Ludzie nie kochający i nie kochani są ludźmi pustymi i bezwartościowymi ,dlatego też miłość w naszym życiu ma wielkie znaczenie dla prawidłowego rozwoju jednostki i społeczeństwa . Zdaniem , wspaniałej polskiej pisarki, " specjalistki" od spraw uczuciowych, człowiek nie może żyć bez miłości jak bez powietrza. Jednak czym ona tak naprawdę jest? Dla niektórych jest uczuciem, którym mogliby się podzielić z inna osobą. Definicję miłości, powstałą pod natchnieniem Boga, odnajdujemy w Liście pierwszym do Koryntian (13:4-8): "Miłość jest wielkoduszna i życzliwa. Miłość nie jest zazdrosna ,nie chełpi się i nie nadyma ,nie zachowuje się nieprzyzwoicie ,nie upatruje własnych korzyści ,nie daje się rozdrażnić. Nie prowadzi rachunku krzywdy. Nie raduje się z niesprawiedliwości ,ale raduje się prawdą. Wszystko znosi ,wszystkiemu wierzy ,wszystkiego się spodziewa wszystko przetrzymuje. Miłość nigdy nie zawodzi."
Od początku istnienia sztuki miłość stawała się inspiracją dla malarzy, pisarzy i innych artystów. Dla nich to uczucie jest nie tylko złożonym stanem emocjonalnym ale także siłą mającą moc kierowania i niszczenia bohatera, popychająca do nieracjonalnych działań. Autor wystawia swojego bohatera na próbę, staje się on pomostem między światem imaginacji, uczuć, wyobraźni twórcy a realnym światem doznań odbiorcy.
Wszelka miłość jest piękna i niezbędna człowiekowi ale też wymaga wiele ofiarności i wyrzeczeń czasem przynosi ból i cierpienie ale dzięki temu daje szczęście i radość.
W każdym czasie poświęcano temu uczuciu więcej bądź mniej uwagi. W romantyzmie powstało wiele teorii miłości, jako zmysłowej, do bliźniego, do boga i ojczyzny.
Patrząc na dzieje poszczególnych bohaterów literackich można stwierdzić, iż "miłość nie jedno ma imię". Johann Peter Eckermann powiedział o tym uczuciu:" Miłość nie jest nigdy taka sama. Jest zawsze oryginalna i zmienia się stale zależnie od charakteru i indywidualnych cech osoby, którą kochamy".
Sama miłość mężczyzny i kobiety może mieć wiele oblicz. Literatura przedstawia nam jej rodzaje :
- miłość przepiękna
"Jedno jest tylko w życiu szczęście: kochać i być kochanym"- George Sand
Literatura średniowiecza przyniosła nam legendę celtycką "Tristan i Izolda", ukazującą dzieje miłości pięknej i czystej. Jawi się ona jako uczucie silne, głębokie, które pomogło bohaterom zwyciężyć wszelkie przeciwności losu i cierpienia. Posiadała ona co więcej moc magiczną, gdyż zrodziła się po wypiciu cudownego miłosnego napoju. Kochankowie nie mogą żyć ani umrzeć bez siebie, dlatego też spotykają się w ukryciu i robią wszystko co możliwe aby być ze sobą. Ich miłość zwyciężyła po śmierci, czego symbolem był głóg, który wyrósł z grobu i który wskazywał na wieczną wieź łączącą tych zakochanych. Przypominają się tu słowa Wergiliusza : "Miłość zwycięża wszystko".
W Renesansie najsłynniejszą parę zakochanych stworzyli Romeo i Julia, którzy są tytułowymi bohaterami tragedii Szekspira, o pięknej i czystej miłości.. Romeo i Julia pochodzą z dwóch zwaśnionych ze sobą rodzin , on z Montekich a ona z Capuletich. Rody te nie akceptują ich miłości. Na skutek tragicznej pomyłki , zakochani popełniają samobójstwo, bo podobnie jak Tristan i Izolda nie potrafili żyć bez siebie. Ich śmierć pogodziła skłócone ze sobą rodziny.
- miłość niespełniona, nieszczęśliwa
Odwzajemniona miłość jest wspaniałym uczuciem ,które marzy się każdemu człowiekowi jednak nie zawsze mamy szanse taką właśnie przeżywać. Często jest ona miłością nieszczęśliwą i staje się prawdziwa tragedią.
