Przyczyny:

  • gospodarka plantatorów z Północy, oparta na pracy niewolniczej była przeszkodą dla rozwoju przemysłu na Południu,
  • przemysł na Południu przeszkadzał rozwojowi rynku towarów przemysłowych na Północy,
  • protest farmerów przeciwko zwiększaniu się wpływów plantatorów,
  • powstanie partii republikańskiej w 1854 roku, w której skład wchodziła głównie burżuazja z wielkich ośrodków przemysłowych Północy,
  • nieformalny sojusz burżuazji z Północy z farmerami, robotnikami, drobnomieszczanami, a nawet biedotą miejską w walce z właścicielami wielkich plantacji,
  • procesy prowadzące do ukształtowania się klasy robotniczej wrogiej wobec zwolenników niewolnictwa,
  • niechęć Południa do zniesienia niewolnictwa,
  • zwycięstwo w wyborach prezydenckich w 1860 roku republikanina Abrahama Lincolna (1809-1865).

Przebieg konfliktu:

1. Wybór na prezydenta Abrahama Lincolna w listopadzie 1860 roku.

2. Secesja, czyli wystąpienie stanów południowych z Unii ze stanami północnymi w grudniu 1860 roku - protest przeciwko wyborowi Lincolna na prezydenta.

3. Stworzenie przez stany: Południową Karolinę, Północną Karolinę, Tennessee, Teksas, Wirginię, Missisipi, Florydę, Alabamę, Georgię, Luizjanę i Arkansas Konfederacji w lutym 1861 roku.

4. Prezydentem Konfederacji został Jefferson Davis.

5. Atak Konfederatów na Fort Sumter w Karolinie Południowej 12 kwietnia 1861 roku - początek krwawej wojny domowej (1861-1865).

6. Krwawe działania wojenne

      • dowódcy:
        • Konfederacji: Robert Lee, Thomas Jackson,
        • Unii: Ulysses Grant, Wiliam Sherman.
      • bitwy:
        • pod Fredericksburgiem - 13 grudnia 1862 roku,
        • pod Gettysburgiem - 1-3 lipca 1863 roku,
        • o dolinę Shenandoah i Richmond - lato 1864 roku.

7. Ogłoszenie przez Abrahama Lincolna dekretu o zniesieniu niewolnictwa (tzw. deklaracja o emancypacji) na terenie Stanów Zjednoczonych bez żadnych odszkodowań dla właścicieli niewolników oraz tzw. Homestead Act, czyli Aktu o domostwach, na mocy którego wszyscy obywatele mogli za minimalną opłatą mogli zakupić działkę o wielkości 60 ha - 1 stycznia 1863 roku.

8. Podpisanie aktu kapitulacji przez dowódcę konfederatów gen. Roberta Lee 9 kwietnia 1865 roku.

9. Zastrzelenie Abrahama Lincolna w Teatrze Forda w Waszyngtonie przez aktora, Johna Bootha 14 kwietnia 1865 roku co utrudniło rozmowy pokojowe.

Skutki wojny secesyjnej:

  • spustoszenie gospodarcze i moralne kraju,
  • olbrzymie straty demograficzne po obu stronach,
  • zniszczenia wielkich połaci rolniczego Południa,
  • wyniszczająca okupacja Południa przez wojska Unii aż do 1867 roku,
  • wprowadzenie do konstytucji w 1865 roku poprawki znoszącej niewolnictwo,
  • prześladowanie Murzynów,
  • utworzenie na Południu w 1866 roku Ku-Klux-Klanu,
  • zmniejszenie się znaczenia Południa w zakresie gospodarki i polityki Stanów Zjednoczonych,
  • szybki rozwój przemysłu Stanów Zjednoczonych