgórski jesionowy oraz jesionowo-olszowy.

Na terenie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego występuje wiele chronionych oraz rzadkich i ginących gatunków roślin.. Na terenie Parku występuje 185 gatunków roślin podlegających częściowej lub całkowitej ochronie.

FAUNA

Świat zwierzęcy Kaszubskiego Parku Krajobrazowego jest typowy dla obszaru Niżu Polskiego. Najlepiej poznaną i zbadaną fauną Parku są ptaki. Odnotowano obecność 135 gatunków ptaków, z czego z całą pewnością w obrębie Parku gniazduje 77 gatunków, natomiast gniazdowanie pozostałych gatunków uważa się za prawdopodobne. Najcenniejszymi gatunkami ptaków występującymi w Parku, ze względu na niską liczebność są szlachar, nurogęś, oraz sowa włochatka. Spośród ptaków gniazdujących na terenie parku na uwagę zasługują żuraw, samotnik (brodziec), gągoł (kaczka gnieżdżąca się w dziuplach), muchołówka mała, orzechówka, cyraneczka, pliszka górska, zimorodek. Do lat 80-tych XX wieku Park był ostoją głuszca, jednak ostatecznie ten ptak wyginął na tym obszarze.

Mniej liczebnie w Parku występują ssaki ok. 43 gatunki w tym 10 gatunków nietoperzy, 21 gatunków ryb, 10 rodzajów płazów oraz 5 gatunków gadów.

Spośród nietoperzy występują: nocek duży, nocek Natterera, nocek rudy, mroczek późny, karlik malutki, karlik większy, borowiec wielki, gacek wielkouch. Gatunkami objętymi ochroną, a mającymi siedliska w Parku są: jeż wschodni, ryjówka aksamitna, ryjówka malutka, rzęsorek rzeczek, rzęsorek mniejszy, wydra oraz łasica. W Parku występują sarny, lisy i zające.

Trójmiejski Park Krajobrazowy

Trójmiejski Park Krajobrazowy należy do jednych z najstarszych parków krajobrazowych w Polsce. Podstawową i charakterystyczną cechą podlegającą ochronie w Parku jest polodowcowa rzeźba terenu. Park usytuowany jest na południe od Trójmiasta i rozciąga się w kierunku południowo-zachodnim aż do Wejherowa.

W ukształtowaniu zachodniej, wysoczyznowej części Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego przeważa falista morena denna. Miejscami występują wzniesieniami czołowomorenowe, a także innego rodzaju formy rzeźby terenu o charakterze polodowcowym. Są to między innymi równiny sandrowe, rynny polodowcowe i wytopiska.

Na obszarze Parku występują licznie zagłębienia terenu zajęte przez torfowiska oraz różnej wielkości jeziora i jeziorka. Polodowcowy charakter krajobrazu podkreślają licznie występujące głazy narzutowe.

Na północno-wschodnim obszarze Parku przeważa krajobraz rozcięć erozyjnych krawędzi wysoczyzny. Cechą charakterystyczną tego rodzaju rzeźby terenu jest gęsta sieć różnej wielkości dolin żłobiących i rozcinających pierwotną wysoczyznę. Większe doliny mają charakterystyczne płaskie dna typowe dla dolin wytworzonych w wyniku cofania się jęzorów lodowcowych. Tego rodzaju rzeźba terenu powstała w wyniku oddziaływania ustępującego lądolodu i wody powstałej z wytapiania brył lodowych należny do unikalnych w skali całego Niżu Europejskiego. Obecnie dnem wielu tak powstałych dolin płyną potoki. Źródła większości z tych potoków znajdują się między innymi na terenie Parku.

FLORA i FAUNA

Powierzchnię parku w 90 proc. porastają lasy. Najpospolitszymi gatunkami drzew występującymi na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego są: sosny, buki, dęby, brzozy, olchy, topole, wierzby. Występuje tutaj wiele zróżnicowanych i bogatych zespołów roślinnych. Zdecydowanie największy udział w powierzchni Parku mają zespoły leśne kwaśnej buczyny niżowej. Mniej licznie występują żyzne buczyny niżowe, lasy bukowo-dębowe, grądy, łęgi, bory bagienne i brzeziny bagienne. Wyjątkowo cennymi zespołami roślinnymi są skąpożywne jeziora z florą lobeliową, torfowiska wysokie, wilgotne łąki.

