Biblia to zbiór ksiąg żydowskich i chrześcijańskich uznanych za natchnione. Pismo Święte oraz jego poszczególne elementy mają zupełnie inną wartość dla judaizmu a inną dla chrześcijaństwa.
Pismo Święte to podstawowe źródło kultury europejskiej zarówno pod względem moralnym jak i literackim. Mnóstwo poetów, rzeźbiarzy, malarzy czerpie inspiracje z Biblii głównie z zakresie malarstwa, architektury oraz piśmiennictwa. Ponadczasowość Pisma Świętego oraz uniwersalność głoszonych przez niego wartości przejawią się między innymi w ciągłym funkcjonowaniu w języku stałych związków frazeologicznych mających swoją genezę w Biblii. Wymieńmy kilka z nich: ciemności egipskie, zakazany owoc, zamienić się w słup soli, obraz Sodomy i Gomory.
Parabole, za pomocą których Chrystus nauczał swoich uczniów, zostały utrwalone w Piśmie Świętym w Nowym Testamencie.
Przypowieść zwana inaczej parabolą to najczęściej występujący w Piśmie Świętym gatunek biblijny. Jego istota polega na porównaniu. W paraboli ukazana zostaje pewna fabuła, której nie należy jednak traktować linearnie, wymaga ona przejścia z poziomu dosłownego do poziomu symbolicznego albo alegorycznego, wymaga ona umiejętności dostrzeżenia warstwy moralnej. Wśród paraboli wyróżniamy następujące typy takie jak: przykład, przypowieść ewangeliczna oraz alegoria.
Alegoria to specyficzny symbol o jednym, ściśle określonym znaczeniu, przykłady paraboli - alegorii to: przypowieść "O siewcy", "O synu marnotrawnym".
Wiele parabol przedstawia wzorce postaw i postaci, które warto by było naśladować, tak jest między innymi w przypowieści "O miłosiernym Samarytaninie", "O faryzeuszu i celniku".
Z kolei przypowieść ewangeliczna to zazwyczaj opowiadanie lub historyjka objaśniająca prawdy religijne lub moralne.
Geneza związków frazeologicznych mających swoje źródło w Biblii:
Zamienić się w słup soli - oznacza skamienieć z przerażenia, ze strachu
Stwórca przed zburzeniem miasta Sodoma pragnął ocalić z niego "ostatniego ze sprawiedliwych", jakim był Lot wraz z całą jego rodziną. W tym celu posłał do Lota aniołów, którzy wydali Lotowi oraz jego żonie zakaz obejrzenia się za siebie. Niestety małżonka Lota nie mogła opanować kobiecej ciekawości, obejrzała się za siebie, by zobaczyć ostatni raz zburzone miasto. Została za ten czyn surowo ukarana przez Boga, który przemienił ją w słup soli.
Sodoma i Gomora - oznacza ogromny nieład, rozgardiasz
Sodoma oraz Gomora to dwie miejscowości, w których prym wiodła rozpusta i zepsucie. Stwórca nie mógł znieść tego widoku. Rozkazał Lotowi oraz całej jego rodzinie pozostawić Sodomę, a sam natomiast podpalił miasto, posyłając na niego deszcz złożony z siarki oraz ognia. W taki to oto sposób Bóg ukarał Sodomę.
Wdowi grosz - oznacza podarowanie komuś prezentu, jednak za cenę ogromnych wyrzeczeń, obdarowanie kogoś całym swoim dobytkiem.
Pewnego dnia do Jezusa, znajdującego się w synagodze, przybyła uboga wdowa w celu złożenia ofiary. Do owej synagogi przybyli także inni ludzie, którzy rywalizowali ze sobą o to, kto da większy datek. Uboga wdowa złożyła na ofiarę dwa szelągi, co stanowiło jeden grosz. Suma ta była wszystkim, co miała. Jednak Jezus bardziej ucieszył się z owej ofiary, niż z hojności bogaczy.
Wieża Babel - oznacza nieumiejętność nawiązania komunikacji, znalezienia wspólnego języka.
