Ideały świętego i ascety. Były to przykłady życia zgodnie z prawdami wiary katolickiej. Ludzie wyrzekali się wszelkich dóbr materialnych, wybierając cierpienie, ubóstwo i samoumartwianie. Myśl o Bogu i służeniu jemu nie opuszczała ich do ostatniej chwili, gdyż dążyli do uzyskania wstępu do nieba. Dominujące nad ich życiem memento mori powodowało, że przez całe życie gotowi byli na śmierć i pokutowali za wszystkie czyny. Ważna też była sztuka umierania, czyli ars moriendi. Utwory hagiograficzne służyły przedstawianiu żywotów świętych. Często były podzielone w ten sam sposób: początkowo autor zwracał się z prośbą o pomoc i wyrozumiałość czytelników, po czym tłumaczył co nim powodowało jak zdecydował się przelać na papier to dzieło. Potem było dokładne opisanie życia świętego, cudowne narodzenie, życie w czystości i asceza, zrezygnowanie z luksusów, udowodnienie nadprzyrodzonych zdolności, które pozwalały nazwać go świętym, nieustanna obecność Boga w życiu tego człowieka. Kończył się zawsze męczeńską śmiercią, która otoczona była niezliczonymi cudami. Niektórzy autorzy dorzucali tez wspomnienia o cudach dokonanych przez relikwie po zmarłym.
Ideał władcy był modelem, który reprezentował nieskazitelnego króla, którego charakteryzowały: odwaga, mądrość, szczerość, waleczność i bardzo ważna wiara w Boga i służenie religii. Troska o poddanych i sprawiedliwe ich traktowanie. Przykładem spełniającym wszystkie te cechy jest Bolesław Chrobry ujęty we wspomnieniach Galla Anonima.
Ideał rycerza pojmowany był jako bohaterski, waleczny i honorowy. Wierny i oddany swoim wartościom, władcy, wierze i oczywiście wybrance swojego serca. Tacy mężni i dzielni wojacy opiewani byli w pieśniach rycerskich typu chanson de geste, licznych lirykach i romansach dworskich. Najbardziej charakterystyczną z jej grupy jest "Pieśń o Rolandzie".
