W romantyzmie, wykształcił się typ bohatera romantycznego. Był to człowiek bardzo wrażliwy, uczuciowy, rozdarty wewnętrznie. Jest indywidualistą, często jest niezrozumiały przez innych ludzi. Dobrze czyje się na łonie przyrody. Harmonizuje się z nią. Często przeżywa niespełnioną miłość, która doprowadza go do próby samobójczej. Dąży do zrealizowania swoich planów i marzeń. Często bierze na swoje barki zadanie, którego nie może wykonać. Jest ponad jego siły. Słaba psychika nie pozwala przeciwstawić się wątpliwościom, jakie go ogarniają. Lepiej rozumie zjawiska przyrody, z którymi pozostaje w harmonii, bardzo często jest poetą. Taki typ bohatera, spotykamy w literaturze polskiej i obcej.
Możemy również wyróżnić różne typy bohatera romantycznego.
Johann Wolfgang Goethe, napisał w 1774 roku "Cierpienia młodego Wertera". Główny bohater jest człowiekiem bardzo wrażliwym, który nie potrafi nawiązywać kontaktów międzyludzkich. Jest bardzo samotny. Powraca, do rodzinnej miejscowości. W trakcie pobytu, maluje pejzaże, jest artystą. Zachwyca go także tutejsza przyroda. Pewnego razu, poznaje córkę komisarza Lottę, która bardzo mu się podoba. Często ją odwiedza, w domu ojca, długo ze sobą rozmawiają. Werterowi wydaje się, że to jego pokrewna dusza. Nie zwraca uwagi, że dziewczyna ma już narzeczonego. Artysta, czuje się szczęśliwy, na ukochanym wzgórzu, wspomina wspólnie spędzony czas Lotta i czuje, że jest zakochany. Kiedy wraca Albert, narzeczony dziewczyny sytuacja zmienia się. Werter postanawia wyjechać bez pożegnania.
Rozpoczyna nowa pracę, ale nie umie się w niej odnaleźć. Przez cały czas, myśli tylko o ukochanej. Nie może porozumieć się ze swoim pracodawcą. Bywa na różnych przyjęciach i balach. Pomimo zainteresowania swoją osobą, młodzieniec nie potrafi nawiązać nowych znajomości. Werter, dostaje list, w którym dowiaduje się o ślubie Lotty i Alberta. Po pewnym czasie postanawia wrócić do Wahlheim. Pragnie, znowu zobaczyć ukochaną. Jednak, już nic nie jest takie, jak dawniej. Lotta, mieszka w domu męża. Werter czuje, że bardzo kocha Lottę. Kiedy ją odwiedza, długą rozmawiają, młodzieniec, stara się dać jej do zrozumienia, co do niej czuje. Kobieta jednak, nie reaguje na jego wyznanie. Teraz spotkanie z dziewczyną sprawia mu tylko ból. Czuje, że atmosfera pomiędzy małżeństwem, a nim staje się coraz bardziej napięta. W końcu Albert, prosi, aby Lotta ograniczyła wizyty Wertera. Młody artysta cierpi, czuje się nieszczęśliwy. Postanawia popełnić samobójstwo. Pisze list pożegnalny do Lotty i Alberta. Strzela do siebie. Po wielu godzinach cierpienia umiera. Wszyscy są wstrząśnięci, tym wydarzeniem. Werter zostaje pochowany o 11-stej w nocy, bez udziału księdza.
Ta postać, ukształtowała nowego bohatera literackiego. Nazwano go, bohaterem werterycznym. Jest to postać samotna, niezrozumiana, nieszczęśliwie zakochanego, który pragnie popełnić samobójstwo. Żyje w świecie wewnętrznym, nie potrafi kontaktować się z otoczeniem. Czuje bezsens życia, nie potrafi znaleźć dla siebie żadnego celu. Miłość jest jedynym celem, kiedy znika, bohater nie potrafi już żyć. Mottem, jakie Johann Wolfgang Goethe dołączył do utworu stołowa:
"Takiej miłości każdy młodzian czeka,
tak być kochana chce każda dziewczyna;
czemuż w najświętszym z popędów człowieka
tkwi straszliwego cierpienia przyczyna."
Takie myśli, mogą być odpowiednie, również dla innych bohaterów romantycznych tkj. Giaur, Gustaw, Hrabia Henryk.
Następnym bohaterem romantycznym, jest bohater bajroniczny. Georg Byron, napisał powieść poetycką "Giaur". Opowiada ona historię człowieka, który nazywany jest Giaurem. W krajach muzułmańskich, tak nazywano innowierców. Giaur, zakochuje się w dziewczynie, która należy do haremu Hassana. Jego życie skupia się na uczuciu do Leilli. Kiedy zostaje ukarana za zdradę i zabita, Giaur przyrzeka Hassanowi zemstę. Kiedy nadarza się okazja zabija go. Jednak morderstwo, nie koi jego nieszczęśliwego serca. Ciągle widzi wizje, związane ze śmiercią Leilli. Cierpienie nie opuszcza go.
"(...)namiętne bole gorzały długo na (...)smagłym czole";
"widać było z twarzy i wejrzenia, że go opętał duch złego sumienia";
"widać z postawy wyraz rozpaczy, wzgardy i obawy".
Postanawia zamknąć się w klasztorze, tam żyje pogrążony w swoich myślach i nieszczęściu. Nie chciał popełnić samobójstwa. Lata spędzone w zamknięciu, traktował prawdopodobnie, jako odpokutowanie za winy i przemyślenie swojego życia.
