Definicja socjologii na podstawie "Słownika encyklopedycznego wiedzy szkolnej", pod kierownictwem Janusza Tomaszewskiego, Wydawnictwo "Graf - Punkt", Warszawa 2000 rok:

"nauka o strukturze i prawach rozwojowych społeczeństw, po raz pierwszy terminu tego użył francuski uczony - August Comte w połowie XIX wieku a dyscypliną akademicką stała się socjologia w początkach XX wieku, kiedy to pojawiło się wiele rozmaitych kierunków, szkół i orientacji teoretyczno - metodologicznych; socjologia dzieli się na ogólno - teoretyczną, uogólniającą wyniki badań i szczegółową, zajmującą się badaniami konkretnych zjawisk (np. socjologia kultury, miasta, organizacji, prawa, przemysłu, wsi, zakładu pracy) przy pomocy różnych metod badawczych (np. sondaży i ankiet). Definicja socjologii na podstawie "Słownika wyrazów obcych", pod redakcją Elżbiety Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 rok:

"nauka o społeczeństwie, jego strukturze i prawach rozwoju, o formach i przejawach życia oraz współżycia grup społecznych".

Media składają się na fundament złożonego systemu komunikacji społecznej. Są obecne przede wszystkim w kręgu kultury masowej. W znaczącym stopniu ją kreują. Jeszcze w dziewiętnastym a nieco później również w dwudziestym wieku rozpoczął się spektakularny i bardzo dynamiczny rozwój środków masowego przekazu. Dziewiętnasty wiek przyniósł rozwój dziennikarstwa i prasy, lata dwudzieste dwudziestego wieku to początki filmu i kinematografii, trzydzieste to czas radia, natomiast pięćdziesiąte to oczywiście telewizja. Zdarzało się, że do rozwoju mediów przyczyniały się czasem odkrycia pozornie mniemające związku z procesem komunikacji i przepływu informacji. Mam tu na myśli chociażby: prasę stosowaną początkowo do wina (Johannesa Gutenberga) czy też wiele z odkryć dotyczących energii elektrycznej (np. żarówka) Edisona itp. wydarzenia te spowodowały pod koniec dziewiętnastego wieku swego rodzaju potok wynalazków, wykorzystanych na potrzeby środków masowego przekazu.

Spoglądając jednak z innej perspektywy poza odkryciami niemal bezpośrednio wykorzystanymi przez media duże znaczenie dla ich rozwoju miały bez wątpienia takie czynniki jak: równoległy rozwój instytucji finansowych czy też zapotrzebowanie na rzetelną i niezwykle szybką informację, zgłaszane ze strony społeczeństwa. Jak wiemy nie były w stanie zapewnić tego archaiczne systemy komunikacji, oparte m.in. na powolnych statkach albo na "usługach" gołębi pocztowych - w taki sposób rozpoczynała swoją działalność w latach czterdziestych dziewiętnastego wieku pierwsza na świecie agencja prasowa "z prawdziwego zdarzenia" - "Havasa".

W naszym kraju ze względów politycznych oraz ustrojowych rozwój mediów był opóźniony ze względu na odmienne mechanizmy podejścia m.in. do tej kwestii w stosunku do tego w jaki sposób było to realizowane np. w Europie Zachodniej. Mimo tego, że działalność mediów w Polsce rozpoczęła się w okresie dwudziestolecia międzywojennego (głównie prasa), to dopiero po zakończeniu II Wojny Światowej "próg umasowienia" przekroczyły: radio w drugiej połowie lat czterdziestych, natomiast telewizja mniej więcej w latach sześćdziesiątych.

Dziś środki masowego przekazu wpisały się na stałe w krajobraz współczesnego świata. Zwiąże się to z ogromnym oddziaływaniem na życie każdego człowieka. Z każdej strony ogarniają nas wiadomości, muzyka, filmy, reklamy itd. Media w dużym stopniu organizują i kreują nasze życie, wpływają na różne sfery m.in.: na intelekt, emocje, uczucia czy też nasze postawy społeczne. Definicja środków masowego przekazu została stworzona w Stanach Zjednoczonych, w latach czterdziestych, opisując masowy, powszechny charakter produkcji jak również odbioru przekazu oraz jego stereotypowość; subiektywizm, powielanie utartych schematów jak też łatwą i ogólną dostępność wiążącą się z trendem do stosowania uproszczeń i skrótów. Do grona mass mediów należą: wysokonakładowa prasa, szerokopasmowe radio i telewizję, wydania fonograficzne w postaci płyt czy też kaset, komercyjne produkcje filmowe, wideokasety a także wysokonakładowa literatura. Media są nierozerwalnie związane z kręgiem kultury masowej.

Nie ulega wątpliwości ogromna rola i siła oddziaływania środków masowego przekazu. Były w stanie sprzyjać a nawet stwarzać: zjawiska o charakterze społecznym, politycznym czy religijnym. Przykładem może być odkrycie druku, który bez wątpienia przyśpieszył proces rozprzestrzeniania się Reformacji, nie wspominając już o znaczeniu radia i filmu w czasie Pierwszej a także Drugiej Wojny Światowej. Media zacierają nieustannie granice między światem i wydarzeniami rzeczywistymi, prawdziwymi a fikcją. Tą problematyką zajmują się obecnie teoretycy komunikacji. Określają to zjawisko jako erę "symulacji" świata.