Ludność całego świata porozumiewała się za pomocą jednego języka. W pewnym dniu ludzie zapragnęli wybudować miasto, a w nim postawić wieżę z wierzchołkiem sięgającym nieba. Stwórcy nie spodobał się ten pomysł i postanowił On ukarać ludzi za ich zuchwałość, w tym celu sprawił, ze ludność zaczęła mówić różnymi językami. Wkrótce ludzie, nie mogąc dojść do porozumienia, rozeszli się po całym świecie, nie dokańczając budowy wierzy.
Syn marnotrawny - oznacza kogoś, kto popełnił grzech, ale w porę zorientował się, że zrobił źle.
Pewien ojciec posiadał dwóch synów i podzielił między nich swój majątek. Jeden z nich zabrał swój przydział i udał się do miasta. Wkrótce przetrwonił on wszystkie swoje pieniądze i w celu zdobycia środków zatrudnił się do wypasu świń. Jednak ciągle brakowało mu funduszy, nawet na podstawowe wyżywienie. Został on zmuszony do powrócenia do rodzinnego domu, bowiem zdał sobie sprawę, że nawet jego dawna służba ma większy standard życia niż on. Czuł, że postąpił źle i pragnął, by ojciec mu przebaczył i pozwolił mu pracować u siebie. Jednak ojciec nawet nie chciał o tym słyszeć, niezmiernie ucieszył się z powrotu marnotrawnego syna i rozkazał urządzić na jego cześć ucztę. Jednak jego drugi potomek nie mógł zrozumieć postępowania własnego ojca, nie mieściło mu się w głowie, że można się aż tak bardzo cieszyć z osoby, która straciła cały jego majątek, a syna, który cały czas trwał przy nim i pomagał mu, nawet nigdy nie pochwalił. Dopiero ojciec objaśnił mu, że bardzo go kocha, lecz także należy się cieszyć z każdego nawróconego grzesznika, a takim jest jego brat.
Parabola ta uczy nas, że zawsze jest czas na nawrócenie z grzesznej drogi. Stwórca jest litościwy i z radością przyjmie do siebie każdego żałującego swych przewinień grzesznika.
Zwycięstwo Dawida nad Goliatem - oznacza zwycięstwo rozumu nad siła, jak również ducha nad materią.
Kanon
Przez wieki kanon biblijny w każdym wyznaniu monoteistycznym ulegał licznym zmianom, tak działo się zwłaszcza w religii chrześcijańskiej, w której dyskusje na temat ksiąg biblijnych zaliczanych do kanonu dotyczyły zarówno Starego, jak i Nowego Testamentu. W roku 397 na Soborze Kartagińskim ustalono po raz pierwszy kanon biblijny, w którym zostały odrzucone niektóre księgi funkcjonujące jako listy oraz ewangelie, które dziś nazywamy apokryfami albo pseudoepigrafami.
Kanon biblijny dla katolików został zatwierdzony podczas Soboru Trydenckiego w roku 1546 roku. Z kolei protestanci usunęli z kanonu ustalonego w Kartaginie księgi deuterokanoniczne, obecnie nazywane apokryfami. Apokryfów do kanonu nie zaliczają także Żydzi.
Autorstwo oraz historyczność Pisma Świętego.
Problematyka autorstwa oraz historyczności Pisma Świętego to sprawa bardzo kontrowersyjna. Naukowym badaniem Biblii zajmuje się nauka zwana biblistyką. Tradycja mówi, że autorami ksiąg biblijnych były prawdziwe osoby, które obdarzyły imionami poszczególne księgi Pisma Świętego, i tak mamy Pięcioksiąg Mojżeszowy spisany przez Mojżesza, Księgę Jozuego autorstwa Jozuego.
Badacze stylistyki oraz języka ksiąg zaliczanych do kanonu hebrajskiego podają, że rzeczywiście najstarszym fragmentem Pisma Świętego są jego księgi poetyckie tzn.: Psalmy, Pieśń nad Pieśniami oraz Księga Hioba. Zostały one spisane przed rokiem 1000 p.n.e. i w takiej postaci jak wówczas funkcjonują one do dzisiaj. Z kolei księgi proroków, zaczynając od proroka Izajasza były spisywane za życia tych proroków, ale to nie zawsze oni byli ich autorami, czasem tylko współautorami.