"Gdy skonam, pogrzeb ubogi mi sprawisz"(...)
"Umarł - nie doszedł nikt po jego zgonie,
Jak się nazywał, w jakiej świata stronie jego ojczyzna."
Bohatera bajronicznego, charakteryzuje samotność, wędrówki po świecie i wielka indywidualność.
Kolejnym bohaterem romantycznym jest Konrad Wallenrod. Poświęca swoje życie i miłość do żony, aby uratować kraj przed najazdem krzyżackim. Wychowuje się w Zakonie Krzyżacki, tam dowiaduje się od Litwina Falbana, o swojej ojczyźnie. Wie, że jest strasznie niszczona przez wrogów. Postanawia uwolnić ją, od Krzyżaków. Ucieka się do podstępu. Uczy się taktyki wojennej i dowodzenia. Podczas bitwy z Litwinami, przechodzi na stroną rodaków. Zatrzymuje się na zamku Kiejstuta. Tam zostaje swoją miłość Aldonę, która zostaje jego żoną. Kiedy postanawia ja opuścić, aby ratować kraj, nieszczęśliwa karze zamknąć się w wieży. Żyje w niej jak pustelnica. Walter Alf, wyrusza na wyprawy krzyżowe, po tajemniczej śmierci hrabiego Wallenroda, podszywa się pod niego. Zdobywa sławę, dzielnego rycerza, przyjmuje śluby zakonne i zostaje wybrany Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego. Prowadzi wojska na bitwę, przeciwko Litwinom. Tak nimi kieruje, że ponoszą straszliwą klęskę. Konrad Wallenrod zostaje oskarżony o zdradę i skazany na karę śmierci. Wcześniej jednak wypija truciznę. Aldonie, na wieść o śmierci męża, pękło jej serce z rozpaczy. Z postacią tego bohatera, wiąże się z pojęciem walenrodyzmu. Wallenrod, łamie wszelkie zasady, jakim hołduje, na rzecz uratowania ojczyzny.
Kolejnym bohaterem jest "Kordian" Juliusza Słowackiego. To postać, którą poznajemy, jako 15 letniego młodzieńca, który zastanawia się nad sensem życia. Nie widzi celu, jakiemu mógłby poświęcić swoje życie. Zakochuje się nieszczęśliwie, w starszej od siebie kobiecie, której wyznaje miłość. Laura nie zwraca, uwagi na jego wyznanie. Podróżuje po Europie, gdzie poszukuje swojej życiowej drogi. Na szczycie Mont Blanc, postanawia, że stanie się człowiekiem, który uratuje kraj, przed uciskiem zaborcy. Postanawia dokonać zamachu na cara. Przeistacza się z nieszczęśliwego kochanka, w bojownika walczącego o wolność ojczyzny. Nie potrafi jednak wykonać zadania. Jego bardzo wrażliwa psychika, nie potrafiła unieść ciężaru zamachu. Konrad, w drodze do komnaty cara, ulega wizjom Imaginacji i Strachowi, które pokazują mu wizje związane z morderstwem. To postać tragiczna, rozdarta wewnętrznie.
"Boże, zdejmij z mego serca jaskółczy niepokój,
daj życiu duszę i cel duszy wyprorokuj..."
Bohaterem romantycznym jest Hrabia Henryk, z "Nie-Boskiej komedii", Zygmunta Krasińskiego. Główny bohater jest wybitnym poetą, którego poznajemy, kiedy poślubia Marię. Wydaje mu się, że będzie kochał ja do końca życia. Jednak pewnej nocy ukazuje mu się zjawa pięknej dziewczyny, która zaczyna zasłaniać mu cały świat. Porzuca rodzinę i swego nowonarodzonego syna. W dniu chrztu, goni za marą i widzi, że to tylko ułuda. Zrozpaczony chce, rzucić się w przepaść, ale ratuje go moment sakramentu chrztu syna. Orgio, od najmłodszych lat ma talent poetycki, który staje się dla niego przekleństwem. Hrabia Henryk (ojciec), widzi, że jego syn również będzie poetą, co uczyni go niezrozumiałym dla ludzi i świata. Krasiński, przedstawia w bohaterze problem poety i poezji. Poeta, jest dla autora, człowiekiem rozdwojonym wewnętrznie i skazany na klęskę. Talent, jaki posiada, odsuwa go od normalnego życia i powoduje, że żyją bardziej w świecie fantazji niż w realnym życiu.
Adam Mickiewicz w IV cz. "Dziadów", stworzył postać Gustawa, który z powodu nieszczęśliwej miłości postanawia zabić swoją ukochaną, lecz w końcu popełnia samobójstwo. Jednak śmierć nie daje mu ukojenia. Po śmierci jego rozpacz i wspomnienia prześladują go nadal. Później przeistacza się w Konrada z III cz. "Dziadów", który jest bojownikiem o wolność ojczyzny.
Bohater romantyczny, rzuca wyzwanie światu, jest postacią tragiczną, rzeczywistość poznaje za pomocą uczucia i serca. Pozostaje w harmonii z natura i potrafi odczytywać metafizyczne zjawiska. Uważam, że pomimo wielu podobieństw, bohaterowie romantyczni różnią się od siebie. Przede wszystkim są wielkimi indywidualistami. Każdy z nich przeżywa swoje życie w odmienny sposób.