Środki masowego przekazu pełnią znaczącą rolę społeczną, stanowią także pewien typ działalności gospodarczej, określany często mianem: przemysłu informacyjnego, rozrywkowego albo też show biznesu. Zapewniają zatrudnienie milionom osób na całym świecie. Zajmują się przede wszystkim kreacją ciekawych produktów o charakterze kulturalnym. Mają dziś postać potężnych organizacji o szerokich strukturach. Współpracują z innymi dużymi i ważnymi organizacjami. Mówi się o nich jako o tzw. "czwartej władzy". Ich zadaniem jest nie tylko przekazywanie informacji ale także sprawowanie kontroli nad życiem społecznym, szydzenie z absurdów, zwracanie uwagi na niebezpieczeństwa itd. Z założenia powinny być wolne i niezależne od władzy państwowej, często jednak tak się nie dzieje. Środki masowego przekazu to miejsce, w którym należy poruszać sprawy powszechne, dotyczące państwa, świata a przede wszystkim ludzi. Kształtują w dużej mierze rozwój kultury zarówno masowej jak i wysokiej. Lansują modę, obyczaje - styl bycia. "Stylizują" sylwetki wielu, wielu ludzi, oddziałując na ich fizjonomię ale przede wszystkim na światopogląd.

Media są również groźnym narzędziem wykorzystywanym m.in.,: przez władzę w celu kierowania oraz kształtowania dla własnych potrzeb całego społeczeństwa. Opinia publiczna są to: poglądy, postawy, oceny oraz sądy na temat obecnego oraz określonego przedmiotu albo podmiotu a także jej sposobu bycia czy też zachowania przedstawiane wzajemnie przez publiczność, zgromadzoną dookoła obserwowanej i ocenianej osoby, wartości lub rzeczy. Często oddziałuje ona na jednostkę bądź grupę ludzi niosąc ze sobą poważne konsekwencje np. w postaci jakiś sankcji. Najczęściej media wykorzystują do swych celów politycy, niejednokrotnie manipulują oni informacjami i tym samym reakcjami opinii publicznej.

Kinematografia od samego momentu zaistnienia, stała się doskonałym narzędziem do prowadzenia propagandy społeczno - politycznej. Jako doskonały przykład można przytoczyć chociażby zabiegi prowadzone przez państwa totalitarne tj.: Trzecia Rzesza czy Związek Radziecki, które dzięki zastosowaniu tego typu źródła informacji oddziaływały, w określony, pożądany przez siebie sposób na opinię publiczną, zarówno we własnych krajach jak i państwach okupowanych. Podobnie postępowały również pozostałe państwa w czasie trwania Pierwszej a także Drugiej Wojny Światowej. Pomimo niezaprzeczalnej tezy, że media dają możliwość przesyłania za swoim pośrednictwem rzetelnych i prawdziwych informacji, czyli niosą ze sobą korzyści, to niestety w rękach nieodpowiedzialnych ludzi stają się niebezpiecznym narzędziem manipulacji, szantażu a nawet w pewnym sensie terroru. Historia zdążyła już niejednokrotnie udowodnić, że środki masowego przekazu pełnią rolę powszechnego kontrolera społecznego. Jest to szczególnie wyraźnie zauważalne podczas działań wojennych.

Dodatkowym plusem w procesie oddziaływania na opinię publiczną za pomocą środków masowego przekazu, jest bez wątpienia umacnianie istniejących stereotypów np. poprzez różne spoty reklamowe. Ponad połowa z nich utrwala stereotyp kobiety w roli tzw. "kury domowej". To właśnie ona prowadzi dom w czasie nieobecności męża, przygotowuje mu posiłki używając do tego celu najsmaczniejszych "zupek z papierka", pierze jego ubrania, sprząta w domu walcząc z bakteriami, troszczy się o dzieci, chodzi na zakupy a mimo tylu obowiązków nadal znajduje chwilę wolnego na lekturę swojej ulubionej prasy, która dodatkowo utwierdza ją w słuszności tej postawy.

Przygnębiająca jest sytuacja, która ma miejsce od dawna…wiele audycji medialnych jest przesyconych różnymi przejawami przemocy, która niezwykle silnie oddziałuje na najmłodszych odbiorców. Są one obecne nawet w przysłowiowych "kreskówkach" czy też "dobranockach" nie wspominając już o filmach, serwisach informacyjnych a przede wszystkim grach komputerowych i na konsole. Wyniki badań przeprowadzonych w środowisku młodzieży amerykańskiej pokazały, że statystyczny 12 - latek w ciągu swojego istnienia zdążył zobaczyć w telewizji…ponad sto tysięcy aktów przemocy!!! Rzecz jasna dzieci o nadpobudliwym usposobieniu będą gustować w filmach akcji, sensacyjnych, kryminalnych, w których aż roi się od brutalnych scen. Po przeprowadzonych doświadczeniach i obserwacjach okazało się także, że maluchy o spokojnym usposobieniu pod wpływem odbierania dużej ilości aktów agresji w długim okresie czasu, również stały się bardziej aktywne i agresywne w swoim zachowaniu. Potwierdza to tezy behawiorystów, mówiących o tym, że "przemoc rodzi przemoc" - brutalność i agresja zaobserwowana w telewizji staje się elementem procesu uczenia i wychowania młodego człowieka, kształtuje jego zachowania i postawy. Długotrwałe oglądanie tego typu scen prowadzi do stopniowego spłycenia wrażliwości na to co się dzieje dookoła, na ludzkie uczucia! Obrazy pokazujące agresję obecne w wirtualnym świecie stwarzają psychiczno - emocjonalny dystans, przyczyniający się do braku rozgraniczenia pomiędzy tym co ma miejsce w sytuacji realnej i nie jest w stanie prawidłowo ocenić jej. Jedne z ostatnich badań, przeprowadzonych przez amerykańskich uczonych dowodzą, że najmłodsze osoby, które oglądają każdego dnia przez bardzo długi czas telewizję, są zniewolone i tak przywiązane do obecnej chwili i sytuacji, iż w dalszej perspektywie nie będą przywiązywać zbytniej wagi do relacji oraz kontaktów międzyludzkich. Wyniki tych badań pokazały także, że osoby nadużywający oglądania telewizji mają słabszy wzrok oraz silniej rozwiniętą półkulę po prawej stronie mózgu, czyli w znacznie mniejszym stopniu poświęcają swoją uwagę i zaangażowanie refleksyjnemu myśleniu jak również analizowaniu.