Jeżeli chodzi o Nowy Testament istnieje co do niego wiele wątpliwości, pojawiają się kontrowersje dotyczące fragmentów Ewangelii Marka oraz Jana. Zostały one zmienione przed Soborem Kartagińskim, który miał miejsce w 253 roku n.e. Część badaczy Biblii uważa, że najstarszą częścią Nowego Testamentu są Listy Pawła z Tarsu, natomiast pozostali sądzą, że najstarszym fragmentem Pisma Świętego jest Ewangelia świętego Mateusza. Z kolei Dzieje Apostolskie oraz Apokalipsa to już dzieła dużo późniejsze. Pojawiła się także teoria, iż Dzieje Apostolskie spisane zostały ok. 110-120 roku n.e., jednak prawdziwszy jest pogląd, że zostały spisane około 60 roku n.e. przez Łukasza Ewangelistę. Za tym, że ich autorem był właśnie Łukasz Ewangelista, przemawia fakt, że tak samo jak Ewangelia Łukasza, Dzieje Apostolskie skierowane są do osoby Teofila oraz końcowa część Ewangelii znajduje się na początku Dziejów Apostolskich. Jeszcze inni badacze uważają, iż Dzieje Apostolskie spisali anonimowi twórcy przy wykorzystaniu legend oraz historii opowiadanych w gminach chrześcijańskich w Azji Mniejszej i Palestynie. Skomplikowany styl oraz wieszcze obrazowanie w Apokalipsie wykazują bardzo duże podobieństwo do świętej księgi zaratusztrian, natomiast autorem Apokalipsy jest święty Jan Apostoł, co zostaje wspomniane w samej księdze. Apokalipsa powstała około 96 roku n.e., czyli około 26 lat po zburzeniu Jerozolimy, co zostaje potwierdzone przez niejakiego Ireneusza w swym utworze pt. "Przeciw herezjom" oraz przez Euzebiusza i Hieronima.
Biblię dzielimy na:
- Nowy Testament
Ew. wg św. Mateusza
Ew. wg św. Marka
Ew. wg św. Łukasza
Ew. wg św. Jana
Dzieje Apostolskie
List do Rzymian
1 List do Koryntian
2 List do Koryntian
List do Galatów
List do Efezjan
List do Filipian
List do Kolosan
1 List do Tesaloniczan
2 List do Tesaloniczan
1 List do Tymoteusza
2 List do Tymoteusza
List do Tytusa
List do Filemona
List do Hebrajczyków
List św. Jakuba
1 List św. Piotra
2 List św. Piotra
1 List św. Jana
2 List św. Jana
3 List św. Jana
List św. Judy
Apokalipsa św. Jana
- Stary Testament
Księga Rodzaju
Księga Wyjścia
Księga Kapłańska
Księga Liczb
Księga Powtórzonego Prawa
Księga Jozuego
Księga Sędziów
Księga Rut
1 Księga Samuela
2 Księga Samuela
1 Księga Królewska
2 Księga Królewska
1 Księga Kronik
2 Księga Kronik
Księga Ezdrasza
Księga Nehemiasza
Księga Tobiasza
Księga Judyty
Księga Estery
1 Księga Machabejska
2 Księga Machabejska
Księga Hioba
Księga Psalmów
Księga Przysłów
Księga Koheleta
Pieśń nad Pieśniami
Księga Mądrości
Mądrość Syracha
Księga Izajasza
Księga Jeremiasza
Lamentacje
Księga Barucha
Księga Ezechiela
Księga Daniela
Księga Ozeasza
Księga Joela
Księga Amosa
Księga Abdiasza
Księga Jonasza
Księga Micheasza
Księga Nahuma
Księga Habakuka
Księga Sofoniasza
Księga Aggeusza
Księga Zachariasza
Księga Malachiasza
Postacie występujące w Biblii:
Aaron - starszy brat Mojżesza oraz Miriam oraz ich pomocnik, pierwszy dziedziczny arcykapłan z linii Lewiego. Dokonywał cudów na dworze faraona. Pod namową swego ludu zbudował złotego cielca, któremu ludzie oddawali bałwochwalczo cześć. Umarł ze starości na wzgórzu Hor, nie osiągając Ziemi Obiecanej, jednak jego grobowiec do dzisiejszego dnia pokazuje się turystom. Jego potomkiem oraz następnym arcykapłanem był Eleazar zwany Łazarzem.
