PAPROTNIKI
Należą do roślin rosnących na lądzie. Dzieli się je na 4 klasy: skrzypowe, widłakowe i paprocie, a także psylofity (będące roślinami wymarłymi). Paprotniki charakteryzuje przemiana pokoleń, w której występuje nieduży gametofit - tzw. przedrośle.
Klasa: Psylofity
Rośliny te żyły w sylurze. Przykładem była Rhynia, będąca jednocześnie najstarszą rośliną naczyniową na Ziemi. Gametofit przypominał z pokroju sporofit, choć był od niego mniejszy. Nie posiadał liści i miał maksymalnie 1 m wysokości.
Klasa: Skrzypowe
Należą do nich skrzypy będące roślinami zielnymi. Gametofity są zazwyczaj małe (rzędu kilku milimetrów) oraz dwupienne. Dają im początek identyczne spory, zróżnicowane jednak pod względem fizjologii. Sporofity natomiast są w środku puste. Trzymają się w podłożu dzięki korzeniom przybyszowym. Na łodygach zaznaczają się węzły i międzywęźla. Z węzłów wychodzą liście (na początku zrośnięte, potem zielone i wolne). Sporofile łączą się w kłosy zawierające zarodnie.
Klasa: Widłakowe
Należą do nich nieduże roślinki rozgałęzione widlasto. Ich przedrośla są cudzożywne, gdyż współżyją z grzybami. Rozwój gametofitu ze spory trwa 7 lat, a wytwarzanie gamet następuje po 12 latach. Sporofit jest natomiast samożywny. Liście dzielą się na zarodnionośne kłosy (sporofile) oraz asymilacyjne (trofofile). Zarodnie tworzą identyczne spory. Jednak mogą też występować widłaki różnozarodnikowe (np. widliczka), które tworzą mikro- i makrospory.
Klasa: Paprocie
Należą tu rośliny zielne, zazwyczaj lądowe. Gametofity są nieduże, o kształcie serca - osiągają maksymalnie 1 cm. Są ponadto jednopiennymi autotrofami, a przymocowane są do podłoża dzięki chwytnikom. Tworzy on rodnie i plemnie, do zapłodnienia konieczna jest woda. W wyniku oogamii tworzy się zygota, która po mitozie daje początek sporofitowi. Sporofit dominuje nad gametofitem. Posiada korzenie, łodygi i liście. Żyje kilka lat. Korzenie przybyszowe pozwalają pobrać wodę oraz potrzebne sole mineralne z podłoża. Łodygi, które są zlokalizowane pod ziemią tworzą kłącza, które magazynują produkty fotosyntetyczne. Liście z kolei są niekiedy ogromne pierzaste. Małe listki są z początku pozwijane i okryte specjalnymi łuskami, które zapewniają im ochronę przed transpiracją. Na spodniej stronie liści kształtują się sporangia ze sporami, które okrywa zawijka. Liście są asymilacyjne i sporofilowe. Zarodnia jest okryta ścianą zbudowaną z jednej warstwy komórek i posiadającej półpierścień zbudowany z grubościennych komórek. Gdy jest sucho, następuje kurczenie tych komórek i dochodzi do rozerwania zarodni i wysypania zarodników. Przed powstaniem ostatecznych zarodników zachodzi mejoza. Łodygi także posiadają aparaty szparkowe na zewnątrz, a w środku występują wiązki przewodzące zatopione w miękiszu.
Paprotniki kopalne:
Rośły w karbonie, czyli 300 mln lat temu. Były ogromne i rozmiarami przypominały dzisiejsze drzewa. Porastały obszary mokre i ciepłe, głównie bagna. Ich szczątki dały początek pokładom torfu, a później węgla kamiennego. Przedstawicielami są lepidodendrony, sigillarie oraz kalamity.