Media w niezwykle silny sposób oddziałują na niemal wszystkie sfery życia - w największym stopniu na świat polityki. Są także instrumentem służącym prowadzeniu działalności edukacyjnej, społecznej a także kulturalnej. Ciężko przejść obojętnie obok kwestii negatywnego oddziaływania środków masowego przekazu, w szczególności telewizji na najmłodszych odbiorców. Lecz trzeba również przyznać, że robi one bardzo wiele na rzecz: edukacji, promocji kultury, zdrowia itd. Programy o tematyce przyrodniczej dają nam szansę obserwowania osobników i zjawisk, których nie mielibyśmy możliwości dostrzec w inny sposób. Mamy także możliwość śledzenia przebiegu pasjonujących wydarzeń sportowych (np. olimpiada) lub odbycia podróży w odległy zakątek świata bez konieczności wychodzenia z domu. Dzięki środkom masowego przekazu nasze życie jest zdecydowanie bardziej ciekawe, różnorodne i dynamiczne. To właśnie im zawdzięczamy tak szeroki obraz ludzi i świata.

Socjologia w Polsce:

Najważniejsze placówki zajmujące się prowadzeniem badań socjologicznych, znajdują się w stolicy kraju Warszawie, między innymi: Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytut Filozofii i Socjologii Państwowej Akademii Nauk. Jednym z dowodów znaczącej aktywności socjologii polskiej jest bez wątpienia spora ilość publikacji a także czasopism zajmujących się tematyką związaną z socjologią, są to między innymi: "Studia Socjologiczne" [kwartalnik wydawany począwszy od 1961 roku przez Instytut Filozofii i Socjologii Państwowej Akademii Nauk a także Komitet Nauk Socjologicznych Państwowa Akademia Nauk], "Kultura i Społeczeństwo" [kwartalnik wydawany od 1957 roku], "Przegląd Socjologiczny" [rocznik wydawcą jest Polski Instytut Socjologiczny z siedzibą w Łodzi] i wiele innych. Instytucją zrzeszającą i dbającą o interesy socjologów w naszym kraju jest założone w 1957 roku Polskie Towarzystwo Socjologiczne.

RODZINA

Podstawowe funkcje rodziny:

- prokreacyjna (podtrzymywanie ciągłości gatunku ludzkiego)

- socjalizacyjna (uczenie dzieci życia w społeczeństwie ) 

- ekonomiczno - materialna

- kulturalna

- seksualna

- rekreacyjna

- opiekuńczo - wychowawcza

Małżeństwo:

W świetle prawa to związek kobiety i mężczyzny, posiadających równe prawa względem siebie. Jego zawarcie może obecnie nastąpić w dwojaki sposób:

A) Tzw. ślub cywilny - małżeństwo zawierane jest w obecności kierownika (właściwego dla miejsca zamieszkania) Urzędu Stanu Cywilnego oraz dwóch świadków, którzy ukończyli osiemnasty rok życia.

B) Tzw. ślub konkordatowy (jednoczesny ślub kościelny i cywilny) - związek małżeński zostaje zawarty w Kościele Rzymsko - Katolickim, w obecności duchownego oraz tak jak w poprzednim przypadku dwóch dorosłych świadków.

Przeszkody w zawarciu małżeństwa:

- osoba, która nie ukończyła 18 roku życia (wyjątek: w szczególnych sytuacjach sąd może obniżyć niezbędny wiek do 16 lat)

- zawarła inny związek małżeński, który nie został formalnie rozwiązany

- jest ubezwłasnowolniona prawomocnym wyrokiem sądu

- jest chora psychicznie

- zbyt bliskie pokrewieństwo w linii prostej (włącznie z czwartym pokoleniem)

Rodzina to termin bliski dla wszystkich ludzi. Mają na to wpływ względy emocjonalne a także powody historyczne oraz społeczne. Stanowi ona najstarszą i najbardziej rozpowszechnioną forma życia zbiorowego.

