Przez ostatnie lata Polska stała się najszybciej rozwijającym się krajem europejskim pod względem gospodarczym. Polski sektor prywatny wiedzie prym przy wytwarzaniu produktu krajowego brutto jak również przy zatrudnieniu. Naszym najważniejszym partnerem handlowym stała się Wspólnota Europejska.

Nasze państwo chcąc przyłączyć się do Wspólnoty Europejskiej musiało usprawnić gospodarkę rynkową. Wśród postawionych warunków było uporządkowanie prawa gospodarczego a także przekształceń gospodarczych oraz własnościowych.

Celem naszego kraju było uczestniczenie w procesie integracyjnym do momentu nadania statusu członka UE, czego rezultatem było dołączenie do krajów Wspólnoty, które tworzą Unię Gospodarczą oraz Walutową.

W czasie trwania negocjacji o przystąpienie Polski do Unii mogliśmy prosić o objęcie wskazanych gałęzi gospodarki okresami ochronnymi lub zwanymi też przejściowymi. Umożliwiały one lepsze dostosowanie się do wymogów stawianych przez UE.

Wstępując do Wspólnoty Europejskiej możemy czerpać z bezzwrotnego wsparcia finansowego.

Powierzchnia rolna w naszym państwie wynosi aż 18,608 tyś ha i jest na tyle duża, że pozwala na dużo mniej intensywne użytkowanie ziemi i stosowanie tylko metod, które są przyjazne środowisku naturalnemu.

Ponieważ w Unii Europejskiej rolnictwo jest specjalnie chronione i jednocześnie wspierane dlatego na poszerzonym rynku Wspólnoty ma prawo funkcjonować tylko sprawne i nowoczesne rolnictwo.

Czynności, które temu służą określa się mianem Wspólnej Polityki Rolnej.

Dopasowanie zarówno przepisów jak i praktyki naszego kraju do wymagań wspólnotowej polityki jest na tyle skomplikowane, że wymaga dużo czasu do realizacji. Sam proces połączenia polskiego rolnictwa z systemem Unii wiąże się z większą organizacją producentów rolnych.

Szanse i zagrożenia dla naszego kraju płynące ze strony Unii Europejskiej

SZANSE:

  • zyskujemy wstęp do zasobnego rynku europejskiego,
  • wzrostowi ulega eksport rolny,
  • łatwiejszy staje się import nowych technologii,
  • zaczynają napływać inwestorzy,
  • zwiększeniu ulegną dochody rolników, a to za sprawą wzrostu cen wybranych produktów (np. mleka czy wołowiny),
  • polskich rolników będzie wspierać budżet UE,
  • będziemy mieli wpływ na decyzje, które dotyczyć będą wspólnej polityki rolnej.

ZAGROŻENIA:

  • zmodernizowanie polskiego rolnictwa pochłonie olbrzymie pieniądze,
  • dostosowanie naszego rynku rolnego do skomplikowanych regulacji Wspólnoty Europejskiej sprawi nam sporo problemów,
  • stracimy część rynku krajowego na poczet producentów z pozostałych państw będących członkami Wspólnoty,
  • zmuszeni będziemy do przestrzegania praw i przepisów dotyczących jakości żywności,
  • będziemy musieli zmniejszyć produkcję niektórych towarów, jak chociażby cukru.

Chcąc pomóc w sprawniejszym przeprowadzeniu reform czy też zagwarantowaniu stabilności politycznej oraz gospodarczej państwa rozwinięte (ich rządy) dostarczają biedniejszym krajom dodatkowych środków finansowych. Mogą to zrobić na dwa sposoby: bezpośrednio (jest to pomoc dwustronna zwana bilateralną) lub też przy pomocy organizacji międzynarodowych (wtedy jest to pomoc wielostronna nazywana mutilateralną). Takie dofinansowania są sensowne tylko wtedy, gdy ofiarodawca dając sam nie odnosi strat, a kraj wspierany pomocą potrafi pieniądze dobrze spożytkować.

Nasz kraj wspierany jest w ramach programów pomocy zagranicznej już od roku 1989. Decyzje o udzielaniu pomocy dla Polski jak i innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej uchwalone były w roku 1989 ze względu na zmiany jakie zaszły na naszym terytorium. Pomocy dla naszego kraju udziela się na obydwa sposoby: bilateralnie lub za pomocą organizacji międzynarodowych.

Przykładem największego programu o charakterze pomocy bezzwrotnej jest PHARE (Poland Hungary Assistance to Restructuring their Economies). Zaczął on działać w 1990 roku i początkowo miał obejmować tylko Polskę i Węgry, ale ze względu na zmiany zachodzące na terenie Europy Środkowej Unia Europejska zdecydowała się na poszerzenie jego zasięgu. Do tej pory program obejmował aż siedemnaście państw. PHARE jest wyodrębnioną częścią unijnego budżetu, którym zarządza Komisja Europejska.

Od samego początku funkcjonowania tego programu nasz kraj jest jego największym odbiorcą. W ciągu dziewięciu lat, a więc od 1990 do 1999 roku do Polski wpłynęło 26% całego budżetu PHARE (w latach 2000-2006 do Polski wpłynęło 2,786 mld euro).

ISPA - celem tego programu jest ujednolicenie poziomu rozwoju infrastruktury technicznej w krajach, które starać się będą o przyłączenie do Unii Europejskiej, głównie w obrębie transportu oraz ochrony środowiska.

Jego rola ma być podobna do tej jaką w UE pełni Fundusz Spójności. Zasady funkcjonowania mają być również zbliżone. Średnia wartość ISPA w naszym państwie to 15-20 mln euro. Z jego pieniędzy mają być finansowane całe projekty takie jak oczyszczalnie ścieków lub też ich części albo pewne grupy związanych ze sobą projektów (przykładem może być system kanalizacji i oczyszczalni ścieków lub ochrona zlewni rzek). Dla Polski przewidziano rocznie w granicach 250 mln euro.

SAPARD - rolą tego programu jest pomoc w unowocześnianiu rolnictwa i wspieranie rozwoju terenów wiejskich w państwach starających się o członkowstwo w UE z Europy Środkowej.

Finansuje go Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej. Unia na wykonanie tego programu przeznacza 520 mln euro rocznie z czego do naszego kraju trafia 168,68 mln euro.

Plusy:

  • wielki wspólnotowy rynek zbytu,
  • dobrze funkcjonujący rynek oferujący usługi telekomunikacyjne, bankowe, ubezpieczeniowe, itp.
  • warunki finansowo-kursowe są stabilne,
  • stopa redyskontowa jest niska

Minusy:

  • musimy dostosować się do wymogów standaryzacyjnych i certyfikacyjnych Wspólnoty Europejskiej,
  • podniosą się koszty pracy,
  • konkurencja stanie się bardzo silna,
  • procedury wiążące się z uzyskaniem karty stałego pobytu są bardzo uciążliwe

Zasadniczym problemem naszego kraju nie było to jak się integrować z UE ale to jak to zrobić żeby poprzez zbyt żywiołowe próby połączenia się ze Wspólnotą nie zostać zepchniętym na obrzeża Europy. Liczyło się efektowne realizowanie celu, z którego Polska będzie zadowolona.