Przykładem nieszczęśliwego kochanka jest Werter, dla którego miłość stanowi o sensie jego egzystencji i staje jednocześnie jego chorobą. Ma on świadomość, że jego wybranka jest juz zaręczona. Werter buntuje przeciw panującym stosunkom społecznym, nie ma możliwości spełnienia swoich marzeń i miłości. W liście z 30 czerwca 1772 roku napisał: "nie znam już innej modlitwy jak do niej. W wyobraźni mej nie zjawia się żadna inna postać prócz niej i wszystko wokoło widzę tylko w związku z nią". Konsekwencją niespełnionej miłości w jego przypadku staje się samobójcza śmierć.
Inny rodzaj miłości pokazuje nam Zofia Nałkowska w swojej "Granicy". Przedstawia ona historię romansu Zenona do Justyny, którego główny bohater nie umiał lub też nie chciał skończyć w momencie zrealizowania swoich planów życiowych (np. szczęśliwe, uwieńczone narodzinami syna, małżeństwo). Ich relacje kształtowane są nie poprzez prawdziwe uczucia a obustronne wyobrażenia na swój temat, ułomności charakteru oraz pragnienia zaspokojenia namiętności Zenona. Dla niego ten romans był tylko epizodem, bez większego znaczenia. Jednak nie był on taki dla Justyny, która pokochała Zenona i obdarzyła go silnym ale nieodwzajemnionym uczuciem i która łudziła się, że pewnego dnia jej życie zmieni się i powrócą chwile szczęścia.
- miłość tragiczna
O takiej miłości traktuje liryk J. Słowackiego "Rozłączenie". Uczucia przejawiające się w nim to smutek, tęsknota za bliską osobą. Być może jest on odbiciem uczuć poety do matki. Poeta przedstawia tu harmonijnie współistniejące elementy przyrody: niebo, jeziora, dzikie góry i skały. Scenerię tę ukazuje o różnych porach dnia i w różnych warunkach pogodowych, co ma na celu oddać przedmiot jego zachwytu oddalonej o wiele kilometrów matki.
Jednak pomimo tego fizycznego dystansu uczucia podmiotu nie zmniejszają się i nawet przeciwnie- powodują nostalgię i niemożność zapomnienia o niej. Każda zwrotka wyraża ból ,którego przyczyną jest tytułowe rozłączenie i brak nadziei na spotkanie. Jednak pomimo rozłąki , oboje zachowują o sobie pamięć.
Miłością tragiczną naznaczony jest także Werter. Staje się ona powodem jego wielkich cierpień, gdyż to ona stanowi o sensie jego życia. Wielkie, nieodwzajemnione uczucie w konsekwencji przyniosła mu szaleństwo i samobójstwo.
Pomimo odwzajemnionej miłości Tristana i Izoldy, miała ona także moc niszczycielską z powodu braku jej akceptacji przez innych ludzi. To spowodowało , że skończyła się ona tragicznie -śmiercią kochanków. Ich magiczne uczucie jest pierwowzorem miłości namiętnej i tragicznie zakończonej.
Sytuacje podobną przedstawia nam Romeo i Julia. Niezwykle uczucie jakim obdarzyli się kochankowie zostało zniszczone przez nienawiść dwóch rodzin. Zakochani byli zmuszeni do ukrywania swej miłości przed innymi i samotnie walczyć w jej obronie. Wybrali śmierć ponieważ tylko ta była szansa na ich wieczne połączenie.
Dzieje Tristana i Izoldy, Romea i Julii oraz Wertera są przykładem miłości tristanicznej, uczucia charakteryzującego się namiętnością, spontanicznością , wielką siła, szczerością ,która mogła zakończyć tylko śmierć.
4. miłość zbrodnicza. Taka miłość została przedstawiona w dramacie "Makbet". Początkowo silna psychika bohatera ,została osłabiona przez jego żonę Lady Makbet, która przekonuje go o możliwości przyspieszenia biegu wydarzeń. Jej namiętna miłość do męża wyzwoliła w niej pragnienie tego aby został on królem. Sama także pragnęła władzy.
MIŁSOĆ DO BOGA
Miłość może być jak się okazuje skierowana nie tylko do człowieka ale także do Boga. Siła i niezwykłość tego uczucia ukazana została " Legendzie o św. Aleksym". Jest on ideałem ascety, człowieka poświęconego całkowicie Bogu, który wyzbył się wszystkich dóbr materialnych. Światy pochodził z książęcego rodu rzymskiego ale opuścił żonę i dom, rozdał majątek i dobrowolnie postanowił żyć w skrajnym ubóstwie. Najważniejsza dla niego była miłość do jego Pana. Wierzył, że aby zapewnić sobie miejsce w raju, należy zapomnieć o radosnym życiu, pełnym zabaw ,wygód a znosić upokorzenia.