Rodzinę określa się mianem najmniejszej i podstawowej komórki społecznej. Pojęcie komórki zaczerpnięto z biologii, stanowi ono swego rodzaju metaforę. Społeczeństwo to organizm a rodzina to komórka. Żeby funkcjonował prawidłowo wszystkie jego części składowe muszą być zdrowe. Konieczne do tego jest wypełnianie przez rodzinę przypisanych jej funkcji m.in.:

1. Funkcja prokreacyjna: "Rodzina jest tą wspólnotą osób, która spełnia najkorzystniejsze warunki, aby w niej przyszedł na świat nowy człowiek i w niej przygotował się do samodzielnego i odpowiedzialnego życia." Dzięki tej funkcji małżonkowie mają możliwość zaspokajania duchowo - rodzicielskich potrzeb a także jest podtrzymywana ciągłość gatunku ludzkiego.

2. Funkcja seksualna: jest to powszechnie akceptowany w społeczeństwie sposób współżycia płciowego.

3. Funkcja ekonomiczna: dzięki niej jest możliwe zaspokajanie potrzeb o charakterze materialnym każdego członka rodziny. W ramach tej funkcji wyróżniamy również takie podfunkcje jak: produkcyjna, zarobkowa, gospodarcza oraz usługowo - konsumpcyjna.

4. Funkcja opiekuńczo - zabezpieczająca: zakłada troskę i pielęgnację nad najmłodszymi, niepełnosprawnymi lub też chorymi spośród członków rodziny a także na zagwarantowaniu godnego bytu tym członkom, którzy jeszcze nie posiadają własnych dochodów.

5. Funkcja socjalizacyjna: polega na uczeniu się sposobów zachowań, zasad norm oraz cenionych wartości w kręgu określonego społeczeństwa. Realizuje się ją na dwóch płaszczyznach: (1) przygotowanie potomstwa do podjęcia samodzielnego życia a także odgrywania ról społecznych; (2) wspólne dopasowywanie swoich indywidualnych cech osobowości czynione przez oboje współmałżonków.

6. Funkcja stratyfikacyjna: jest to określanie przez rodzinę statusu społecznego wszystkich swoich członków.

7. Funkcja rekreacyjna: to zaspakajanie potrzeb członków rodziny tj.: odpoczynek, relaksu czy też rozrywka.

8. Funkcja kulturalna: "Ona mi pierwsza pokazała księżyc, i pierwszy śnieg na świerkach, i pierwszy deszcz" Konstanty Ildefons Gałczyński, jej celem jest podtrzymywanie tradycji, krzewienie kultury (szczególnie tej wysokiej) przekazywanie zasad stosownego zachowania się (tzw. savoir vivre'u).

9. Funkcja moralno - religijna: jej celem jest wychowanie dzieci w duchu ideałów zgodnych z wyznawaną religią.

10. Funkcja profilaktyczna: polega na ochronie przed negatywnymi wpływami płynącymi z otaczającego świata.

To co zobaczymy i czego nauczymy się w rodzinie zostaje w nas aż do końca życia. Jest to dowodem na wagę funkcji przez nią spełnianych.

Problemy rodziny we współczesnym świecie:

1. Trudna sytuacja materialna przejawiająca się w postaci wysokiego bezrobocia, niskiego poziomu płac i tym samym niskich dochodów oraz stopniowym wzrostem kosztów utrzymania i edukacji.

2. Różnego rodzaju patologie np. ochłodzenie więzi emocjonalnych, spory i konflikty, separacje i rozwody a także zaniedbywanie obowiązków opiekuńczo - wychowawczych, nałogi…

3. Alkoholizm, czyli nadużywanie napojów alkoholowych przez jednego bądź oboje rodziców, prowadzi do zaburzeń w psychice oraz w prawidłowym przebiegu emocjonalnego rozwoju dziecka.

4. Konflikty pokoleniowe mające podłoże w odmiennych systemach wartości , wzorcach kulturowych a także skłonności młodzieży do buntu.

Regulacje prawne dotyczące rodziny:

Rodzinę stanowią kobieta wraz z mężczyzną połączeni za pomocą węzła małżeńskiego a także potomstwo, które utrzymują. Relacje rodzinne regulują normy: moralne oraz obyczajowe jak również religijne. Przepisy regulujące prawo rodzinne zostały zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym z dnia 25 lutego 1964 roku, który zawiera także regulacje związane z instytucjami opieki oraz kurateli.

Małżeństwo:

W świetle prawa to związek kobiety i mężczyzny, posiadających równe prawa względem siebie. Jego zawarcie może obecnie nastąpić w dwojaki sposób:

A) Tzw. ślub cywilny - małżeństwo zawierane jest w obecności kierownika (właściwego dla miejsca zamieszkania) Urzędu Stanu Cywilnego oraz dwóch świadków, którzy ukończyli osiemnasty rok życia.

B) Tzw. ślub konkordatowy (jednoczesny ślub kościelny i cywilny) - związek małżeński zostaje zawarty w Kościele Rzymsko - Katolickim, w obecności duchownego oraz tak jak w poprzednim przypadku dwóch dorosłych świadków.

Przeszkody w zawarciu małżeństwa:

- osoba, która nie ukończyła 18 roku życia (wyjątek: w szczególnych sytuacjach sąd może obniżyć niezbędny wiek do 16 lat)

- zawarła inny związek małżeński, który nie został formalnie rozwiązany

- jest ubezwłasnowolniona prawomocnym wyrokiem sądu

- jest chora psychicznie

- zbyt bliskie pokrewieństwo w linii prostej (włącznie z czwartym pokoleniem)

Zobowiązania wynikające z zawarcia związku małżeńskiego:

1. Wspólne pożycie, czyli więź duchowo - emocjonalna, fizyczna, finansowa, wierność a także lojalność i wzajemna pomoc.

2. Ustawowa wspólnota majątkowa oznacza, że cały majątek, który małżonkowie zgromadzą w czasie trwania ich związku należy po połowie do każdego z nich. Wspólnoty ustawowej nie obejmuje majątek zgromadzony przed zawarciem związku, nabyty w formie darowizny lub spadku, z tytułu nagród, praw autorskich a także z wypłaty odszkodowań.

