"Wesele" jest dramatem symboliczno-fantastycznym, ale zawiera też elementy realistyczne. Pełni funkcję dramatu narodowego i społecznego. Wyspiański surowo ocenia w swoim utworze dwie najliczniejsze warstwy społeczeństwa polskiego: inteligentów i chłopów. Zaznacza, że po zjednoczeniu sił mogliby działać w imię dobra ojczyzny. Jednakże okazuje się to niemożliwe: chłopi nie przygotowali się do czynu, inteligencja również zawodzi.
"Wesele" to także prezentacja romantycznych przekonań, która w efekcie daje pesymistyczne rozliczenie z polskimi mitami narodowymi. Autor zestawił ze sobą istniejące od wieków mity, które były powodem powszechnego wywyższania się Polaków względem innych narodów, z ówczesną rzeczywistością, czyli z konkretnymi słowami bohaterów dramatu, ich działaniami, świadomością polityczną, pamięcią historyczną. Ta konfrontacja wyobrażeń z realiami ukazuje pustosłowie mitów narodowych Polaków, ośmiesza tradycyjne przekonania i stereotypy. W "Weselu" Wyspiański demaskuje takie mity:
- mit narodowego solidaryzmu i zapomnienia o przeszłych wydarzeniach - czyli przekonanie, że wyższe warstwy społeczne (szlachta i inteligencja) tworzą wspólnotę z chłopstwem. Tymczasem Wyspiański ukazuje odwzajemnioną niechęć inteligencji do chłopów, prezentuje wyższość, z jaką inteligenci odnoszą się do chłopów, przywołuje przerażające wspomnienia rzezi galicyjskiej z 1846 roku. Inteligencja zdaje się nie zauważać, że chłopi nie są tępymi ignorantami - mają jakąś wiedzę dotyczącą świata, polityki, a mimo to nie traktują ich jak partnerów dyskusji. Mieszczanie fascynują się prostotą i radością życia na wsi, dlatego biorą sobie za żony wieśniaczki. Jednakże ich zainteresowanie jest wyłącznie zewnętrzne - żaden z nich nawet nie stara się zrozumieć problemów chłopów. Zarówno inteligencja jak i chłopstwo wiedzą, że ich porozumienie jest niemożliwe i nie może przynieść pożądanych skutków;
mit chłopa Piasta - wiara w chłopa mądrego, patriotę zaabsorbowanego sprawami narodowymi. Wedle tego mitu chłop miał być wzorem mądrości, narodowej potęgi, pracowitości. Jednak "Wesele" ukazuje chłopa prostego, skorego do bójki, ale raczej nie zainteresowanego problemami ojczyzny;
mit chłopa-kosyniera - wedle tego stereotypu udział chłopów w powstaniach zbrojnych był koniecznym warunkiem jego powodzenia i sukcesu. Tymczasem Wyspiański pokazuje, że chłopi chętnie przyłączą się do walki, ale nie mają koniecznej świadomości politycznej, dlatego nie wiedzą, za kogo i o co będą się bić. Nad narodowym interesem górę biorą prywatne korzyści. Taką sytuację symbolizuje scena z Jaśkiem, który nachylając się po upuszczoną czapkę z pawich piór, gubi złoty róg, który miał wzywać cały naród do walki. Dla chłopów ważniejsza od wolnej ojczyzny była korzyść materialna;
mit o przewodniej roli inteligencji - czyli przekonanie, że inteligenci mają odgrywać role przywódców państwowych. Ukazując się Dziennikarzowi Stańczyk uświadamia mu jego brak działania. On potrafi tylko śnić o wielkich czynach. Gdy będzie można zacząć powstanie, Dziennikarza zabraknie. Również Poeta żyje w nierealnym świecie, w którym nie istnieją problemy narodowe. Rozmowa z Rycerzem pokazuje jego brak siły i traktowanie chlubnej przeszłości jedynie jako literackiego tworzywa. Do Poety nie przemawia wizja walki stworzona przez Rycerza, stwierdza on, że sztuka nie może służyć narodowej sprawie. Postać tego inteligenta pokazuje jakikolwiek brak sensu w mianowaniu artystów przywódcami narodowymi - są oni zbyt zatopieni we własnym świecie, aby sprostać tak trudnemu zadaniu. Również Gospodarz-inteligent nie potrafił zadbać o dobro narodu - przespał odpowiedni moment, a potem oddał sprawę nieodpowiedzialnemu człowiekowi.
"Wesele" obala wiele dotychczasowych mitów narodowych, stereotypów i powszechnych przekonań. Ukazuje także liczne wady poszczególnych warstw społecznych, które należy naprawić. Zwraca uwagę na problemy, bez których rozwiązania jakiekolwiek zrywy narodowowyzwoleńcze będą skazane na klęskę.