Flora roślin naczyniowych Parku liczy 850 gatunków, z czego 49 gatunków roślin podlega ochronie ścisłej, a 17 gatunków podlega częściowej ochronie. Występują tutaj między innymi, elisma wodna, jarząb szwedzki, jeżogłówka pokrewna, kosaciec syberyjski, kukułka Fuchsa, kukułka krwista, kukułka plamista, rzęśl wielkoowockowa, lobelia jeziorna, malina moroszka, podejźrzon marunowy, poryblin jeziorny, poryblin kolczasty, rosiczka długolistna, rosiczka okrągłolistna, salwinia pływająca, rzeżyca jednokwiatowa, storczyk błotny, turówka leśna, turówka wonna, turzyca bagienna, fiołek torfowy i wełnianeczka darniowa. Dotychczas przebadano niewielką część organizmów roślinnych należących do innych grup systematycznych. Niemniej jednak stwierdzono występowanie ponad 50 gatunków mszaków, około 200 gatunków grzybów wielkoowocnikowych, a także ponad 50 gatunków porostów. Wiele spośród tych przebadanych gatunków roślin to gatunki rzadkie i objęte ochroną. Wśród fauny Parku najlepiej przebadane są ptaki. W lasach i jeziorach można spotkać między innymi gniazdującego: bielika, jastrzębia, myszołowa, trzmielojada, brodźca samotnego, żurawia, sowę włochatkę, puszczyka, dzięcioła czarnego, pluszcza, zimorodka, pliszkę górską. Spośród ssaków występują: dzik, sarna, jeleń, zając, lis, borsuk, wydra, kuna domowa i leśna, tchórz, łasica, jeż, nietoperze: borowiec wielki, nocek duży. Na terenie Parku stwierdzono obecność 11 gatunków płazów i 5 gatunków gadów, w tym: kumaka nizinnego, ropuchy paskówki, rzekotki drzewnej, zaskrońca zwyczajnego i żmii zygzakowatej.

Nadmorski Park Krajobrazowy

Nadmorski Park Krajobrazowy został utworzony w 1978roku i obejmuje powierzchnię 18 804 ha, z czego część lądową to 7 452 ha, otulina parku zajmuje 17 540 ha. Park obejmuje wybrzeże od Białogóry na zachodzie po Półwysep Helski na wschodzie, wraz z Zatokę Pucką. Na terenie Parku występują interesujące pod względem przyrodniczym i poznawczym tereny, obejmują one różne typy krajobrazu nadmorskiego: wybrzeża klifowe, wybrzeża mierzejowe, wybrzeża wydmowe oraz wybrzeża zalewowe, a także krajobrazy nizinno - torfowiskowe. Na terenie Parku występują różnorodne zbiorowiska roślinności, od roślinności wydmowej, nadmorskich borów, lasów bukowych, borów bagiennych, zespołów torfowiskowych, torfowisk atlantyckich do muraw ciepłolubnych, łąk i roślinności klifowej.

FLORA i FAUNA

Spośród roślin do gatunków występujących na terenie Parku na wydmach należą: turzyca piaskowa, piaskownica zwyczajna, fiołek nadmorski, rogatka kolczasta, chrobotek koralkowy, wydmuchrzyca piaskowa, rukwiel nadmorska, lepiężnik kuternowaty, honkenia piaskowa, a także mikołajek nadmorski i groszek nadmorski, wierzba piaskowa. Do osobliwości Parku należą gatunki endemiczne, reliktowe oraz gatunki, które mają tutaj swój wschodni kraniec występowania w Europie na przykład: malina moroszka, babka nadmorska, bagienny, woskownica europejska, ponikło wielołodygowe, jarnik solankowy, bażyna czarna, kosaciec syberyjski i mieczyk dachówkowaty. Fauna Nadmorskiego Parku Krajobrazowego bardzo urozmaicona. Odnosi się to szczególnie do ptaków, spośród których wiele ma tutaj swoje obszary lęgowe. Można spotkać między innymi myszołowy, krogulce, bataliony, cyranki, mew, rybitwy. Spośród ptaków przelatujących można zaobserwować kosy, drozdy, mysikróliki, sikorki, gęsi i sójki. Spośród ssaków można spotkać dziki, sarny, lisy zające, a u wybrzeży Parku można sporadycznie zobaczyć foki i morświny. W Parku żyje będący pod ochroną gniewosz plamisty.

Wdzydzki Park Krajobrazowy

Wdzydzki Park Krajobrazowy został utworzony na obszarze obejmującym jezioro Wdzydzkie oraz kilka innych mniejszych jezior i zajmuje powierzchnię 17 832 ha. Zdecydowaną większość, bo niemal 65 proc. powierzchni Parku zajmują obszary leśne. Dominującymi zespołami roślinnymi są bory świeże oraz bory chrobotkowe, a także bory bagienne, dąbrowy, łęgi olchowo-jesionowe, olsy oraz grądy. Równie często spotyka się zespoły roślinności wodnej i torfowiskowej. W ukształtowaniu terenu Parku dominują równiny sandrowe powstałe podczas cofania się pokrywy lądolodu. Największy kompleks jezior znajdujących się w ciągu rynien polodowcowych zajmują powierzchnię 1 455 ha. Tylko na południu i zachodzie Parku zachowały się elementy i moreny dennej oraz formy moren czołowych.