3. Wspólnota majątkowa zawarta w formie umowy, czyli tzw. intercyza przedślubna lub kontrakt poślubny. Zawierana jest w postaci aktu notarialnego. Małżonkowie maja prawo do rozszerzenia/ograniczenia, ewentualnie wyłączenia wspólnoty ustawowej.

Przyczyny ustania związku małżeńskiego:

1. Zgon jednego lub obojga małżonków, rozwód a także separacja. W przypadku tych dwóch ostatnich zaczyna obowiązywać rozłączność majątkowa.

2. Rodowód dziecka: matka dziecka to kobieta, przez którą zostało ono urodzone - z łaciny "mater semper certa est" , oznacza to, że matki zawsze można być pewnym. Inaczej wygląda kwestia ojcostwa. Prawo mówi, że w przypadku kiedy dziecko zostało narodzone w trakcie trwania małżeństwa lub w czasie trzystu dni od momentu jego ustania/unieważnienia, domniemywa się, iż ojcem tego dziecka jest obecny/były mąż matki. Można jednak ustalić ojcostwo za pomocą badań genetycznych.

A) Przysposobienie (adopcja): jest to przyjęcie do grona rodziny na podstawie wyroku sądu osoby niepełnoletniej (obcej/krewnej/powinowatej). Wraz z wydaniem takiego orzeczenia między osobą przysposabianą a osobami przysposabiającymi zaczynają obowiązywać prawa i obowiązki identyczne jak między biologicznymi rodzicami i dziećmi. Istnieją przysposobienia całkowite oraz pełne.

B) Prawa rodzicielskie: jest to całość obowiązków oraz praw należących do rodziców. Ich wypełnianie powinno być prowadzone zgodnie z dobrem dziecka a także interesem społecznym. Rodzice są ustawowymi reprezentantami dziecka. Prowadzą jego czynności prawne a także są odpowiedzialni za jego zobowiązania. Prawa te wygasają automatycznie w momencie, gdy dziecko staje się pełnoletnie.

C) Ograniczenie praw rodzicielskich: jest wydawane, gdy istnieje zagrożenie dla dobra dziecka.

D) Zawieszenie praw rodzicielskich: jest ono wydawane w przypadku istnienia czasowej przeszkody w prawidłowym sprawowaniu władzy rodzicielskiej chociażby w sytuacji poważnej choroby rodziców.

E) Pozbawienie praw rodzicielskich: sąd może pozbawić jednego lub oboje rodziców, jednocześnie wydając w wyroku decyzję o umieszczeniu nieletniego w: 

1. rodzinie zastępczej lub 

2. placówce opiekuńczo - wychowawczej

Taka sytuacja ma miejsce w przypadku gdy istnieje trwała przeszkoda w dalszym sprawowaniu władzy przez rodziców biologicznych, jeśli jest ona nadużywana lub też w wyraźny sposób zaniedbują obowiązki wynikające z posiadania potomstwa.

Pojęcia opieki oraz kurateli:

1. Opieka jest to orzeczenie wydane przez sąd, na mocy którego zostaje ustanowiony opiekun dziecka m.in. z następujących przyczyn: osierocenia lub ubezwłasnowolnienia. Opieka może być wyłącznie sprawowana przez osobę posiadającą całkowitą zdolność do podejmowania czynności prawnych!

2. Kuratela jest to nadzór orzeczony przez sąd, któremu podlega człowiek niezdolny do podejmowania działań prawnych lub osoba nieobecna a także jej majątek.

Rodzina jest jednocześnie najistotniejszą oraz niezwykle skomplikowaną i złożoną komórką w społeczeństwie.

Rodzina to termin bliski dla wszystkich ludzi. Mają na to wpływ względy emocjonalne a także powody historyczne oraz społeczne. Stanowi ona najstarszą i najbardziej rozpowszechnioną forma życia zbiorowego.

Rodzinę określa się mianem najmniejsza i podstawowej komórki społecznej. Pojęcie komórki zaczerpnięto z biologii, stanowi ono swego rodzaju metaforę. Społeczeństwo to organizm a rodzina to komórka. Żeby funkcjonował prawidłowo wszystkie jego części składowe muszą być zdrowe. Konieczne do tego jest wypełnianie przez rodzinę przypisanych jej funkcji m.in.:

1. Funkcja prokreacyjna: "Rodzina jest tą wspólnotą osób, która spełnia najkorzystniejsze warunki, aby w niej przyszedł na świat nowy człowiek i w niej przygotował się do samodzielnego i odpowiedzialnego życie." Dzięki tej funkcji małżonkowie mają możliwość zaspokajania duchowo - rodzicielskich potrzeb a także jest podtrzymywana ciągłość gatunku ludzkiego.

2. Funkcja seksualna: jest to powszechnie akceptowany w społeczeństwie sposób współżycia płciowego.

3. Funkcja ekonomiczna: dzięki niej jest możliwe zaspokajanie potrzeb o charakterze materialnym każdego członka rodziny W ramach tej funkcji wyróżniamy również takie podfunkcje jak: produkcyjna, zarobkowa, gospodarcza oraz usługowo - konsumpcyjna.

