Po wojnie francusko - pruskiej (1870 - 1871) dominującą rolę w Europie zaczęły odgrywać Prusy. To dynamicznie rozwijające się mocarstwo narzuciło Francji upokarzający pokój. Francuzi nie mogli pogodzić się z utratą Alzacji i Lotaryngi, obawiali się też stale wzrastającego pruskiego militaryzmu. Niemiecki kanclerz Otto von Bismarck dążył do utrwalenia w Europie pokoju w oparciu o sojusz Prus, Austro - Węgier i Rosji. Ale nie było to łatwe. Tradycyjny antagonizm występował między Austro - Węgrami a Rosją. Proces zbliżania się trzech mocarstw rozwijał się powoli. W 1873 r. zostało zawarte tajne przymierze wojskowe niemiecko -rosyjskie. Nowo powstała konstelacja polityczna, nazywana przez Bismarcka Przymierzem Trzech Cesarzy, nawiązywała do Świętego Przymierza. Tymczasem na Bałkanach rozpoczęło się odrodzenie narodowe. Na wydarzenia, które tam się rozgrywały nie mogły pozostać wielkie mocarstwa. To właśnie na Bałkanach krzyżowały się bowiem ich interesy. Konflikt bałkański doprowadził do pogorszenia się relacji między Rosją a Austro - Węgrami. W roku 1878 odbył się kongres berliński, który został zawarty z inicjatywy Anglii i Austro - Węgier, które obawiały się wzrostu rosyjskich wpływów na Bałkanach. Kongresowi przewodniczył Otto von Bismarck. Udało się wymusić na Rosji znaczne ustępstwa z jej planów na Bałkanach i w Azji. Kryzys 1875 - 1878 zniweczył sojusz trzech cesarzy. Stosunki niemiecko - rosyjskie i austro - rosyjskie osiągnęły wysoki stopień napięcia. Oprócz sporów na tle politycznym doszły konflikty gospodarcze (związane z wprowadzeniem protekcyjnych taryf, a także nową fazą zbrojeń). Bismarckowi udało się namówić cesarza Wilhelma do zawarcia sojuszu z Austro - Węgrami. Wśród argumentów jakimi się posłużył była groźba izolacji Niemiec oraz możliwość ataku rosyjskiego. Sojusz między Prusami a Austro - Węgrami został zawarty w 1879 r. Obustronne zobowiązania dotyczyły pomocy przeciwko agresji ze strony Rosji. Austro - Węgry zobowiązywały się pomóc Prusom na wypadek ich wojny z Francją, jeśli do wojny przystąpiłaby też Rosja. Sojusz zawarto na sześć lat. 18 czerwca 1881 r. doszło do odnowienia traktatu trójcesarskiego. Był on tajny. Ustalono, że w wypadku jednego z sygnatariuszy z innym mocarstwem, pozostałe dwa państwa zachowują życzliwą neutralność. Bismarck miał nadzieję, że w ten sposób uda mu się zapobiec ewentualnemu sojuszowi rosyjsko - francuskiemu lub austriacko - brytyjskiemu. Wszyscy sygnatariusze zobowiązali się unikać sporów, a także gwarantować swoje wzajemne interesy na Bałkanach i uzgadniać ewentualne zmiany. Dodatkowy protokół rozgraniczał strefy wpływów Rosji i Austro - Węgier na Bałkanach dokładnie w myśli idei Bismarcka. W 1884 r., na zjeździe w Skierniewicach z udziałem Wilhelma, Franciszka Józefa i cara Aleksandra III, Bismarckowi udało się doprowadzić do odnowienia sojuszu trzech cesarzy. Traktat odnowiono następnie w lutym 1887 r. W tym też roku, w czerwcu, doszło do zawarcia niemiecko - rosyjskiego traktatu reasekuracyjnego. Miał on zabezpieczać Niemcy przed ewentualnym sojuszem rosyjsko - francuskim i Rosję przed atakiem Austro - Węgier. Okazało się , że forsowana przez Bismarcka idea sojuszu trzech mocarstw jest niemożliwa do zrealizowania, zbyt wiele sprzeczności dzieliło te państwa. Podział stref wpływów na Bałkanach nie został zaakceptowany ani w Austrii ani w Rosji.

Łatwiejsza do zrealizowania okazała się dla Bismarcka współpraca niemiecko - austriacka. Do zawartego w 1879 r. dwuprzymierza Bismarck postanowił dodać trzeciego partnera. Były nim Włochy, które niewątpliwie były najsłabszym z mocarstw (było to państwo stosunkowo słabo rozwinięte pod względem gospodarczym). Włochy, podobnie jak Prusy, jako głównego wroga postrzegały Francję, z którą miały zatarg w północnej Afryce. 20 maja 1882 r. podpisano niemiecko - austriacko - włoski traktat. Nowe ugrupowanie nazwano Trójprzymierzem. Dla Austro - Węgier oznaczało to zabezpieczenie południowej granicy na wypadek wojny z Rosją. Prusy uzyskały zapewnienie neutralności Włoch na wypadek wojny prusko - francuskiej. W podpisanym porozumieniu podkreślano konieczność wzmocnienia gwarancji pokojowych i zasady monarchicznej. Niemcy i Austro - Węgry obiecywały Włochom pomoc zbrojną na wypadek niesprowokowanej agresji ze strony Francji.

W chwili pojawienia się groźby wojny przewidywano wzajemne konsultacje. Gdyby Francja lub Rosja razem napadły na jednego z sygnatariuszy , wszyscy pozostali sygnatariusze są zobligowani do pomocy zbrojnej.

Bismarck został zdymisjonowany ze stanowiska w 1890 r., po objęciu tronu przez Wilhelma II. W 1891 r. zostało odnowione Trójprzymierze niemiecko - austriacko - włoskie. Trzy traktaty zamieszono w jednym dokumencie, ale nie był to jednobrzmiący tekst (Austro - Węgry nie chciały się bowiem wiązać przeciwko Francji). W opozycji do Trójprzymierza ukształtowało się Trójporozumienie. Zapoczątkował je sojusz francusko - rosyjski (1893 r.). w roku 1904 zawarto porozumienie francusko - brytyjskie (tzw. entente cordiale), które rozszerzono w 1907 r. o układ rosyjsko - brytyjski. Te dwa bloki państw stały się głównymi przeciwnikami w okresie pierwszej wojny światowej.