Bezpośrednią przyczyną miłości Tristana i Izoldy było wypicie magicznego napoju, którego moc nie mogła być niczym powstrzymana. Kochankowie, którzy go spróbowali, skazani zostali tym samym na wieczną miłość, której nie mogła unicestwić nie tylko żadna ludzka siła lub ziemskie przeciwności, ale także sama śmierć.
Natychmiast po wypiciu eliksiru, Tristan i Izolda przestali zważać na jakiekolwiek przeszkody, bez reszty poddając się działaniu miłości. Jednak ich uczucie nie mogło się w pełni zrealizować w ziemskim świecie.
Na przeszkodzie stały przede wszystkim względy honoru i wierności wobec króla Marka - męża Izoldy i suwerena Tristana. Mimo to miłość przezwycięża wszystkie te przeszkody, każąc kochankom porzucić ideały honoru, prawdy, wierności, a po ich śmierci, krzak głogu splatający groby symbolizuje ostateczne całkowite połączenie.
Miłość Tristana i Izoldy pozostaje jednym z najsilniejszych kulturowych wzorców miłości. Decyduje o tym przede wszystkim jej niezwykła, nieprzezwyciężona potęga. Wyobrażenie miłości silniejszej niż śmierć jest fascynujące. Uczucie miłości wyrasta tu do rangi największej siły, prawdziwie władającej światem. Tylko taka miłość określona może być jako idealna.