4. Funkcja opiekuńczo - zabezpieczająca: zakłada troskę i pielęgnację nad najmłodszymi, niepełnosprawnymi lub też chorymi spośród członków rodziny a także na zagwarantowaniu godnego bytu tym członkom, którzy jeszcze nie posiadają własnych dochodów.

5. Funkcja socjalizacyjna: polega na uczeniu się sposobów zachowań, zasad norm oraz cenionych wartości w kręgu określonego społeczeństwa. Realizuje się ją na dwóch płaszczyznach: (1) przygotowanie potomstwa do podjęcia samodzielnego życia a także odgrywania ról społecznych; (2) wspólne dopasowywanie swoich indywidualnych cech osobowości czynione przez oboje współmałżonków.

6. Funkcja stratyfikacyjna: jest to określanie przez rodzinę statusu społecznego wszystkich swoich członków.

7. Funkcja rekreacyjna: to zaspakajanie potrzeb członków rodziny tj.: odpoczynek, relaksu czy też rozrywka.

8. Funkcja kulturalna: "Ona mi pierwsza pokazała księżyc, i pierwszy śnieg na świerkach, i pierwszy deszcz" Konstanty Ildefons Gałczyński, jej celem jest podtrzymywanie tradycji, krzewienie kultury (szczególnie tej wysokiej) przekazywanie zasad stosownego zachowania się (tzw. savoir vivre'u).

9. Funkcja moralno - religijna: jej celem jest wychowanie dzieci w duchu ideałów zgodnych z wyznawaną religią.

10. Funkcja profilaktyczna: polega na ochronie przed negatywnymi wpływami płynącymi z otaczającego świata.

To co zobaczymy i czego nauczymy się w rodzinie zostaje w nas aż do końca życia. Jest to dowodem na wagę funkcji przez nią spełnianych.

Problemy rodziny we współczesnym świecie:

1. Trudna sytuacja materialna przejawiająca się w postaci wysokiego bezrobocia, niskiego poziomu płac i tym samym niskich dochodów oraz stopniowym wzrostem kosztów utrzymania i edukacji.

2. Różnego rodzaju patologie np. ochłodzenie więzi emocjonalnych, spory i konflikty, separacje i rozwody a także zaniedbywanie obowiązków opiekuńczo - wychowawczych, nałogi…

3. Alkoholizm, czyli nadużywanie napojów alkoholowych przez jednego bądź oboje rodziców, prowadzi do zaburzeń w psychice oraz w prawidłowym przebiegu emocjonalnego rozwoju dziecka.

4. Konflikty pokoleniowe mające podłoże w odmiennych systemach wartości, wzorcach kulturowych a także skłonności młodzieży do buntu.

Regulacje prawne dotyczące rodziny:

Rodzinę stanowią kobieta wraz z mężczyzną połączeni za pomocą węzła małżeńskiego a także potomstwo, które utrzymują. Relacje rodzinne regulują normy: moralne oraz obyczajowe jak również religijne. Przepisy regulujące prawo rodzinne zostały zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym z dnia 25 lutego 1964 roku, który zawiera także regulacje związane z instytucjami opieki oraz kurateli. Na świecie żyje bardzo wiele narodów odmiennych m. in. pod względem: wyznawanej religii, obyczajów czy też kultury itp. Wszyscy ludzie są niepowtarzalni, na tym polega ich bogactwo. Należy szanować każdego, bez względu na to skąd pochodzi, kim jest, jaki ma kolor skóry. Trzeba powiedzieć zdecydowanie "nie" wszelkim przejawom dyskryminacji! Temat tolerancji wywołuje szereg kontrowersji. Staje się powszechnie obecny w środkach masowego przekazu a także w codziennych dyskusjach.

Współczesność cierpi na niedostatek tolerancji na tle narodowościowym, która jest niezwykle ważna z punktu widzenia konieczności współpracy i jednoczenia się poszczególnych państw. Należąc obecnie do struktur Unii Europejskiej mamy do czynienia w kontaktach na różnych płaszczyznach z ludnością państw, która posługuje się innym językiem, ma swoje obyczaje, bogatą i silnie zakorzenioną tradycją a także sporą grupę stanowią wyznawcy innych religii. Jedną z koncepcji wspólnoty europejskiej stanowi postulat, w którym jest mowa o dobru ogółu, każdego z państw członkowskich, w tym celu muszą się one zintegrować między sobą i współdziałać na rzecz tego dobra jak również bezpieczeństwa całej Unii. Wszyscy członkowie wstępując do struktur Unii wnosząc cały swój dorobek, wzbogacają tym samym wszystkich we wspólnocie.

Wiele osób to co odmienne postrzega jako z gruntu złe wyłącznie dlatego, że nie zna tego. Taka mentalność jest typowa dla różnych środowisk. Powinniśmy przybierać postawy bardziej tolerancyjne i otwarte w stosunku do tego wszystkiego co nowe, inne, nieznane. Ta kwestia dotyczy przede wszystkim kontaktów międzyludzkich w obrębie różnych narodowości, kultur, ras i wyznań religijnych!

