W literaturze europejskiej "końca wieku" największą rolę odegrało dwóch poetów. Są nimi Charles Baudelaire, Paul Verlaine oraz Jean Artur Rimbaud. Poezja Baudelaire'a określić można jako reprezentacyjną dla założeń epoki; zawiera się w niej bowiem koncepcja poety przeklętego, wątek szatana, melancholii, przekonanie o wyższości i wyjątkowości artysty; stosuje on bardzo często elementy brzydoty, śmierci i grzechów. Pełno jest w jego wierszach duchowego zniewolenia, deszczu, pająków, pochmurnego nieba, smutku, pesymistycznych myśli. Najbardziej wyraziste w przekazie są wiersze "Padlina", który można traktować jako metaforę przemijania życia; "Albatros", który jest symbolem odtrąconego poety; "Spleen", który przedstawia w poetycki sposób wnętrze człowieka znudzonego, biernego i bezładnego.

Z kolei Paul Verlaine jest w poezji prekursorem symbolizmu - twierdził on, że poezja nie musi niczemu służyć, należy ją uniezależnić od życia; powinna ona przede wszystkim skoncentrować się na swojej stronie formalnej, a nie treściowej.

Interesująca jest również twórczość i postać Jeana Artura Rimbouda, którego nazywa się "poetą młodzieńczym", ponieważ zakończył on swoją pracę poetycką kiedy miał 21 lat. Walczył on z wszelkimi formami i konwencjami - małżeństwem, moralnością, cesarstwem. Prowadził on bardzo barwne i artystyczne życie. Jego poezja miała być ucieczką od rzeczywistych i przyziemnych spraw. Szukał on "poetyckiego słowa", które miało doskonale wyrażać jego myśli. Przeprowadzał eksperymenty twórcze - samogłoskom odpowiadały niektóre barwy - czarny to A, biały to E, czerwony to I, zielony to U, niebieski to O. Rimbaud jest znany przede wszystkim z utworu "Statek pijany".

Interpretacja wiersza Charles'a Baudelaire'a pt. "Padlina"

Jest tu opisany dosyć odrażający widok. Przedstawiona jest tu para, która podczas spaceru napotyka na rozkładające się zwłoki. Charakterystyczne dla tego wiersza jest to, że poeta bardzo chętnie posługuje się słowami i sformułowaniami turpistycznymi, czyli obrzydliwymi, drastycznymi, brzydkimi, np. "brzuch pełen zgnilizny", "smród zgnilizny", "zastępy much", "zadarte nogi". Bardzo zaskakujące i nieco bulwersujące są ostatnie strofy np. "A jednak upodobnisz się do tego błota,(...)Taką będziesz kiedyś, (...)". wymowa tych strof, które mówią przecież o przemijaniu naszego życia na ziemi, są nawiązaniem do barokowego światopoglądu; tam również często pojawia się motyw ulotności i marności życia i uroków naszego ciała. Jest ono również u Baudelaire'a symbolem przemijania. Dosyć interesujące jest zakończenie tego wiersza: "Powiedz, żem ja zachował formę i treść boską / Mojej zetlałej miłości!". Można te słowa rozumieć dwojako: miłość jest bardzo silna i nie zmienia jej czas lub też poeta, czyli twórca poezji jest niedostępny dla czasu?

Interpretacja wiersza Charles'a Baudelaire'a pt. "Albatros"

Zewnętrzna warstwa traktuje o ptaku - białym albatrosie - jest on pojmany i uwięziony na pokładzie statku. Patrząc na niego z daleka, można powiedzieć, że ptak jest piękny, ale z bliska jest brzydki i okaleczony. Tak naprawdę bohaterem wiersza jest poeta spętany przez przyziemne sprawy. Kiedy jest on na wolności jest genialny, "książę na obłoku", kiedy jest spętany przez codzienne życie, nie może dać wszystkiemu rady. Utwór tez można traktować jako bardzo reprezentatywny dla dekadenckich przekonań. Jest tu mowa o artyście i jego nie przystosowalności do zwyczajnego świata. Baudelaire wykorzystuje też alegorią, którą jest tutaj ptak.

