W skład elementów budujących mikroskop wchodzą części mechaniczne i optyczne. Częściami optycznymi w mikroskopie są obiektywy i okular. Powiększenie obrazu w mikroskopie obliczamy mnożąc powiększenie obiektywu i okularu. Każdy rodzaj mikroskopu charakteryzuje zdolność rozdzielcza. Jest to taka wartość powiększenia, która pozwala widzieć dwa punkty jako odrębne.
Aby można było obejrzeć materiał pod mikroskopem konieczne jest jego właściwe sporządzenie. Do wykonania preparatu poza materiałem ( tkanki roślinna, zwierzęca ) konieczne są: szkiełka nakrywkowe i podstawowe, pipety, igły, skalpel, woda.
Do największych komórek na świecie należą strusie jaja. Najmniejszymi są komórki bakteryjne.
Każda komórka eukariotyczna ( posiadająca jądro) ma w swoim wnętrzu organelle. Struktury występujące w komórce jądrowej nie występują w bakteryjnej.
Do głównych elementów wchodzących w skład komórki eukariotycznej należą:
-mitochondria,
- jądro komórkowe,
-mitochondria,
-wodniczki,
-rybosomy,
-siateczka śródplazmatyczna.
W komórce roślinnej występują ponadto chloroplasty, w których zgromadzone są barwniki fotosyntetyczne.
W jądrze komórkowych zawarty jest cały materiał genetyczny. Mitochondria stanowią organelle, dzięki którym możliwe jest 'wydobycie' energii ze związków organicznych. Są to struktury otoczone dwiema błonami, które pozwalają na odgraniczenie ich wnętrza od cytoplazmy. Błona znajdująca się na zewnątrz jest gładka natomiast błona wewnątrz posiada liczne wpuklenia, nazywane grzebieniami.
Wewnątrz wodniczki zawarte są substancje, będące produktami przemiany materii. Są to zazwyczaj sole, barwniki lub substancje zapasowe.
Siateczka, czyli retikulum endoplazmatyczne (ER) umożliwia podział komórki na kompartymenty. Dzięki niej możliwe jest zachodzenie przeciwnych procesów w jednej części komórki. ER może także współdziałać z rybosomami, tworząc szorstką siateczkę śródplazmatyczną i brać udział w biosyntezie białek.
Transport substancji do komórki możliwy jest tylko poprzez błonę komórkową. Transport może mieć różne formy, może być swobodny lub aktywny. Przez błonę swobodnie przechodzą woda oraz rozpuszczone w niej gazy (tlen, dwutlenek węgla, mocznik). Transport aktywny umożliwia szereg różnych przenośników białkowych. Dzięki kanałom, które są przez nie utworzone możliwe jest przechodzenie z zewnątrz jonów sodu, potasu, jonów hydronowych czy cząsteczek cukru.
Transport ogólnie może się odbywać poprzez osmozę oraz dyfuzję. Dyfuzja jest zjawiskiem polegającym na przemieszczaniu się drobin substancji w obrębie roztworów o dwóch stężeniach, cząsteczki przemieszczają się od roztworu o wyższym stężeniu do niższego. Osmoza jest to przenikanie wody wraz z rozpuszczonymi w niej substancjami do wnętrza komórki. Rośliny dzięki osmozie mogą utrzymać turgor we wnętrzu komórki.
Aby organizm mógł wzrastać i regenerować się po urazach konieczne są intensywne podziały komórkowe.
Aby jednak doszło do podziału komórkowego musi dojść najpierw do powielenia ilości materiału genetycznego oraz organelli i cytoplazmy. Podział komórki zachodzić może na dwóch drogach mitotycznej i mejotycznej. W pierwszym podziale powstają komórki o identycznej budowie, w drugim procesie następuje redukcja liczby chromosomów. Mitotycznie dzielą się komórki skóry, narządów, krwinki a procesy mejotyczne zachodzą tylko w czasie tworzenia się gamet.
W zależności od pełnionej przez komórkę funkcji ma ona różną postać. Gamety męskie są zazwyczaj zaopatrzone w witki, które umożliwiają im dotarcie do komórki jajowej. Komórka miękiszu wykazuje bardzo regularny kształt a poza tym jest ściśle wypełniona chloroplastami. Neuron zaopatrzony jest w bardzo długie nawet 1 metrowe aksony i dendryty, dzięki którym możliwe jest przekazywanie impulsów.
Specyficzną odmianą komórki jest krwinka. Jest to spłaszczony krążek pozbawiony w przypadku ludzkiej krwinki jądra, o dużej plastyczności, dzięki temu możliwe jest przechodzenie krwinek nawet przez bardzo cienkie naczynia krwionośne.
Na uwagę zasługuje komórka bakteryjna. Stanowi ona organizm i wobec tego musi spełniać wszystkie procesy życiowe. Organizmami jednokomórkowymi są również drożdże oraz protista ( w tym także pierwotniaki).