Abraham - początkowo zwany Abramem, będący pierwszym z hebrajskich patriarchów. Zgodnie ze słowami Księgi Rodzaju Abraham wyszedł z miasta Ur w Mezopotamii na prośbę Stwórcy, który rozkazał mu zamieszkać w ziemi Kanaan, w zamian za co on uczyni naród izraelski "wielkim narodem". Symbolem przymierza zawartego pomiędzy Stwórcą a Abrahamem stało się obrzezanie. Podczas konfliktu Boga z mieszkańcami Sodomy, Abraham stanął w obronie jej ludności. Dzięki jego prośbom Bóg zgodził się nie burzyć miasta, jeżeli znajdzie on wśród jego mieszkańców dziesięciu sprawiedliwych.
Adam i Ewa to według biblijnej Księgi Rodzaju zwanej I Księgą Mojżeszową pierwsi ludzie na ziemi.
Adam - to człowiek płci męskiej, znaczący dosłownie czerwony, prawdopodobnie od barwy ziemi, z której go stworzono.
Zgodnie ze słowami Księgi Rodzaju (Rdz 1,26-27; Rdz 2,7) Adam został ulepiony przez Stwórcę szóstego dnia tygodnia oraz położony w ogrodzie Eden. Miał on opiekować się przyrodą, uprawiać ziemię. Aby Adam nie czuł się samotny, Stwórca przy wykorzystaniu jednego żebra z ciała Adama powołał do życia pierwszą kobietę o imieniu Ewa.
Ewa - znaczy budzące się życie, z języka aramejskiego 'hewja' - co tłumaczy się jako wąż lub matka wszelakich istot żyjących.
Adam i Ewa złamali zakaz Boga, zjadając owoc z Drzewa Poznania Dobra i Zła, co spowodowało ich ukaranie poprzez nakaz opuszczenia Raju oraz rzucenie na nich przekleństwa. Bóg powiedział Adamowi, następcy mężczyzny: "W pocie więc oblicza twego będziesz musiał zdobywać pożywienie, póki nie wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty; bo prochem jesteś i w proch się obrócisz" (Rdz 3,17-19). Z kolei Ewa, następczyni kobiet, została obciążona bólem brzemiennym oraz przymusem podporządkowania się woli mężczyzny. Czyn, którego dopuścili się Adam i Ewa, spowodował, że każdy z nas od urodzenia obciążony jest grzechem pierworodnym.
Dawid - urodził się około 1040 roku p.n.e., zmarł około 970 roku p.n.e. Był królem Izraela od około 1010 roku p.n.e. oraz najmłodszym potomkiem Jessego z Betlejem, ojcem Salomona, ojcem z rodu Dawida.
Ezechiel - to imię męskie, którego geneza jest w Piśmie Świętym, pochodzi od hebrajskiego imienia 'Yechezqel', co tłumaczy się 'Bóg umacnia'. Ezechiel to jeden z głównych proroków Starego Testamentu.
Hiob - to według Pisma Świętego osoba o nieposzlakowanej opinii zamieszkała w Us, dziś teren Arabii Saudyjskiej. Hiob opływał w dobrobycie. Pewnego dnia został przedmiotem okrutnego zakładu pomiędzy Szatanem a Bogiem. Polegał on na tym, że Bóg zesłał na Hioba pasmo nieszczęść: zdechły mu wszystkie zwierzęta gospodarskie, umarły mu wszystkie dzieci, został dotknięty chorobą trądu, utracił cały swój dobytek, stając się zakałą społeczeństwa, stąd wzięło swoje źródło słynne określenie 'hiobowe wieści'. Hiob mimu tylu nieszczęść nie zbuntował się przeciwko Bogu i pokładał w nim nadzieję. W zamian za pełne oddanie swego sługi Bóg wkrótce wynagrodził Hiobowi wszystkie nieszczęścia, które na niego spadły, wynagrodził je po stokroć. Bohater ponownie otrzymał ogromny majątek, liczne potomstwo, żelazne zdrowie, co spowodowało, że dożył on w zdrowiu i spokoju późnej starości.
