POZYTYWIZM

Izabela Łęcka to typ kobiety fatalnej, który staje się powodem zguby mężczyzny. Jest piękną arystokratką , pozbawioną posagu a mimo tego nadal stara się żyć na odpowiednim poziomie.

Jej mieszkanie jest wystawne, nosi wytworne stroje, bawi się w salonach, na koncertach, w teatrze. Nie istnieje dla niej sytuacja, w której ojciec odmówiłby jej pieniędzy na jej wydatki, nie myśli przy tym o pracy. Uroda jest dla niej towarem , małżeństwo transakcją, gdzie zapłatą za jej urodę jest zaspokojenie jej godnych warunków życia. Jest zimną , zapatrzoną w siebie egoistką, nie zdolną do pokochania kogokolwiek , lubiąca flirty, hołdy i ma o sobie mniemanie księżniczki , cieszącej się wielkim powodzeniem. Jest osobą pustą, z infantylnym postrzeganiem świata, nie wie co to lojalność, wierność , wdzięczność. Jest powierzchownie wykształcona, włada językami obcymi i zawsze ma własne zdanie. Dzięki jej urodzie jest podziwiana z dystansu, co już ją satysfakcjonuje. Przyjaźń, bliskie osoby nie stanowią dla niej wartości, jest samowystarczalna. Jej świat stanowią wielbiciele i nowe stroje.

Justyna Orzelska- emancypantka. Jej status materialny, skazuje ją na staropanieństwo i stanowisko jakie zajmuje ( rezydentka w domu stryja). Jest osobą cechującą się odwagą i samodzielnością. Wbrew zdaniu społeczeństwa wyszła z mąż za chłopa Janka Bohatyrowicza. Jest dumna. Liczy tylko na siebie, wstydzi się za zachowanie ojca ale nie pozwala by był obiektem kpin. Nie jest zbytnio wykształcona ani tez inteligentna. Nie boi się za to pracować, jest zdrowa, silna,. Nie chce być na utrzymaniu stryja, pragnie być pożyteczna.

Jak widać pisarze pozytywizmu stworzyli wiele ciekawych bohaterek. Pokazali ich psychikę, pragnienia, dążenia. Przedstawiali kobietę w sytuacji dla niej całkowicie obcej, która wymagała od nich samodzielności, zdolności utrzymania siebie lub rodziny, zapewnienia jej przyszłości. Ich sytuacje zmuszały je do pracy zarobkowej, nauki i zdobywania praktycznych umiejętności, które zapewniły im przeżycie. Salonowa lalka zmienia się zatem w świadomą swoich obowiązków ale także praw kobietę, partnerkę a nie tylko ozdobę mężczyzn.

Marysia Rzepowa , "Szkice węglem"- żona Wawrzona Rzepy. Jest piękną, młodą chłopką, która zrobi wszystko aby jej mąż nie został wcielony do wojska. Dlatego tez wyrusza do Osłowiec. Prosi z pokorą, wierzy, że kogoś poruszy los jej rodziny i boli ją obojętność ludzi , których darzyła szacunkiem- panny Skorabiewskiej , dziedzica. Ostatecznością staje się cierpnie i płacz. "Rzepowa w twardym ręku nie doli spoglądała tylko tak, jak spogląda ptak męczony przez złośliwe dziecko". Jest on mężną kobietą, cechująca się wrażliwością, religijnością , dobrocią i cierpliwością. Właśnie do niej odnosi się imię będące tytułem trzech rozdziałów powieści - Imogena ( uosobienie wiernej żony)