Miłość do Boga jest także sensem życia Św. Franciszka, którego dzieje odnajdziemy w "Kwiatkach św. Franciszka". Podobnie jak Aleksy, nasz bohater urodził się w bogatej rodzinie kupieckiej i żył wesoło i beztrosko. Jednak w momencie objawienia postanowił rozdać swój majątek potrzebującym i w całości oddał się służbie bogu. Świat i ludzie byli dla niego doskonałym dziełem jego Stwórcy.. Poddał się dobrowolnej ascezie, która zapewniła mu radość i szczęście a nie jak to miało miejsce w przypadku Aleksego, upokorzenie.
MIŁOSĆ DO OJCZYZNY
Patriotą jest Konrad Wallenrod i postawa miłości do ojczyzny okazała się ważniejsza dla niego aniżeli życie z ukochaną Aldoną. To dla ojczyzny wyzbył się szczęścia rodzinnego. Konrad jest mistrzem Zakonu Krzyżackiego, który zagraża Litwie i jako jedyny ma szansę doprowadzić go do upadku, płacąc za to własnym życiem, szczęściem i miłością. Staje się on samotnym wojownikiem w walce z zakonem, którego niszczy na drodze podstępu i zdrady, więc jest to metoda nieetyczna. Pomimo świadomości swojego czynu, wie też że nie może postąpić inaczej. Mówi :
"Jeden sposób Aldono, jeden pozostał Litwinom
Skruszyć potęgę Zakonu (...)
Stokroć przeklęta godzina,
W której od wroga zmuszony chwycę się tego sposobu !"
Utworem , wyrażającym głębokie idee patriotyczne jest wiersz "Do matki Polki" Adama Mickiewicza. Powstał on w 1830 roku w Rzymie, na krótko przed wybuchem powstania listopadowego. Wiersz ukazuje piękną kreacje Matki Polki ,której zadaniem jest wychowanie młodego Polaka na patriotę, przygotować do walki, do niewoli i śmierci. Wiersz nawiązuje także do losu młodych Polaków, którzy powinni by przygotowani na śmierć w imieniu ojczyzny. Obrazuje on konieczność podejmowania ciężkich decyzji przez polskie społeczeństwo. Jest hołdem złożonym ludziom, którzy dobrowolnie poświęcili swoje życie w obronie narodu, a którzy nie zaznają sławy.
Temat miłości był realizowany także w sztuce malarskiej. Edward Munch namalował w 1897 roku obraz "Pocałunek", ukazujący parę kochanków. Obraz pokazuje łączącą ich więź. Ich twarze się zlewają co sprawia, że trudno rozpoznać osoby. Znajdują się oni w pomieszczeniu ,odizolowanym od reszty świata co wskazuje na istnienie zakochanych wyłącznie dla siebie, których nie interesuje świat zewnętrzny. Ważne są tylko ich osoby i uczucia. Obraz ukazywać może "dwa życia" każdego z nas. Za oknem panuje gwar a wewnątrz pomieszczenia jest cisza. Jedno nasze życie jest tym zwykłym, codziennym , gdzie otaczamy się innymi ludźmi. Drugie życie to nasze wnętrze, uczucia, miłość i namiętność.
Munch jest także autorem "Tańca życia', powstałego w 1899 roku. Dzieło wykorzystuje ciepłe i zarazem zimne barwy a tematem głównym jest para kochanków, która tańczy oraz dwie inne kobiety ulokowane po bokach obrazu. Jedna z nich odziana jest w białą szatę i wygląda na wesołą. Druga, ubrana w czerń, jawi się jako smutna i stoi niczym posąg. Na drugim planie widoczne są również inne tańczące pary a wśród nich zainteresowanie budzi mężczyzna pochylony nad swoją partnerką. W oddali widoczny jest
księżyc, który odbija się swoim blaskiem w morzu.
PODSUMOWANIE
Jak widać miłość jest najważniejszym uczuciem życia człowieka, która staje się źródłem i sensem jego egzystencji. Jest pewne przysłowie, pochodzące ze starożytnych Indii "Trzy są źródła ludzkich popędów i pragnień: dusza, rozum i ciało. Pragnienia duszy - rodzą przyjaźń, rozumu - szacunek, ciała - pożądanie. Dopiero połączenie tych trzech pragnień rodzi miłość..." Słowa te wskazują na to ,iż uczucie miłości nie powinno kierować się tylko umysłem, bo nie jest ono do zaplanowania, a samo tylko dążenie to zespolenia cielesnego nie może być istotą prawdziwej miłości a tylko jej elementem.
