PARKI NARODOWE W POLSCE
Parkiem narodowym nazywa się teren, na którym występują wyjątkowe zalety przyrody bądź krajobrazu pierwotnego, chronione przed działalnością gospodarczą.
W naszym kraju są one najbardziej chronionymi obszarami przyrodniczymi. Wszystko - ożywione lub nieożywione elementy - jest chronione wewnątrz parku narodowego. Ponadto ochrona dotyczy także zalet historycznych oraz kulturowych danego terenu.
Oto charakterystyka trzech wybranych parków narodowych:
BIAŁOWIESKI PARK NARODOWY utworzono w 1947. składa się on z terenu obejmującego 5348 ha przyrody, w czym znajduje się prawie 4800 ha podlegających ścisłej ochronie. Dyrekcja urzęduje w Białowieży. Ochroną objęta jest także pewna część Puszczy Białowieskiej, która nie została przez człowieka zagospodarowana - jest w pełni pierwotna.
Park porastają unikalne stare drzewa oraz rośliny naczyniowe (ok. 80 gat.). Występuje tu prawie 200 gat. mszaków oraz prawie 1000 gat. grzybów. Godne wymienienia rośliny to: arnika górska oraz kosaciec syberyjski. Ponadto występują tu także rzadkie gatunki zwierząt, taki jak: bóbr europejski, bocian czarny, czy orzeł bielik. Również na terenie tego parku otworzono ośrodek, w którym hoduje się niezmiernie rzadkie żubry.
Park ten znajduje się na Nizinie Podlasko-białowieskiej. Kiedyś rosły tu zbiorowiska leśne charakterystyczne dla nizin europejskich, takie jak: bagna, łęgi, grądy oraz bory.
Na terenie parku znajduje się także muzeum oraz park pałacowy.
PIENIŃSKI PARK NARODOWY założono w 1932 roku, choć za formalną datę powstania uważa się rok 1954. Zajmuje on obszar obejmujący ok. 2230 ha , w czym znajduje się prawie 800 ha ściśle chronionych. Dyrekcja urzęduje w Krościenku.
W skład parku wchodzą część pasm pienińskich - Pieninki, Pieniny Czorsztyńskie oraz Masyw Trzech Koron. W ich skład wchodzą takie budulce jak: wapienie, łupki, margle oraz piaskowce. Znajdują się tutaj ponadto skały oraz różnej głębokości wąwozy, np. Gorczyński. Szczególnie piękny jest przełom Dunajca, otoczony skałami o wysokości prawie 300 m. Roślinność jest bardzo bogata - wiąże się to z różnymi mikroklimatami.
W roślinności występują głównie lasy - buczyny, jawory oraz ciepłolubne zarośla. Ponadto występują tu specyficzne murawy skalne oraz ziołorośla i piękne łąki w Pieninach. Reliktem jest tu sosna spotykana na półkach skał oraz wysokich szczytach.
Wśród roślin występują tu takie endemity jak: mniszek oraz przonak pieniński. Objęte ochroną są tu także: storczyki - bzowe oraz szerokolistne, złotogłowy, obuwiki pospolite oraz języczniki zwyczajne. Ze zwierząt na uwagę zasługują: dziki, żbiki, rysie, borsuki oraz nietoperze, zwłaszcza: podkasańce Schreibersa, a także orliki krzykliwe, sokoły wędrowne oraz puchacze i dzięcioły czarne. Ponadto występują tu też ciekawe gatunki entomologiczne, np.: niepylak apollo, czy też nadobnica alpejska.
Jako ciekawy zabytek historyczny można wymienić zamki: w Czorsztynie oraz w Nidzicy.
ROZTOCZAŃSKI PARK NARODOWY utworzono w 1974 roku, w ówczesnym województwie zamojskim. Park ten obejmuje powierzchnię równą 7885 ha, w czym zawarte jest ponad 800 ha objętych ścisłą ochroną. Dyrekcja urzęduje w Zwierzyńcu. Powstał z połączenia 8 wcześniejszych rezerwatów leśnych i 3 florystycznych.
W jego skład wchodzi szereg leśnych pasm wzgórz, których budulcem są wapienie oraz część kredowego Roztocza Środkowego. Występują tutaj różnorodne wąwozy, dolin rzek (np. Wieprza) oraz sztuczne stawy (takie jak: Kościelny, Florianki, czy też Echo). Wśród lasów też występuje różnorodność - buczyny, bory bagienne, bory mieszane czy świetliste dąbrowy.
Gatunki roślinne możemy podzielić na typowo: borealne, takie jak zimoziół północny, czy też bagnica torfowa; górskie - np. lepiężnik biały, a także widłak wroniec; subatlantyckie, np. rosiczka pośrednia; czy też pontyjskie, np. powojnik prosty czy róża francuska.
Natomiast wśród zwierząt występują tu na przykład: wąż Eskulapa, koszatka, orzesznica, żołędnica, salamandra plamista, szarańczaki, mieniak tęczowiec oraz nadobnica alpejska.
W przeszłości lasy te znajdowały się pod panowaniem ordynacji Zamoyskich.