"Nad Niemnem" Eliza Orzeszkowa

Emilia Korczyńska - jej światem są romanse, które czyta jej Teresa Plińska , która w swoim czasie była nauczycielką Leonii, a dziś jest damą towarzystwa. Korczyńska ma poczucie wyobcowania, niezrozumienia i tego, ze nie jest kochana przez męża, który wg niej jest za mało wrażliwy i daleki od miłosnych porywów. Jest kapryśną hipochondryczką ( wmawia sobie wymyślone choroby, które jej nie dolegają), wiecznie cierpi i czuje się niezadowolona. Przejawia skłonności do ataków histerii, które bardziej są udawane niż prawdziwe. Nie zależy jej na dobrym kontakcie z mężem, nie jest w stanie zrozumieć własnych dzieci, które z kolei postrzegają ją jako piękną ale E kruchą lalkę, w każdej chwili mogącą dostać globusa ( migreny) co sprawia , że należy ja traktować ostrożnie i delikatnie. Nie interesują ją sprawy polityczno- społeczne, własne gospodarstwo. Nie pracuje i jest dotknięta piętnem bezczynności co jest poważną ułomnością. Jest do reszty uzależniona od męża i gdyby jego zabrakło nie miałaby z czego żyć. Jest typową salonową lalką, zna kilka francuskich słówek ( które wystarczają aby poprawnie odczytać nazwiska bohaterów romansów), w swoim czasie grała na pianinie, zna się na modzie i wykazuje się nienagannymi manierami. Nic nie wie o prawdziwym życiu i problemach. Jest ukazana w sposób negatywny.

Teresa Plińska- jest stara niezamężną nauczycielką, damą do towarzystwa. Czas wypełniają jej spotkanie z Emilią i to jest jej "pracą" w domu Korczyńskich. Czyta swojej pani romanse, podaje jej sole trzeźwiące i głośno krzyczy kiedy ta mdleje. Jest karykaturą kobiety, bez wdzięku, cechująca się naiwnością, skłonnością do egzaltacji, pełna nieuzasadnionej wiary w zjawienie się kochanka rodem z romansów , który ją pokocha. Jej życie jest spokojne lecz puste i smutne, pełne upokorzeń, uzależnione od Korczyńskich bo ograniczone przez prawa i obowiązki w ich domu panujące.

Marta Korczyńska - jest kuzynką Benedykta, wyróżniającą się ze wszystkich największą pracowitością. Zajmuje się domem, nadzoruje gospodarstwo, wychowała dzieci państwa. W ciągu życia bardzo się zmieniła. Miała poślubić Anzelma Bohatyrowicza, którego kochała ale zaniechała tego w obawie przed kpinami z powodu jego niskiej pozycji społecznej i ciężkiej pracy. Tymczasem musiała od tego momentu pracować cały czas. Nikt z niej nie kpił ale za to była samotna i pozbawiona miłości. Pomimo tego nie jest ona pesymistką a silną zdecydowaną kobietą, nie rozczulającą się nad sobą ani nad innymi domownikami. Z pozoru jest pokrzykującą , rządzącą służbą, zapracowaną , gderliwą kobietą lecz w środku kryje swoją wrażliwość, dobroć , miłość, w szczególności do dzieci oraz poświęcenie i oddanie.

Maria Kirłowa- mieszka w Olsztynce, która jest majątkiem sąsiadującym z Korczynem. Jest pracowitą ,odważną, samodzielną i niezależną żoną Kirły. Zajmuje się całym gospodarstwem, gdyż mąż w ogóle o nie dba. Jej dzieci wychowuje w poszanowaniu dla pracy i jej owoców. Cechuje ją uczciwość i śmiałość wyrażania swoich opinii. Jest również emancypantką, nie uzależnioną od mężczyzny, potrafiącą świetnie radzić sobie w życiu. Jest dobra i wyrozumiała.

Andrzejowa Korczyńska- mieszkanka Osowiec. Całkowicie zajmuje się pielęgnacją wspomnień o mężu, który zginał w powstaniu ale ona nadal czuje jego obecność. Autorka nie nazywa ją po imieniu, pisze o niej jako o Andrzejowej ,co wskazuje na jej silny związek z mężem.

