"Bogurodzica" jest to najstarszy znany nam zabytek język polskiego, w czasach Jagiellonów pełniła ważną rolę, ponieważ śpiewano ją przed ważnymi uroczystościami, takimi jak koronacja, czy też przed bitwami. Z tego powodu uznawana jest za pierwszy narodowy hymn Polski.
- Czas i miejsce powstania oraz autorstwo "Bogurodzicy" (hipotezy)
- Miejsce - pomimo analiz językowych nadal nie można ustalić miejsca powstania pieśni. Obecnie funkcjonuje kilka sprzecznych ze sobą koncepcji.
- Za terenami Wielkopolski przemawia przegłos
- Za Małopolską - mazurzenie
- Może to być także pieśń czeska, która pojawiła się na naszych ziemiach w związku z misją Cyryla i Metodego.
- Czas powstania również jest nieokreślony. Wahania dotyczą nawet V wieków!
- X wiek - koncepcja bazująca na czasie Misji Cyryla i Metodego
- XIII wiek - czas powstania określony po analizie zjawisk fonetycznych występujących w utworze
- XV wiek - za tak późnym czasem powstania przemawia fakt, iż śpiewana była przed bitwą o Grunwald.
- Autor - ponieważ średniowieczne utwory były niejako z przymusu anonimowe, najtrudniej jest ustalić prawdziwego twórcę zarówno słów, jak i muzyki pieśni. Nie wykluczone, że była to ta sama osoba.
- Św. Wojciech - badacze nie potwierdzają tej tezy, są wobec niej bardzo sceptyczni, choć tradycja tak chciała, abyśmy właśnie św. Wojciecha uznali za twórcę pierwszej pieśni.
- Uczeń św. Wojciecha - nawet jeśli tak było w istocie, to i tak nie znamy nazwiska
- Autorem był Czech - ta koncepcja jest naturalnie oparta o misję czeskich zakonników, którzy przybyli na nasze ziemie, aby nawracać na wiarę Chrześcijańską.
- Analiza i interpretacja
Pierwotne dwie strofy "Bogurodzicy" są błaganiem o łaski do Chrystusa. Najpierw jednak proszona o wstawiennictwo jest Matka Boska, jako orędowniczka i pośredniczka, która u swojego syna może wyprosić zbawienie. Wbrew obiegowej opinii nie jest to pieśń maryjna, tylko skierowana jest ona do Syna Bożego.
Ze środków artystycznych w "Bogurodzicy", poza apostrofą, pojawia się refren, który ma podkreślić muzyczny charakter utworu. Temu samemu służą również rymy, zwłaszcza parzyste i wewnątrz zdaniowe.
3. Zjawiska fonetyczne
- palatalizacja "Krzciciel"
- przegłos "zwolena"
- archaizmy "jąż", "jegoż", "przebyt"
