Kobieta jest zagadką już od początku istnienia naszego świata. Szczególnie dla mężczyzn. Jest postacią zawsze bardzo tajemniczą, nigdy nie wiadomo, jaka będzie za chwilę. Kobiety bardzo szybko zmieniają nastrój, dlatego może wydawać się, że mają w sobie różne typy osobowości. Przez to nie można ich nigdy do końca zrozumieć. Kobiety potrafią wzbudzać swoim zachowaniem skrajne uczucia - od miłości do nienawiści. Kobiety były i są największą inspiracją dla artystów.
W cywilizacjach pierwotnych kobiety wzniesione były nawet do pozycji bóstwa. Odkrycia archeologiczne dowodzą, że ideałem była wówczas kobieta o bardzo obfitych kształtach. Tworzono wtedy figury kobiet, które miały swoje miejsce w rytuale religijnym. Zadaniem kobiet było zapewnienie ciągłości pokoleniowej - rodziły one dzieci, dzięki którym mogły przetrwać ich rody. Kobietom przypisywano jednak jeszcze inne role - opiekowały się one swoimi rodzinami, nawet podobnie jak mężczyźni, starały się o wyżywienie. W cywilizacji starożytnej i długo potem, kobiety nie miały praw społecznych; nie uczestniczyły w życiu publicznym, ponieważ sądzono, że "kobiety mają wiele dusz, ale żadna z nich nie jest inteligentna" ( Henryk Sienkiewicz "Quo vadis"). W czasach nowożytnych kobiety ograniczono życie kobiety do wychowywania dzieci i opiekowania się domem.
Taki stan rzeczy utrzymywał się z resztą dosyć długo. Kobiety siedziały w domu jako gospodynie. W 1792 roku ukazała się książka Mary Wollstonecraft pt. "Windykacja praw kobiet". Miała ona dosyć nowoczesne poglądy i bulwersujące, jak na tamte czasy. Od tej pory kobiety zaczęły walczyć o swoje praw; rozwijała się działalność sufrażystek ( od ang. Suffrage - prawo głosu ), które zabiegały o prawo kobiet do własności prywatnej. Największymi sukcesami sufrażystek było prawo kobiet do nauki, a przede wszystkim prawa wyborcze.
Od lat 60 - tych XX wieku w Stanach Zjednoczonych działa Ruch Wyzwolenia Kobiet. Potem przeniósł się o również do krajów europejskich. Dzięki niemu rozwinął się ruch zwany feminizmem. Najważniejszymi zadaniami tego ruchu jest walka o równouprawnienie kobiet; zajmuje się on także kwestią napastowania, czy molestowania kobiet, aborcją. Feministki zyskały dla kobiet na całym niemal świecie ważne prawa - równe płace, możliwość awansu zawodowego, kształcenia się.
Ze słowem "kobieta" mogą kojarzyć nam się różne pojęcia - piękno, troska, oddanie, miłość, ideał, matka, żona, kochanka i wiele innych.
Obraz idealny kobiety:
W mitologii greckiej - Afrodyta - jest ona boginią miłości i piękna. Brała udział w sporze o to, która z bogiń (Atena, Hera, czy Afrodyta ) jest najpiękniejsza.
W Biblii - Maryja została poczęta bez zmazy pierworodnej.
U Dantego w "Boskiej komedii"- ideałem jest Beatrycze, przewodniczka Dantego w Niebie.
U Francesco Petrarki "Do Laury" - ideałem jest tutaj piękna i tajemnicza Laura, obiekt miłości poety.
U Francois Villona w "Wielkim Testamencie"- Małgośka jest to uosobieniem ideału kobiecych wdzięków.
U Miguela Cervantesa w "Don Kichocie" - zwyczajna dziewczyna wiejska, Dulcynea, w mniemaniu Don Kichota uznana jest za ideał kobiety i jej wdzięków.
U Daniela Naborowskiego "Do Anny" - podmiotem zachwytu poety jest Anna.
U Wolfganga Goethego w "Cierpieniach młodego Wertera" - Lotta jest porównywana przez Wertera do aniołów i największych cnót.
U Juliusza Słowackiego w "Kordianie" - główny bohater jako młodzieniec był zakochany w starszej od siebie Laurze.
U Bolesława Prusa w "Lalce" - Stanisław Wokulski idealizuje piękną Izabelę Łęcką pod każdym względem.