Klotylda- młoda i zakochana w Zygmuncie kobieta, której nieszczęściem jest życie żony niekochanej przez męża. Jest od niego w całości uzależniona przez co cierpi i rozpacza bo prawdopodobnie nigdy nie zazna prawdziwej miłości.

Prezesowa Zasławska- jest starszą kobietą, charakteryzującą się mądrością, inteligencją, wrażliwością ,co odróżnia ja od reszty arystokracji. Czuje do Wokulskiego szczerą sympatię i szacunek. Jest wzorową przedstawicielką arystokracji, która udziela się społecznie ,patriotycznie i jest w pełni świadoma idei pozytywistycznych. Jej gospodarstwo w Zasławku jest wzorowo prowadzone.

Pani Wąsowska- wdowa, która wyszła za mąż za niekochanego człowieka aby żyć na poziomie. Sama nazywa się, kobitą, która straciła złudzenia. Jest samodzielna, niezależna, bogata a jej jedynym problemem jest potworna nuda. Wrażeń szuka w kontaktach z mężczyznami. Cechuje się przebiegłością i jest niebezpieczna, doskonale wie, że uczucia mężczyzn , którymi się otacza są nieszczere. To sprawia, ze interesuje się Wokulskim, gdyż czuje jego wielki indywidualizm, szczerość i zdolność do prawdziwej miłości.

MŁODA POLSKA

Joanna Podborska - sierota, która liczy tylko na siebie. Jest nauczycielką- guwernantką, mieszkającą w cudzych domach i pragnącą własnego szczęścia , rodziny , dzieci. To kobieta piękna, wrażliwa, mądra, szczera, która marzy o miłości. Jej pragnienia nie są naznaczone egoizmem. Będąc w Cisach kształci wiejskie dzieci. Darzy uczuciem Judyma, szanuje jego poglądy i liczy na wspólną pracę na rzec innych. Chce być dla niego wsparciem, pocieszeniem i otuchą. Żadne przeciwności nie są w stanie ją przerazić. Kiedy Tomasz ją odrzuca czuje ból i porażkę i ma świadomość , ze jej życie już nie ulegnie zmianie i postanie sama.

Aniela Dulska- odpychająca, niechlujna, wrzaskliwa, pełna energii, robiąca jednocześnie wiele rzeczy, decydująca o wszystkim samodzielnie kobieta. Terroryzuje otoczenie a służba i rodzina obawia się jej dlatego nie stawiają oporu. Z góry traktuje uboższych i słabszych. Jest egoistką i materialistką, dla której wartością są jedynie pieniądze. Jest chciwa i skrajnie oszczędna. Jej swoista "moralność' sprowadza się do zachowywania pozorów ,co pozwala uniknąć prawdy o niej w oczach innych ludzi. Nie wykazuje zainteresowania niczym - nic nie czyta, nie odwiedza teatru. Nie jest w stanie zrozumieć własnych dzieci, na które co więcej ma negatywny wpływ. Jest typowym mieszczańskim kołtunem.

Sonia Marmieładow- młoda, żyjąca w biedzie kobieta, która aby pomóc rodzinie została prostytutką. Jest bardzo wrażliwa, bardzo odczuwa swoją hańbę, jest przy tym osobą głęboko wierzącą w Boga i liczy na jego przebaczenie. Współczuje Raskolnikowi , czuje , że jest on w gorszej sytuacji od niej bo zagubiony i nieszczęśliwy. Obdarzyła go uczuciem, namówiła do ujawnienia swojej winy i przyjęcia kary. Towarzyszyła mu także w czasie zesłania. Postanowiła pokazać mu jak się wierzy w Boga i żyje zgodnie z jego przykazaniami.

Awdotia Raskolnikow- siostra Rodiona. Jest pewną siebie, dumną, prawą, ufającą ludziom kobietą, pomimo tego ,że wyrządzili jej krzywdy. Kocha swojego brata i matkę i jest gotowa ofiarować im wiele. Jej stosunki z bratem są bardzo dobre. Rozumie go bez słów, nie potępia a współczuje mu.

