Średniowiecze obejmuje okres od V do XV wieku. W tej epoce powstały i rozwinęły się takie dziedziny działalności artystycznej, jak sztuka plastyczna, literatura, architektura, rozwija się też piśmiennictwo w związku z wynalezieniem druku. Czy tak wielkie dokonania kulturalne można nazwać reliktami przeszłości? Z pewnością nie! Przemawiają za tym również inne argumenty i dokonania w różnych dziedzinach również na gruncie polskim.
Najstarszą polską pieśnią, pochodzącą z około XIII wieku jest "Bogurodzica". W tym utworze anonimowy twórca wykazał bardzo złożony, jak na owe czasy styl pisania. Zastosował tu dwa rodzaje rymów, zewnętrzne i wewnętrzne. Szczególnie rymy wewnętrzne dowodzą o dużych artystycznych ambicjach poety. Jest to pierwszy dowód na to, że dorobek średniowiecza nie jest reliktem przeszłości, ponieważ do dziś współcześni poeci stosują podobne style pisania. Oczywiście powyższe dzieło nie jest jedynym dowodem w tej sprawie. Oto następny - "Pieśń o Rolandzie". Tytułowy bohater ginie w walce z poganami. Autor poprzez śmierć tego bohatera tworzy nowy styl umierania - śmierć bohaterską, godną rycerza. Głównymi wyznacznikami tego utworu są idealizm, honor, bohaterstwo i męstwo. W kilka wieków później Henryk Sienkiewicz w "Krzyżakach" ukazał podobnego rycerza - bohaterskiego, idealnego, oddanego Bogu i miłości do ukochanej kobiety. Nie będą to może aż tak wyraźne przymioty, ale wizerunek takiego rycerza zostanie zachowany.
Następnym utworem, który dowodzi, że literatura średniowiecza to wciąż żywa tradycja jest wiersz zatytułowany "Rozmowa Polikarpa ze Śmiercią". Jest to najdłuższy wiersz średniowieczny, który zachował się do naszych czasów. Do naszych czasów nie zdołał zachować się w całości i tekst urywa się na 498 wersie, w trakcie kolejnej wypowiedzi Śmierci, która odpowiada na liczne pytania Polikarpa, roztaczając przed nim obraz swej potęgi i panowania nad wszystkim, co żyje na ziemi. Współcześnie do tego utworu nawiązał Miron Białoszewski w swoim wierszu "Wywiad". Wizerunek śmierci nie jest tu może ukazany w sposób tak jaskrawy, jak w "Rozmowie Polikarpa ze Śmiercią", ale wątek rozmowy człowieka ze śmiercią został utrzymany.
Innym utworem służącym podtrzymaniu tezy zawartej w temacie pracy jest wiersz "Posłuchajcie, bracia miła…"utwór ten - arcydzieło polskiej liryki średniowiecznej reprezentuje gatunek wypowiedzi lamentacyjnej, tak zwanej "skargi żalu". Bolejąca matka stojąca pod krzyżem katowanego Syna to motyw bardzo rozpowszechniony w sztuce i literaturze europejskiej, zwłaszcza za sprawą głośnej łacińskiej pieśni trzynastowiecznej "Stała Matka Boleściwa…" ten dwudziestostrofowy utwór był tłumaczony na język polski wiele razy, poczynając od XVI wieku kończąc na XX. Na tym utworze w pewien sposób wzorował się Krzysztof Kamil Baczyński w swoim wierszu "Modlitwa do Bogarodzicy". W obydwu tych wierszach wysuwane są prośby do Matki Boskiej. Obydwa opowiadają o śmierci Chrystusa, w drugim autor mówi o swych uczuciach, o tym, że i on niedługo będzie musiał opuścić ten świat.
Jeszcze długo można by wymieniać przykłady współczesnych nawiązań do tradycji średniowiecznych. Tutaj zostały przedstawione te najbardziej reprezentatywne, które jednoznacznie potwierdzają tezę zawartą w temacie pracy.