U Henryka Sienkiewicza w "Krzyżakach" - Danusia jest ideałem dziewczyny - jest łagodna i wdzięczna.
U Krzysztofa K. Baczyńskiego "Biała magia" - dla poety ideałem jest jego młoda żona, Barbara.
Obraz miłości do kobiet:
W Mitologii greckiej - Orfeusz i Eurydyka - ich miłość przerwała nagła śmierć dziewczyny.
Tezeusz został wybawiony z labiryntu przez swoją ukochaną Ariadnę.
Herkules musiał umrzeć z powodu zazdrości swojej żony Dejaniry.
U Homera w "Odysei" - Penelopa jest bardzo wierną żoną i wytrwale oczekuje na swojego męża Odyseusza.
W "Tristanie i Izoldzie" - ich miłość jest bardzo silna i może trwać nawet po śmierci.
U Giovanni Boccaccio w "Sokole" - dla ukochanej, która przybywa w odwiedziny, Federig jest gotów na poświęcenie swojego ukochanego sokoła.
U Williama Shakespeare'a w "Romeo i Julii" - miłość tej pary jest trudna, ponieważ pochodzą oni z wrogich sobie rodzin.
U Pierre'a Corneile'a w "Cydzie"- Chimena i Rodrygo kochają się bardzo.
U Franciszka Karpińskiego "Laura i Filon" - Laura jest podejrzliwa w stosunku do swojego Filona.
U Wolfganga Goethego w "Cierpieniach młodego Wertera"- Werter jest skrycie zakochany w Lotcie.
U George'a Byrona "Giaur"- Giaur mści się za śmierć swojej ukochanej.
U Adama Mickiewicza "Romantyczność"- Karusia nawet po śmierci ukochanego potrafi się z nim duchowo skontaktować.
U Adama Mickiewicza "Świtezianka" - kobieta każe ukochanego za jego niewierność; tonie on w tajemniczym jeziorze.
U Adama Mickiewicza "Dziady" cz. IV - Gustaw jest typowym romantycznym, nieszczęśliwym kochankiem.
U Adama Mickiewicza "Konrad Wallenrod"- z miłości Aldona każe zamurować się w wieży; jest to dowód oddania Konradowi.
U Juliusza Słowackiego "Kordian" - Kordian kochał Laurę, lecz starsza od niego kobieta traktowała go z pobłażaniem, jak małe dziecko.
U Bolesława Prusa "Lalka" - Wokulski jest skłonny poświęcić życie dla Łęckiej.
U Henryka Sienkiewicza "Potop"- Kmicic zmienia się z miłości do Oleńki.
U Henryka Sienkiewicza "Quo vadis"- Piękna i bezwarunkowa jest miłość Eunice do Petroniusza.
Na przestrzeni wieków - od czasów starożytnych do współczesności, literatura na całym świecie pokazuje wiele wizerunków kobiet. Są one często zupełnie odmienne, a nawet sprzeczne - nie ma bowiem kobiet identycznych, każda jest wyjątkowa. W tym tkwi z resztą ich tajemnica, której chyba nie da się całkiem odkryć. Kultura śródziemnomorska pokazuje jednak, że prób zrozumienia zawiłej natury i psychiki nie sposób pojąć, ale nigdy nie skończą się próby w tym kierunku. Mężczyźni są zafascynowani kobietami i czasem nieświadomie podporządkowują im całe swoje życie i podejmują dla nich karkołomne i niebezpieczne wyznania. Literatura prezentuje jak różnie wpływa miłość i nienawiść na stosunki między kobietą, a mężczyzną. Ten temat chyba nigdy nie przestanie inspirować pisarzy i poetów.
"Kobieto, królowo, szatanie, aniele,
Motylu, głazie, kwiecie,
Duchu z niebios w ludzkim ciele,
Nie ze świata, a na świecie."
Ignacy Kraszewski
,,Prędzej nam zginie rozum i ustaną słowa,
Niźli będzie stateczna która białogłowa"
Jan Andrzej Morsztyn
"Kobieto! Puchu marny! Ty wietrzna istoto!
Postaci twej zazdroszczą anieli,
A duszę gorszą masz, gorszą niżeli!...
Przebóg! Tak ciebie oślepiło złoto!"
Adam Mickiewicz
