Wierność to przywiązanie, dochowywanie wiary komuś, oddanie jakimś wartościom. Wątek wierności przejawia się w każdej epoce literackiej, gdyż problem pozostawania wiernym komuś lub czemuś dotyczy każdego człowieka. Bohaterowie ukazywani w literaturze są oddani Bogu, bliźnim lub też wartościom, które są dla nich szczególnie ważne. Dla nich potrafią zrezygnować niemalże ze wszystkiego. Cel jest dla nich tak ważny, że są w stanie zwalczyć każdą przeszkodę, aby go osiągnąć.

Temat wierności został dokładnie ukazany w starotestamentowej "Księdze Hioba". Tytułowa postać to bogobojny, prawy, szlachetny i uczciwy człowiek, który zgromadził w swym życiu spory majątek i miał liczną rodzinę. W bezgraniczny sposób ufa Bogu, kochając Go i wychwalając każdego dnia. Bóg w rozmowie z szatanem oddał swego najwierniejszego sługę w ręce szatana. Szatan nie chciał wierzyć, że Hiob za darmo sławi Boga, więc postanowił za zgodą Boga odebrać człowiekowi wszystko, co posiadał. Bohatera dotykają wszystkie możliwe klęski: traci majątek, umiera cała jego rodzina, zostaje zarażony trądem. Hiob mimo tych wszystkich nieszczęść nadal z ufnością przyjmuje wszystko, co go spotyka. Mocno wierzy, że wszystko zsyła Bóg, a skoro przyjmował od Stwórcy każde dobro, to nie widzi przeszkód, aby w obliczu cierpienia nie przyjmować całego zła. Hiob pozostaje wierny Bogu, za co Pan przywraca mu zdrowie, dostatek, obdarza go nawet nową rodziną. Hiob to przykład ogromnej wierności i niesłabnącej nigdy wiary oraz ufności. Nie zawahał się ani przez moment w swojej wierności Bogu, za co został wynagrodzony.

Wątek wierności występuje również w greckim micie o Prometeuszu. Tytan według jednej wersji mitu stworzył człowieka z gliny i tchnął w niego duszę z boskiego ognia. Według innej wersji mitycznej opowieści Prometeusz wykradł z Olimpu ogień i podarował go ludziom. Ludzie na początku byli słabi, nie wiedzieli, w jaki sposób radzić sobie z nieujarzmioną jeszcze przyrodą, nie potrafili bronić się przed dzikimi zwierzętami. Prometeusz postanowił im pomóc. Ofiarował człowiekowi ogień i nauczył go jak z nim postępować. Od tego czasu ludzie mogli przygotować ciepłe jedzenie, ogrzać się, wykorzystywać ogień do produkcji przedmiotów z brązu, a potem z żelaza i metalu. Bez ognia cywilizacja europejska z pewnością nie mogłaby się rozwinąć. Prometeusz działał sam, nikt z bogów nie chciał pomóc ludziom. Poświęcił się całkowicie dla człowieka, a za swój czyn został surowo ukarany. Zgodnie z rozkazem Zeusa, najwyższego z bogów, został przykuty do skał Kaukazu. Tam żarłoczny sęp wyjada mu codziennie wciąż odrastającą wątrobę. Nieszczęśliwy tytan zwany "dobroczyńcą ludzkości", jest przykładem wielkiego poświęcenia dla dobra człowieka. W swej bezinteresowności przypomina Jezusa Chrystusa. Bohater był wierny swej miłości do człowieka, za co spotkało go jedynie cierpienie i pogarda ze strony innych bogów. Termin "prometeizm" funkcjonujący do dziś oznacza postawę bezinteresownego poświecenia się dla drugiej osoby, samotnego heroizmu i bohaterstwa.

Wątek wierności jest silnie obecny w historii Antygony, którą znamy z dramatu Sofoklesa. Córka Edypa oraz siostra Polinejkesa i Eteoklesa postanawia sprzeciwić się okrutnemu dekretowi nowego władcy Teb, Kreona. Po bratobójczej walce Kreon kazał Eteoklesowi urządzić wielki, wspaniały pogrzeb. Wydał rozporządzenie, według którego nie wolno było urządzić pogrzebu drugiemu z braci. Antygona nie potrafiła pogodzić się z tak niesprawiedliwym rozkazem, gdyż w jednakowy sposób kochała swych braci i była przekonana, że obaj zasługują na taki sam, uroczysty pogrzeb. Według ówczesnych wierzeń niepochowanie ciała kogoś z rodziny było poważnym naruszeniem praw boskich. Antygona nie chciała przeciwstawiać się nakazom boskim jako tym ważniejszym niż rozkazy tyrana. Wybrała drogę, którą wskazywało jej serce. Samotnie odważyła się zakwestionować decyzję władcy i sprzeciwić się jej. Pochowała ciało brata, za co została skazana na śmierć przez zamurowanie w jaskini. Popełniła samobójstwo ze strachu przed powolną śmiercią. Dramat Sofoklesa ukazuje samotne zmagania z wyrokiem bezdusznego władcy, który nie może cofnąć swej decyzji bez narażania się na utratę honoru. Antygona walczy w obronie praw ważniejszych niż dekrety tyrana i prawo ustanowione przez ludzi. Odważna i bezkompromisowa postawa Antygony zasługuje na podziw i szacunek, gdyż nie każdy zdobyłby się na poświęcenie życia w obronie wartości, w które wierzy. Antygona okazuje się stroną wygraną, gdyż stanęła w obronie ponadczasowych wartości. Pozostała do końca wierna swym przekonaniom i dlatego odniosła moralne zwycięstwo nad Kreonem.