We współczesnym świecie wiele uwagi poświęca się rozmowom związanym z problemem tolerancji, niestety na mówieniu się kończy, nie podejmując żadnych konkretnych kroków i nie stosując skutecznych rozwiązań. Ubolewam nad obecnym stanem rzeczy. Najbardziej bulwersują mnie przypadki deklaracji bycia osobą tolerancyjną jednocześnie nie wiedząc co oznacza to pojęcie!

Uważam, że problem braku tolerancji wynika z obaw i lęków przed odmiennością a także z niedostatecznej dojrzałości emocjonalno - uczuciowej wielu społeczeństw. Myślę, że wiele osób podzieli mój pogląd, iż źródłem nietolerancji są mające niewiele wspólnego z rzeczywistością krzywdzące stereotypy, nieustannie powielane przez kolejne pokolenia.

Stereotyp eliminuje opis oraz charakterystykę konkretnej osoby. Często przybiera następujące formy: "Żyd", "Cygan" albo "Szwab", którym towarzyszą obelżywe epitety. Takie określenia z reguły są w większości przypadków fałszywe. Stereotyp powstaje w niezwykle prosty sposób: nieliczne jednostki danej nacji dają złe świadectwo a stąd już krótka droga do utarcia uogólnienia i oceniania w ten sam sposób pozostałych przedstawicieli tej nacji.

Przeraża mnie cała ta sytuacja związana z nietolerancją a przecież wystarczy trochę wyrozumiałości oraz dobrej woli. Dziś sporo ludzi jest bardzo zapatrzonych w samych siebie i wrogo nastawionych do innych.

Przez pewien czas myślałem nad tym, co można zrobi by wykształcić w polskim społeczeństwie powszechną tolerancję. Myślę, że obywatelom trzeba dostarczać jak najwięcej informacji dotyczących innych nacji, kultur a także innych wyznań, dzięki takim działaniom staną się one bliższe a tym samym mniej obce i wrogie. W mojej opinii poza środkami masowego przekazu powinny się tym zająć także szkoły! W procesie uczenia się bycia tolerancyjnym niebagatelne znaczenie mają bezpośrednie kontakty międzyludzkie. Dobrą okazją ku temu jest wymiana międzynarodowa . Tego typu inicjatywa zbliża ludzi z różnych krajów, kultur i środowisk tym samym łamiąc panujące stereotypy. Poznając innych ludzi mamy możliwość nawiązania nowych, interesujących znajomości, możemy się nawet zaprzyjaźnić a także stajemy się bardziej otwarci na drugiego człowieka.

Jednym spośród najistotniejszych wyzwań po przystąpieniu do wspólnoty europejskiej, które stoi przez Polakami jest wykształcenie w sobie a także kolejnych pokoleniach szacunku dla tego co odmienne oraz umiejętność współżycia z innymi narodami oparta na wzajemnym zrozumieniu. W tym celu musimy koniecznie odrzucić stereotypy a także podczas oceniania kogoś bierzmy pod uwagę to kim jest a nie skąd pochodzi.

Wyzbycie się wszelkich stereotypów oraz krzewienie tolerancji a jak również zrozumienia powinny stanowić moralnym obowiązek każdego Polaka.

Małżeństwo:

W świetle prawa to związek kobiety i mężczyzny, posiadających równe prawa względem siebie. Jego zawarcie może obecnie nastąpić w dwojaki sposób:

A) Tzw. ślub cywilny - małżeństwo zawierane jest w obecności kierownika (właściwego dla miejsca zamieszkania) Urzędu Stanu Cywilnego oraz dwóch świadków, którzy ukończyli osiemnasty rok życia.

B) Tzw. ślub konkordatowy (jednoczesny ślub kościelny i cywilny) - związek małżeński zostaje zawarty w Kościele Rzymsko - Katolickim, w obecności duchownego oraz tak jak w poprzednim przypadku dwóch dorosłych świadków.

Przeszkody w zawarciu małżeństwa:

- osoba, która nie ukończyła 18 roku życia (wyjątek: w szczególnych sytuacjach sąd może obniżyć niezbędny wiek do 16 lat)

- zawarła inny związek małżeński, który nie został formalnie rozwiązany

- jest ubezwłasnowolniona prawomocnym wyrokiem sądu

- jest chora psychicznie

- zbyt bliskie pokrewieństwo w linii prostej (włącznie z czwartym pokoleniem)

Zobowiązania wynikające z zawarcia związku małżeńskiego:

1. Wspólne pożycie, czyli więź duchowo - emocjonalna, fizyczna, finansowa, wierność a także lojalność i wzajemna pomoc.

2. Ustawowa wspólnota majątkowa oznacza, że cały majątek, który małżonkowie zgromadzą w czasie trwania ich związku należy po połowie do każdego z nich. Wspólnoty ustawowej nie obejmuje majątek zgromadzony przed zawarciem związku, nabyty w formie darowizny lub spadku, z tytułu nagród, praw autorskich a także z wypłaty odszkodowań.

3. Wspólnota majątkowa zawarta w formie umowy, czyli tzw. intercyza przedślubna lub kontrakt poślubny. Zawierana jest w postaci aktu notarialnego. Małżonkowie mają prawo do rozszerzenia/ograniczenia, ewentualnie wyłączenia wspólnoty ustawowej.

Przyczyny ustania związku małżeńskiego:

1. Zgon jednego lub obojga małżonków, rozwód a także separacja. W przypadku tych dwóch ostatnich zaczyna obowiązywać rozłączność majątkowa.