Interpretacja wiersza Charles'a Baudelaire'a pt. "Spleen II"

Jest to bardzo pesymistyczny, wręcz dołujący i przygnębiający wiersz. Atmosfera tego utworu jest bardzo ponura, nakreślona przez ciemne i smutne barwy; pojawiają się tutaj nietoperze, pająki, duchy potępionych. Wiersz ten jest przykładem liryki bezpośredniej - podmiot liryczny wypowiada się w 1 os. L.p. dzięki temu możemy poznać stan jego duszy - czuje on nadchodzący koniec, wspomina o pogrzebie, martwej ciszy, leku, zwieszonej głowie ( ten motyw jest również wykorzystany przez Tetmajera, który przedstawiając postać człowieka końca wieku napisał "Głowę zwiesił niemy", chcąc podkreślić jego bezradność i zniechęcenie). Człowiek, który jest bohaterem tego wiersza jest zniechęcony, znudzony, nie widzi sensu. Tak właśnie wygląda spleen, którego nastrój bardzo dokładnie oddaje słowami Baudelaire. Wiersz ten możemy nazwać arcydziełem, ponieważ poeta odwołuje się często do naszych zmysłów i wyobraźni, aby przedstawić nam swoje uczucia i nastrój przygnębienia i smutku. Wiersz przemawia do nas barwami - szarością, ciemnymi odcieniami; dźwiękiem - dzwonami, a później martwą ciszą; dotykiem - czujemy niemal wilgoć i oślizgłe pająki. To naprawdę obrzydliwy i przerażający wiersz.

Interpretacja wiersza Paula Verlaine'a "Sztuka poetycka"

Jest to utwór, z którego możemy odczytać pewną wizje poezji, jest on manifestem poetyckim. Jest on reprezentatywny dla rozwijającego się wówczas nowego nurtu w sztuce - symbolizmu. Verlaine zamieszcza tutaj również pewne elementy impresjonizmu; jest to oczywiste, jeśli weźmiemy pod uwagę, że oba nurty przenikają się nawzajem. Jest to dość interesująca wizja twórczości; opiera się ona na wspólnej koegzystencji tych stylów; zauważył poeta, że istnieje między nimi analogia, która dotyczy tworzonego nastroju, niedosłowności, delikatności, muzyczności i ulotności. Wiersz ten zaczyna się słowami: "Nade wszystko muzyki!" jest to wymaganie, które stawia poeta. Pisze też, co zrobić, by to osiągnąć. Formą powinien być wiersz nieparzysty; istotne połączenie "wyrazów niedbale dobranych" oraz łączenie "Wyrazistego z Niezdecydowanym". Muzyczność wierszy była wówczas podstawą poetyki, ponieważ dbano przede wszystkim o nastrój wiersza, w którym słowa były niejako wspomagane przez muzykę. Podobnie tworzyli poezję inni poeci - Stephane Mallarme (który jest uważany za teoretyka symbolizmu), a w Polsce Kazimierz Przerwa Tetmajer.

Potem Verlaine pisze: "nade wszystko chcemy odcienia, / Odcienia, nie kolorów tęczy". W tym miejscu zbliża się on wyraźnie w swym złożeniu do impresjonizmu. Tutaj więc będzie liczyć się najbardziej uchwycenie ulotnego i indywidualnego wrażenia, które nie musi być jasne dla wszystkich. Dlatego też Verlaine pisze, że nie potrzebne są pointy, gotowe i wyjaśniające formuły. Poeta ma właściwie bawić się z czytelnikiem, stosować aluzje, sugerować jakieś treści. Poezja prawdziwa ma być nie dosłowna.

Interpretacja wiersza Paula Verlaine'a pt. "Zmierzch mityczny"

Poeta opisuje kwiaty, ale czyni to za pomącą bardzo wyrazistych, rzucających się w oczy barw, które w ogóle nie pasują do delikatności kwiatów. Przedstawia też porę zmierzchu; jest to wyraźne zestawienie - jaskrawe kolory kwiatów i szary zmierzch. Przywołuje tutaj poeta trzy zagadnienia: Wspomnienie, Nadzieję i Zmrok. Można odczytywać te symbole na różne sposoby - mówią bowiem one o naszym życiu i jego przemijaniu.