Inne oblicze wierności ukazuje średniowieczna "Legenda o świętym Aleksym". Tytułowa postać to członek świetnej, książęcej rodziny rzymskiej. W dzień swego ślubu porzuca młodą żonę, zostawia rodzinny dom, wyrzeka się wszelkich bogactw, zaszczytów i dostatniego życia. Składa śluby czystości, a cały swój majątek rozdaje ubogim. Wybiera samotny żywot poniewieranego przez wszystkich żebraka. Jego decyzja była spowodowana silną wiarą w Boga i przekonaniem, że Stwórca wymaga absolutnego poświęcenia i całkowitego oddania. Wiara Aleksego była pozbawiona jakichkolwiek wątpliwości, a bohater nie wahał się ani chwili w podjęciu decyzji. W samotności musiał pokonywać wszelkie swe słabości, dużo się modlił, pościł, żyjąc z tego, co dali mu dobrzy ludzie. Życie ziemskie traktował jako krótką część w drodze ku życiu wiecznemu. Ufał Bogu i wierzył, że dzięki swej postawie zbliża się ku Niemu. Po śmierci otrzymał nagrodę za swój męczeński żywot i wyrzeczenie się dóbr ziemskich: jego dusza została od razu wzięta do nieba między świętych, a ciało zostało obdarzone uzdrowicielską mocą. Bohater to wzór świętego, jednego z wzorców parenetycznych średniowiecza. Wybrał samotne i trudne życie, a jego decyzję spowodowała chęć całkowitego poświęcenia się Bogu. Z własnej woli pozbawił się kontaktu z innymi ludźmi i wybrał cierpienie jako najlepszą drogę ku Stwórcy. Jego postawa wielkiej ufności również zasługuje na szacunek, chociaż współczesnemu człowiekowi trudno ją zrozumieć.

Motyw wierności możemy znaleźć w średniowiecznej "Pieśni o Rolandzie". Hrabia Roland to bohater anonimowego poematu epickiego, w którym zostały opisane walki władcy Francji Karola Wielkiego z Saracenami w Hiszpanii. Roland jest kreowany jako wzór do naśladowania. W utworze zostaje podkreślona radość hrabiego, jaką okazuje na wieść o konflikcie, walka jest bowiem doskonałą okazją do zaprezentowania swej odwagi i zdobycia sławy. Roland nie zastanawia się nad tym, że walka będzie kosztowała życie jego towarzyszy z drużyny. Wezwanie pomocy traktuje jako dowód tchórzostwa, lęka się, że prośba o wsparcie mogłaby okryć hańbą jego imię i cały ród. Jest przekonany o własnej odwadze i zwycięstwie. Żałuje poległych towarzyszy, pragnie, aby król pomścił ich ofiarę. W momencie śmierci myśli o ojczyźnie. Roland to wierny królowi rycerz, który chce dobrze wypełnić swój obowiązek wobec Boga i władcy. Dla niego najważniejszymi wartościami są: Bóg, wierność wobec władcy, ojczyzna i rycerski honor. Bohater nie ma wątpliwości, jak postąpić. Nie ma wątpliwości moralnych - zabija Saracenów przekonany o tym, że w ten sposób zapewnia sobie zbawienie wieczne. Mimo, iż opłakuje poległych rycerzy, nie żałuje tego, jak postąpił. Czynił tak, jak nakazywał mu postępować honor rycerski. Był stanowczy i konsekwentny, bo tego wymagał od niego przyjęty system wartości.

W dziełach literackich odnajdziemy wiele przykładów życia polegającego na wierności Bogu, idei, człowiekowi. Dla wielu postaci wyrzeczenie się szczęścia osobistego, korzyści materialnych, a często nawet życia nie jest przeszkodą w dochowywaniu wierności. Sądzę, że współcześnie ludzie nie przywiązują do kwestii wierności tak dużej uwagi. Niezwykle rzadko można spotkać osoby zdecydowane na poświęcenie swego życia w obronie wartości, w które wierzą. Obecnie dla wielu najważniejsze są rzeczy materialne i dlatego coraz rzadziej poświęca się je w obronie wiary w coś innego.