2. Rodowód dziecka: matka dziecka to kobieta, przez którą zostało ono urodzone - z łaciny "mater semper certa est" , oznacza to, że matki zawsze można być pewnym. Inaczej wygląda kwestia ojcostwa. Prawo mówi, że w przypadku kiedy dziecko zostało narodzone w trakcie trwania małżeństwa lub w czasie trzystu dni od momentu jego ustania/unieważnienia, domniemywa się, iż ojcem tego dziecka jest obecny/były mąż matki. Można jednak ustalić ojcostwo za pomocą badań genetycznych.

A) Przysposobienie (adopcja): jest to przyjęcie do grona rodziny na podstawie wyroku sądu osoby niepełnoletniej (obcej/krewnej/powinowatej). Wraz z wydaniem takiego orzeczenia między osobą przysposabianą a osobami przysposabiającymi zaczynają obowiązywać prawa i obowiązki identyczne jak między biologicznymi rodzicami i dziećmi. Istnieją przysposobienia całkowite oraz pełne.

B) Prawa rodzicielskie: jest to całość obowiązków oraz praw należących do rodziców. Ich wypełnianie powinno być prowadzone zgodnie z dobrem dziecka a także interesem społecznym. Rodzice są ustawowymi reprezentantami dziecka. Prowadzą jego czynności prawne a także są odpowiedzialni za jego zobowiązania. Prawa te wygasają automatycznie w momencie, gdy dziecko staje się pełnoletnie.

C) Ograniczenie praw rodzicielskich: jest wydawane, gdy istnieje zagrożenie dla dobra dziecka.

D) Zawieszenie praw rodzicielskich: jest ono wydawane w przypadku istnienia czasowej przeszkody w prawidłowym sprawowaniu władzy rodzicielskiej chociażby w sytuacji poważnej choroby rodziców.

E) Pozbawienie praw rodzicielskich: sąd może pozbawić jednego lub oboje rodziców, jednocześnie wydając w wyroku decyzję o umieszczeniu nieletniego w: 

1. rodzinie zastępczej lub 

2. placówce opiekuńczo - wychowawczej

Taka sytuacja ma miejsce w przypadku gdy istnieje trwała przeszkoda w dalszym sprawowaniu władzy przez rodziców biologicznych, jeśli jest ona nadużywana lub też w wyraźny sposób zaniedbują obowiązki wynikające z posiadania potomstwa.

Pojęcia opieki oraz kurateli:

1. Opieka jest to orzeczenie wydane przez sąd, na mocy którego zostaje ustanowiony opiekun dziecka m.in. z następujących przyczyn: osierocenia lub ubezwłasnowolnienia. Opieka może być wyłącznie sprawowana przez osobę posiadającą całkowitą zdolność do podejmowania czynności prawnych!

2. Kuratela jest to nadzór orzeczony przez sąd, któremu podlega człowiek niezdolny do podejmowania działań prawnych lub osoba nieobecna a także jej majątek.

Rodzina jest jednocześnie najistotniejszą oraz niezwykle skomplikowaną i złożoną komórką w społeczeństwie.

Rodzinę należy rozpatrywać między innymi jako kategorię o charakterze historycznym, podlegającą przemianom w miarę upływu lat. W poszczególnych społeczeństwach w zależności od szczebla w hierarchii rozwoju ma ona różne postacie a mianowicie:

1. Biorąc pod uwagę kryterium ilości członków [z reguły wchodzących w skład 1 gospodarstwa domowego] wyróżnia się: rodzinę pełną, czyli mąż wraz z żoną i dziećmi, a także rodzinę niepełną, czyli taką, gdzie nie ma co najmniej jednego rodzica - matki lub ojca.

2. Biorąc pod uwagę kryterium ilości pokoleń: rodzinę niewielką, złożoną z: rodziców wraz z dziećmi, a także rodzinę sporą: złożoną z co najmniej trzech pokoleń.

3. Biorąc pod uwagę kryterium uwzględniania dziecka w rodzie rodziny ojca albo matki a także dziedziczenie statusu społecznego po matce albo po ojcu: rodzinę patrylinearną jak również rodzinę matrylinearną.

4. Biorąc pod uwagę kryterium migracji mężczyzny albo kobiety pomiędzy środowiskiem społecznym, w jakim żyje partner: rodzinę patrylokalną oraz rodzinę matrylokalną!

Proces uprzemysłowienia przyczynił się do dokonania zmiany sporej rodziny o charakterze patriarchalnym w inną, egalitarną, nową i zdecydowanie mniejszą rodzinę, posiadającym znacznie ograniczone i utrudnione realizowanie funkcji takich jak: ekonomiczna a także produkcyjna. Przeobrażenia rodziny doprowadziły również do mniejszego niż kiedyś zakresu nadzoru społecznego nad poszczególnymi jej członkami oraz zdecydowanie zdeprecjonowanym autorytecie osób starszych i rodziców w rodzinie.

W dzisiejszych czasach zmienił się niezwykle znacząco typowy model komórki społecznej jaką jest rodzina. Jej wielkość uległa zdecydowanemu zmniejszeniu w stosunku do poprzednich lat. Obecnie mamy do czynienia z tzw. modelem "2 + 1", czyli rodzicami wraz z jednym potomkiem. Model ten określa się również mianem stylu, mody na model rodziny z zachodu. Role typowo męskie i żeńskie zostały wymieszane - we współczesnym świecie oboje z małżonków pracują zawodowo czy też zajmują się niemowlakiem itd.