"Wesele" Stanisław Wyspiański

Pani Młoda- Jadwiga Mikołajczykówna- jest zwykłą wiejską dziewczyną, która nie miesza się do spraw męża, co ułatwia mu bycie poetą. Zajmowała się domem i dziećmi, wyręczając swojego męża inteligenta z części pewnych obowiązków.

Marysia- Maria Mikołajczykówna- jest starszą siostrą Jadwigi, w swoim czasie zaręczona była z malarzem Ludwikiem de Laveaux, który zmarł z powodu gruźlicy.

Radczyni- ciotka Rydla, pani profesorowa Domańska, pisarka dla dzieci i młodzieży (np. "Historia żółtej ciżemki").

Rachela- Pepa Singer- piętnastoletnia córka Żydowskiego karczmarza z Bronowic

Dunia ( Awdotia Romanona Raskolnikow )- piękna i dumna siostra Raskolnikowa, która w trosce o swoją rodzinę, jest w stanie się poświęcić i wyjść za bogatego Łużyna.

Katarzyna Iwanowna Marmieładowa- żona Marmieładowa, chorująca na gruźlicę, która jest zrozpaczoną wdową wychowującą troje małych dzieci.

Niewadzka- jest bogata wdową po założycielu zakładu leczniczego W cisach, wychowującą dwie wnuczki Natalię i Wandę.

Natalia Orszeńska- siedemnastoletnia dziewczyna ,odważna , pełna temperamentu, zbuntowana przeciwko schematom, ucieka z Karbowskim za granicę.

"Chłopi" Władysława Reymonta

Jagna- pochodzi ze średnio zamożnej rodziny. Jest wychowywana przez matkę. Jawi się jako najpiękniejsza dziewczyna we wsi. To matka namawia ją aby poślubiła Macieja. Bogactwo Boryny imponuje jej, jednak jako jego żona nie ma zamiaru rezygnować ze swojego stylu życia. Kobieta ta potrzebuje w swoim życiu mężczyzny, którego mogłaby pokochać Nie jest stała w uczuciach, jest niewierną żoną, kocha Antka, potem kleryka Jasia a na końcu szuka pocieszenia w ramionach wójta. Jej działania determinuje instynkt, popędy, odruch, przelotne emocje. Jest przy tym kobietą wrażliwą, z talentami artystycznymi. Żyje pogrążona w marzeniach i tęsknocie. Decydowanie wyróżnia się spośród innych członków jej grupy społecznej , co sprawia, ze zostaje z niej wydalona.

Hanka-jest żoną Antka. Na początku jest postacią bezbarwną, nieśmiałą kobietą, nie umiejącą sobie radzić w życiu, lekceważoną przez męża i teścia. Jednak jej charakter z czasem ulega zmianie i stanie się ona silną, zaradną , samodzielną chłopką, czym zyska sobie szacunek męża i teścia.

Hesia- córka Dulskich. Dziewczyna pełna temperamentu, siły, zdrowia. Chce być dorosła aby móc odwiedzać kawiarnie i tańczyć jak to robi jej brat Zbyszek. Cechuje ją ordynarność wobec Hanki , lekceważy ojca, kpi z naiwności i dobroci Meli.

Mela- podupada na zdrowi siostra Hesi, spokojna, opanowana, wrażliwa i jednocześnie naiwna. Współczuje Hance, której pragnie pomóc.

Julisiewiczowa- sprytna, pozbawiona skrupułów moralnych, stylizuje się na kobietę nowoczesną a ta nowoczesność wg niej polega na braku zasad i dążeniu do ułożenia sobie wygodnego życia.

Hanka- służąca Dulskich, wykorzystana przez Zbyszka, wymusza na Dulskiej zapłacenie dużej sumy, grożąc jej sądem i alimentami.