Pierwsze plemiona mówiące językiem greckim przybyły z północy, z nad Dunaju, na początku II tysiąclecia p.n.e. i stopniowo przenikały na obszar Grecji. Proces ten zakończył się dopiero pod koniec XII wieku p.n.e. Ojczyzną Greków były tereny nad Morzem Egejskim i leżące na nim liczne wyspy. Osiedlili się też w wielu punktach zachodnich wybrzeży Azji Mniejszej. Południowa część Półwyspu Bałkańskiego i wyspy Morza Egejskiego były bardzo ubogie. Większość ich powierzchni pokrywały góry. Komunikacja i transport przez górskie przełęcze były bardzo trudne. Zbocza gór pokrywały lasy, które stopniowo zostały zniszczone przez rabunkowy wyrąb i wypas zwierząt. Grecy osiedlili się również na dwóch wielkich wyspach, Krecie i Cyprze, na wybrzeżu północnej Afryki i wreszcie w południowej Italii i na Sycylii, gdzie powstały słynne i bogate greckie miasta. Nad Grecją właściwą dominują łańcuchy dzikich i wysokich gór stanowiące naturalną barierę oddzielającą niewielkie na ogół równiny i doliny, dzięki czemu żyjące tam społeczności potrafiły skutecznie bronić swej niezależności politycznej, utrzymując jednocześnie z sąsiadami kontakty handlowe i dyplomatyczne.
Wyspy Morza Egejskiego są również skaliste. Praktycznie 30% powierzchni Grecji właściwej to ziemie nadające się pod uprawę. Jedynie na niektórych wyspach, w zachodniej części Anatolii, w Wielkiej Grecji i w kilku krainach Grecji właściwej, szczególnie w Tessalii na północnym wschodzie i w Messenii na południowym zachodzie, znajdowały się rozległe równiny zapewniające obfite zbiory oraz hodowlę zwierząt. W innych miejscach niedostatek równin wykluczał hodowlę bydła i koni na większą skalę. Spośród uprawianych przez Greków zbóż najbardziej był popularny jęczmień. Innymi ważnymi uprawami były winna latorośl i drzewa oliwne. Sadzono drzewa owocowe: figowce, jabłonie, grusze. Bardzo rzadko jadano mięso.
Klimat Grecji charakteryzował się wilgotnymi zimami i gorącymi latami. Roczna ilość opadów różniła się znacznie w poszczególnych latach, dlatego grecki rolnik ciężko pracował bez żadnej gwarancji, że osiągnie obfite plony - przeszkodzić mogła mu zarówno susza, jak i powódź. Pomimo to Grecy uważali swój klimat za najlepszy.
Aby uzupełnić skąpe zasoby żywności grecy musieli wyprawiać się na morze, ale połowy nie były obfite. Te ciepłe wody nie miały tylu ryb, ile Morze Północne czy Adriatyk. Żegluga po morzu pokrytym licznymi wyspami nie była trudna, choć kapryśna pogoda na Morzu Egejskim, stwarzała często zagrożenie. Brak dobrego drewna, nadającego się do budowy kadłubów statków i na maszty, stanowił istotny hamulec dla żeglugi. Grecy, którzy zniszczyli własne lasy, musieli sprowadzać niezbędny surowiec z północnych wybrzeży Morza Egejskiego.
Ziemia w Grecji należała do chłopów, którzy uprawiali ją siłami własnej rodziny, przy pomocy kilku niewolników. Większość rolników żyła w niewielkich osadach rozsianych po całej Attyce. Nadwyżki produktów ze swych gospodarstw sprzedawali w Atenach, tam też najczęściej nabywali potrzebne im wyroby rzemiosła. Attyka była przeciętną krainą geograficzną Grecji, z kilkoma pasmami górskimi, niewielkimi nizinami i rozbudowaną linią brzegową, z dobrymi miejscami dla portów. W górach Laurion znajdowały się kopalnie rud srebra i ołowiu, dające pokaźne dochody. Srebro służyło do bicia monet, które krążyły po rozmaitych krajach całego świata śródziemnomorskiego. Ateny były od dawna ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej, a zwłaszcza ceramiki malowanej. Wywożono ją szeroko poza terytorium Attyki i nawet poza świat grecki, głównie na wybrzeża Morza Czarnego. W Atenach pracowało wielu rzemieślników produkujących broń, ozdoby, tkaniny. Wielu kamieniarzy, rzeźbiarzy, murarzy i innych specjalistów pracowali przy budowie świątyń i gmachów użyteczności publicznej.
Greckie wspólnoty nigdy się nie zjednoczyły. Jednak Grecy postrzegali siebie jako ludzi, których łączy wspólna kultura, którzy mówią dialektami tego samego języka, mają podobne zwyczaje, oddają cześć tym samym bogom. Uczestniczą we wspólnych świętach i wydarzeniach religijnych, na przykład w igrzyskach w Olimpii na Peloponezie.
W społeczeństwie, w którym mężczyźni przebywali zazwyczaj z dala od majątku ziemskiego, uczestnicząc w życiu politycznym i spotykając się z przyjaciółmi, to kobiety odpowiadały za zarządzanie gospodarstwem domowym. To one wychowywały dzieci, nadzorowały przechowywanie i przygotowywanie pożywienia, dbały o rodzinne rachunki, zajmowały się tkactwem i wytwarzaniem odzieży, kierowały pracą niewolników domowych i doglądały ich gdy zachorowali.
