Wergiliusz i Horacy uznawani są za najwybitniejszych twórców rzymskiej epoki augustowskiej (mecenat Oktawiana Augusta, I wiek przed naszą erą). Publius Wergilius Maro skupiał się w swojej twórczości na dziełach epickich. Jest autorem między innymi sielankowych utworów przedstawiających scenki z życia pasterskiego, tzw. "Bukoliki", pisze także poematy poświęcone rolnictwu "Georgiki". Przede wszystkim jednak znany jest jako autor wielkiej łacińskiej epopei, "Eneidy". Swój epos wzorował Wergiliusz na wielkich dziełach greckiego poety Homera. Wergiliusz skupia się w swoim dziele na postaci uciekiniera spod Troi, Eneasza, uważanego za protoplastę i przodka Rzymian. Podobnie jak "Iliada" i "Odyseja" także "Eneida" składa się z dwunastu ksiąg. Połowa z nich opisuje czyny Eneasza i wydarzenia związane z końcowym etapem obrony Troi przed atakującymi Grekami oraz, po jej upadku, wędrówkę bohatera poprzez zrujnowaną ojczyznę. Wątek podróży jest tutaj nawiązaniem do konstrukcji "Odysei". Kolejne księgi przypominają nieco bardziej Homerową "Iliadę", przedstawiają one bowiem wojnę o Lacjum i udział w niej Eneasza.
Epos jest najstarszym gatunkiem literackim, którego tradycje sięgają dziewiątego wieku przed naszą erą. Ściśle określone są jego gatunkowe wyznaczniki, forma konstrukcji, język, sposób jego powstawania. Po pierwsze, bohaterami eposu miał być naród lub jego najważniejsza warstwa, której losy zostają precyzyjnie, plastycznie przedstawione w strukturze fabularnej dzieła. Losy te ukazane są przez pryzmat jakiegoś ważnego, przełomowego wydarzenia bądź czasu (np. wojna, upadek itp.). Epos jest bardzo rozbudowanym, wielowątkowym dziełem, dlatego też często wprowadzane były do niego tzw. retardacje, czyli celowe opóźnienia, dające słuchaczom wytchnienie od pogoni za rozwijającą się akcją. Takim spowolnieniom, zatrzymaniom akcji służyły bardzo rozbudowane opisy, porównania homeryckie, obrazowe, całe epizody, rozbudowane dygresje luźno lub wcale nie powiązane z akcją. Każdy epos musiał rozpoczynać się od inwokacji, czyli wezwania poety, który wychwalał muzę (lub inne bóstwo) i prosił o opiekę nad dziełem tworzenia i natchnienie, aby godnie mógł przedstawić wybraną historię w swoich pieśniach. Muzą poezji epickiej była Kaliope, do niej więc wygłasza swoją inwokację Homer. Do tego wzorca nawiązuje w literaturze polskiej Adam Mickiewicz, który w inwokacji rozpoczynającej "Pana Tadeusza" zwraca się do ojczyzny i Matki Boskiej- najważniejszych dla niego "bóstw".
Horacy znany jest jako najsłynniejszy rzymski poeta. Podobnie jak Wergiliusz tworzył w pierwszym wieku przed naszą erą. W całym jego dorobku poetyckim najliczniej reprezentowane są pieśni, czy też raczej ody, nazwane przez autora "carmina". Horacy stworzył także swoją teorię literatury, której wykład zawarł w słynnym "Liście do Pizonów".
Jedną z najsławniejszych pieśni Horacego, której wątki reinterpretowane były wielokrotnie w literaturze nowożytnej (np. w pieśniach Jana Kochanowskiego) jest pieśń o incipicie "Exegi monumentum..." (zbudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu). Wiersz ten jest wielką i piękną manifestacją świadomości geniuszu twórczego, wiary w to, że poezja, sztuka dają swojemu twórcy nieśmiertelność, wieczną sławę i życie w kolejnych pokoleniach czytelników (w pieśni pojawiają się słowa "non omnis moriar"- czyli "nie wszystek umrę").