Hiob to archetyp ufności w sprawiedliwość i dobroć Stwórcy, symbol wytrwałości w cierpieniu.
Koran nazywa Hioba imieniem 'Ayub' oraz daje mu funkcje jednego z proroków religii islamskiej. W języku polskim od imienia Hiob powstał stały związek frazeologiczny 'hiobowa wieść', oznaczający tragiczną w treści informację.
Izaak to patriarcha biblijny, pierworodny syn pochodzący ze związku Abrahama oraz Sary. Historię Izaaka ukazuje Księga Rodzaju. Izaak, jako postać biblijna, kojarzony jest z wydarzeniem ofiarowania jego ciała na boskim ołtarzu na górze Moria przez swego ojca Abrahama na prośbę Boga.
Ta tragiczna opowieść przedstawia gotowość Abrahama do wypełnienia ofiary oraz na prośbę boską zesłanie anioła, cofającego boski rozkaz, za pomocą słów: "Nie podnoś ręki na chłopca i nie czyń mu nic złego! Teraz poznałem, że boisz się Boga, bo nie odmówiłeś Mi nawet twego jedynego syna". Tradycja przekazuje, iż w miejscu tej ofiary została wybudowana Świątynia Jerozolimska.
Izajasz urodził się około roku 765 p.n.e., a zmarł w roku 701 p.n.e., to najsławniejszy prorok Starego Testamentu. Jego proroctwa opisuje Księga Izajasza.
Jest synem Amosa, w roku 739 p.n.e. otrzymał on wizję narodów wstępujących w przyszłości na wzgórze Syjon. Wówczas to zostanie zawarty wieczny pokój (Iz 2,4 "swe miecze przekują na lemiesze"). Wizja ta stanowiła jego powołanie na funkcję proroka. Zadanie proroka polegało na walce o czystość monoteistycznego wyznania, propagowaniu wierności i ufności w Bogu, a także namawianie ludzi do wypełnienia pokuty, piętnowania wad oraz przepowiadaniu przyszłych zdarzeń politycznych. Izajasz mieszkał w Jerozolimie, pełnił funkcję doradcy władcy Achaza oraz Ezechiasza. Do historii przeszedł jako twórca swoistego mesjanizmu. Przepowiedział on przyjście Mesjasza o imieniu Emmanuel (z hebrajskiego 'immanu 'el' czyli "Bóg jest z nami").
Prorok Jeremiasz - to prorok, autor biblijnej księgi Jeremiasza, prawdopodobnie również autor biblijnych Lamentacji. Objął funkcję kapłana w roku 647 p.n.e. Przepowiedział zburzenie Jerozolimy oraz Judy. Swoją funkcję pełnił przez 40 lat. Swą księgę, zawierającą groźby i upomnienia dla narodu izraelskiego oraz przepowiednie upadku ich państwa i lat niewoli, jak również proroctwa mówiące o ostatecznym wyzwoleniu się z niewoli i końcowym zbawieniu, ukończył w roku 580 p.n.e. Jeremiasz to jeden z czterech większych proroków.
Kain i Abel - to biblijni potomkowie ze związku Adama i Ewy. Parabola o Kainie i Ablu występuje w Księdze Rodzaju. Kain to starszy brat Abla, nie mógł on znieść faktu, że to Abel jest ulubieńcem ojca oraz Boga. Kain to rolnik, a Abel pasterz. Pewnego dnia Bóg odmówił przyjęcia ofiary od Kaina, a bez zawahania zabrał ofiarę Abla, wówczas Kain bardzo się zdenerwował i w ogromnym gniewie dokonał morderstwa na bracie. Za karę został on zmuszony do opuszczenia kraju oraz Bóg naznaczył go specjalnym piętnem, chroniącym go przed ludzką krzywdą, kto śmiałby się zaatakować Kaina , poniósłby od Boga siedem razy cięższą karę.