FLORA

Naturalna przyroda Parku została w znacznej mierze zmieniona przez działalność gospodarczą człowieka. Mimo to zachowało się wiele biologicznie ciekawych i urozmaiconych środowisk. Florę Parku stanowi ponad 600 roślin naczyniowych, wśród których 17 gatunków jest objętych ochroną. Są to między innymi: storczyk krwisty, storczyk szerokolistny, storczyk plamisty, kruszczyk błotny, rosiczka długolistna, rosiczka okrągłolistna, rosiczka pośrednia, lobelia wodna, kłoć wiechowata, widłak wroniec, widłak jałowcowaty, widłak torfowy, bagnica torfowa. W wodach stojących występują rośliny owadożerne: grążel drobny, pływacze, restnica. Na jeziorach można zaobserwować występowanie rzadkiej flory lobeliowej, na która składa się lobelia jeziorna, brzeżyca jednokwiatowa, porybin jeziorny, jaskier leżący, jeżogłówka pokrewna. Na terenie Parku zachowało się wiele roślin o charakterze reliktowym, które występowały tu w czasie okresu zlodowacenia. Są to między innymi trzcinnik prosty, bagno zwyczajne, rdestnica alpejska, grążel drobny, bażyna czarna, jeżogłówka pokrewna. Spośród innych roślin godnych uwagi są tutaj obecne: grzebień biały, lilia złotogłów, mącznica lekarska i turzyca piaskowa.

FAUNA

Świat zwierzęcy Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego, chociaż różnorodny jest wciąż niewystarczająco przebadany. Na uwagę zasługuje bardzo duża różnorodność ptaków występujących na terenie Parku. Odnotowano ponad 120 gatunków lęgowych, z czego 39 gatunków jest objętych ochroną między innymi: bąk, cyraneczka, cyranka, gągoł, szlachar, nurogęś, bielik, błotniak stawowy, jastrząb, krogulec, kuropatwa, derkacz, kropiatka, kokoszka, żuraw, samotnik, piskliwiec, turkawka, puchacz, włochatka, lelek, zimorodek, dudek, krętogłów, dzięcioł zielony, lerka, skowronek, brzegówka, dymówka, świergotek polny, pluszcz, droździk.

Spośród innych gatunków ptaków można spotkać orła bielika, dudka, puchacza, sowę uszatą, myszołowa i tracza długodziobego. Na terenie Parku występuję płazy: traszka grzebieniasta, traszka zwyczajna, kumak nizinny, ropucha szara, ropucha zielona, żaba jeziorkowa, żaba wodna, żaba śmieszka, żaba moczarowa, żaba trawna. Spośród gadów na terenie Parku występują: jaszczurka zwinka i żyworodna, padalec, zaskroniec zwyczajny, żmija zygzakowata.

Jedynymi w swoim rodzaju gatunkami występującymi tylko na terenie Parku są gatunki endemiczne. Są to mające siedliska w Jeziorach Wdzydzkich ryba - troć jeziorna zwana również trocią wdzydzką, a także reliktowy ślimak - świdrzyk łamliwy. Reliktami polodowcowymi występującymi w jeziorach Parku są ryby sieja i sielawa. Jeziora są zamieszkiwane przez wiele gatunków ryb między innymi: płocie, okonie, węgorze, sandacze i szczupaki. Na terenie Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego występuje liczna populacja będącego pod ochroną żółwia błotnego. Spośród ssaków dużo jest bobrów, jeleni, saren, dzików i lisów, zajęcy, borsuków, kun leśnych i domowych, łasic. Wykaz ssaków zamieszkujących tereny parku uzupełniają: jeż wschodni, kret, ryjówka aksamitna i malutka, rzęsorek rzeczek i mniejszy, mroczek późny, karlik malutki i większy, borowiec wielki, gacek wielkouch, bóbr, piżmak, nornica ruda, karczownik ziemnowodny, polnik północny, bury i zwyczajny, mysz domowa, szczur wędrowny, badylarka, mysz polna, mysz zaroślowa, mysz leśna, łasica, tchórz, norka amerykańska. Na terenie Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego występuje 35 gatunków ryb, w tym troć jeziorowa. Do gatunków ryb i minogów chronionych występujących na terenie Parku zalicza się następujące gatunki: różanka, koza, strzebla błotna, minóg strumieniowy, strzebla potokowa, śliz, piskorz. Spośród innych gatunków występują między innymi: troć jeziorowa, węgorz, sielawa, okoń, szczupak, płoć, wzdręga, leszcz, lin, karaś, miętus, sieja, sandacz, pstrąg potokowy.