Lot - to postać biblijna, bratanek Abrahama, jedyny uczciwy członek społeczności Sodomy, uchroniony przez Boga wraz z cała rodziną przed śmiercią. Jego małżonka za niedotrzymanie zakazu obejrzenia się na zburzone miasto przemieniła się w słup soli. Córki Lota napoiły go alkoholem i współżyły z nim, rodząc mu dzieci, które zapoczątkowały ród Moabitów oraz Amonitów.
Mojżesz - to postać biblijna, dowódca Izraelitów podczas ich wyjścia z Egiptu i podróży do Ziemi Obiecanej. Mojżesz żył najprawdopodobniej w XV-XIV wieku p.n.e., zgodnie ze słowami Biblii żył przez 120 lat.
Salomon - zmarł około roku 931 p.n.e., był władcą Izraela, potomkiem oraz następcą króla Dawida. Był wspaniałym architektem. Jego dwór stanowił ośrodek kultury, zwłaszcza literacki. Zgodnie z tradycją biblijną Salomon był znany ze swej mądrości. Za jego rządów monarchia hebrajska przeżywała swój rozkwit.
Judasz Iskariota zwany Iszkariotą - to jeden z 12 apostołów, zdradził on i przekazał osobę Jezusa Chrystusa w ręce Sanhedrynu.
12 apostołów Jezusa Chrystusa
Zgodnie ze słowami Ewangelii Jezus samodzielnie wybrał z grupy swoich uczniów dwunastu mężczyzn. Przez wiele dni uczył ich, jak należy głosić słowo Boże i w jaki sposób będą go oni musieli wkrótce zastąpić. Imiona pierwszych apostołów odnajdziemy w Ewangelii Mateusza 10:2-4, Marka 3:16-19, Łukasza 6:13-16. Nowy Testament określa ich mianem 'Dwunastu'.
Są to:
Szymon Piotr (Kefas), syn Jonasza, rybak z Betsaidy
Andrzej, brat Piotra, rybak z Betsaidy
Jakub (zwany Większym), syn Zebedeusza
Jan, syn Zebedeusza, brat Jakuba
Filip z Betsaidy
Bartłomiej - Natanael z Ptolemaidy
Tomasz (zwany Bliźniakiem)
Mateusz - Lewi, były poborca podatkowy
Jakub, syn Alfeusza
Szymon Kananejczyk (zwany Gorliwym)
Juda Tadeusz (Judas), syn Jakuba
Judasz Iskariot, zdrajca Jezusa
Symbole biblijne:
Drzewo Poznania Dobra i Zła - to pojęcie biblijne charakterystyczne dla religii judeochrześcijańskich oraz islamu. Nazywane także Drzewem Wiadomości. Było drzewo zasadzone w centralnym punkcie ogrodu Eden. Z drzewa tego mieli zakaz spożywania owoców pierwsi ludzie, czyli Adam i Ewa.
Zgodnie ze słowami biblijnej Księgi Rodzaju (2-3), Bóg tworząc rajski ogród Eden, zasadził dwa drzewa: Drzewo Życia i Drzewo Poznania Dobra i Zła. Adam i Ewa mogli spożywać owoce każdego drzewa w ogrodzie, także owoce z drzewa życia, oprócz owoców z Drzewa Poznania. Pewnego razu Ewa i Adam pod namową Szatana, będącego pod postacią węża (szatana), obiecującego im, że kiedy złamią oni boski zakaz będą tacy jak i Bóg, będą wiedzieć, co to dobro, a co zło, spożyli zakazany owoc, a tym samym zrozumieli, co to grzech. Bóg musiał ich surowo ukarać, wygnał Adama i Ewę z rajskiego ogrodu, którego dotąd broniły cheruby i ich świecące się ostrza miecza.
Biblia nie precyzuje jakiego rodzaju był to owoc z Drzewa Poznania, i tak tradycja hebrajska uważała, że były to winogrona, granat lub figi, z kolei tradycja chrześcijańska sądzi, że było to jabłko, gdyż łacińska nazwa jabłka (malus) jest prawie identyczna z łacińskim określeniem zła (malum). Zgodnie z wizją XVIII-wiecznej niemieckiej mistyczki, Anny Katarzyny Emmerich, pień z Drzewa Poznania okryty był specjalnymi łuskami, podobnymi do tych, jakie posiada palma, miał ogromne i szerokie liście, które wyrastały prosto z pnia. Pośród nich zwisały owoce, pięć sztuk na kształt grona, jedno w centrum, a wokół niego cztery szypułki. Owoc ten miał kolor niczym cukier brunatny, a w środku czerwony miąższ jak gruszka albo figi, a więc w niczym nie przypominał współczesnego jabłka.
Baranek Boży to określenie jakie w Nowym Testamencie stosował wobec osoby Jezusa Chrystusa Jan Chrzciciel (J 1, 29). Nazwa ta stanowi nawiązanie do starotestamentowej mądrości, według której ofiara złożona z baranka jest ofiarą poświęconą Bogu. Baranek Boży to symbol ofiary złożonej przez Jezusa na krzyżu w celu odkupienia win ludzkości.(Iz 53, 7).
Dekalog lub inaczej Dziesięć przykazań to zestaw głównych nakazów moralnych, początkowo obejmujących wyznawców judaizmu, dopiero później przejęty przez wyznawców chrześcijaństwa, jest on podstawowym kanonem wiary.
Według Pisma Świętego oryginalny tekst Dekalogu został zapisany w Księdze Wyjścia, Bóg dyktował Mojżeszowi wszystkie Dziesięć Przykazań na wzgórzu Synaj podczas przemieszczania się narodu izraelskiego z Egiptu do Kanaanu.
Mojżesz wyrył treść Dekalogu na tablicach wykonanych z kamienia dwukrotnie, ponieważ jedną tablicę zawierającą tekst Dekalogu zniszczył w złości, obserwując, jak Żydzi rozpoczęli pod jego nieobecność oddawać kult złotemu cielcowi. Według tradycji biblijnej druga tablica z Dziesięciorgiem Przykazań była pozostawiona w Arce Przymierza do czasu zniszczenia pierwszej Świątyni Jerozolimskiej.
Ostatnia Wieczerza - to wieczerza paschalna Jezusa z apostołami. Wieczerza ta miała miejsce w dzień przed jego śmiercią. Zgodnie z teologią katolicką w czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus Chrystus ustanowił sakrament Eucharystii.
"A gdy nadeszła godzina, zasiadł do stołu i dwunastu apostołów z Nim. Wtedy powiedział do nich: Tak bardzo pragnąłem spożywać z wami tę Paschę, zanim zacznę cierpieć. Bo mówię wam, że już nie będę jej pożywał, aż się dopełni w królestwie Bożym. A potem wziął kielich, odmówił modlitwę dziękczynną i powiedział: Weźcie go i podzielcie między siebie. Bo mówię wam, że odtąd już nie będę pil z owocu winnego szczepu, dopóki nie przyjdzie królestwo Boże. A potem wziąwszy chleb, odmówił dziękczynienie, połamał i rozdał go im mówiąc: To jest ciało moje wydane za was. Czyńcie to samo na moją pamiątkę. Podobnie po wieczerzy wziął kielich i powiedział: Ten kielich jest Nowym Przymierzem z krwi mojej, która będzie za was wylana..." (Łk. 22, 14-20).
Na obrazie przedstawiającym Ostatnią Wieczerzę brakuje kielicha, z którego pili apostołowie. I mimo, że każdy z nich ma oddzielne naczynie, to przy żadnym z nich nie stoi kielich. Dzieje się tak najprawdopodobniej dlatego, iż obraz powstał pod wpływem Ewangelii świętego Jana, która nie zawiera opisu ustanawianie sakramentu eucharystii. Na obrazie możemy zaobserwować rękę, a w niej nóż, wycinek ten znajduje się na prawo od trzeciego apostoła z lewej. Dłoń ta, jeżeli zliczymy wszystkie dłonie na obrazie, jest "dodatkowa" i nie posiada właściciela. Ukazana jest na nim chwila, podczas której Jezus mówi, że jeden z jego uczniów go zdradzi.
Sztuka i malarstwo - Inspiracje
Drzewo Poznania Dobra i Zła
Raffael - "Adam i Ewa"
Rzeźba Mojżesza
Michał Anioł - "Dawid"
Michał Anioł - "Pieta"
C. Caravaggio - "Abraham ofiarowuje Izaaka Bogu"
Lot i jego córki
