Transport w oparciu o rodzaj środowiska, w którym pracuje i się rozwija, możemy podzielić na transport lądowy, transport wodny i transport powietrzny. Natomiast do składu transportu lądowego zaliczmy m.in. transport kolejowy i drogowy, jak również uwzględniamy w tym przypadku transport przewodowy np. linii przesyłających energię elektryczną, linie gazociągów, naftociągów, wodociągów. Do transportu wodnego zaliczamy transport morski i śródlądowy, zaś do transportu powietrznego kwalifikujemy przede wszystkim transport lotniczy.
NAJWAŻNIEJSZE WĘZŁY POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW TRANSPORTU :
- "TRANSPORT KOLEJOWY"
KOLEJ - posiada szczególnie ważne znaczenie w kraju ze względu na słabszy rozwój pozostałych gałęzi transportu oraz znaczny ich udziału w przewozie ciężkich i masowych (często drobnicowych) surowców przemysłowych oraz płodów rolnych. Krajowe koleje zaliczane są w szeregi największych przewoźników świata i plasują się na 6 miejscu pod względem wielkości i ilości przewożonych ton towarów oraz na 7 miejscu jeśli chodzi o liczbę przewożonych pasażerów.
W Polsce w 1994 roku łączna długość linii kolejowej wynosiła 24 313 km. Największa gęstość linii kolejowych obserwowana była na terenach województw południowych, południowo - zachodnich, leżących nad dolną Wisłą oraz na terenie Warszawy i Łodzi. Najważniejszymi liniami kolejowymi w Polsce to przede wszystkim:
- zbudowana w czasach międzywojennych magistrala węglowa: Herby - Karsznice - Inowrocław - Kościerzyna - Gdynia
- oraz linie: Warszawa - Częstochowa - Kraków ;
- Warszawa - Poznań - Krzeż - Szczecin ; Poznań - Toruń - Olsztyn.
Powyższe miasta oraz prawie wszystkie pozostałe większe miasta Polski stanowią równocześnie ważne węzły transportu kolejowego.
- "TRANSPORT SAMOCHODOWY"
Transport samochodowy - ten rodzaj transportu odbywa się przede wszystkim z wykorzystaniem dróg kołowych z nawierzchnią twardą i gruntową, tworzących najgęstszą sieć transportu Polski. Daje ona możliwość dotarcia do ogółu miast i miejscowości i prawie do każdego domu - dlatego w literaturze często zwie się go transportem " od drzwi do drzwi ". Stanowi to jeden z najsilniejszych punktów tego transportu, ponieważ eliminuje konieczność przesiadania się jak również przeładowywania towaru - ładunku. W roku 1994 całkowita długość dróg kołowych w kraju z twardą nawierzchnią wynosiła 235 tys. km. W porównaniu z gęstością dróg kołowych w stosunku do gęstości dróg kolejowych, to te pierwsze posiadają prawie 10 razy większą gęstość niż drogi kolejowe. Rozlokowanie sieci dróg samochodowych w Polsce jest bardziej równomiernym - porównując z rozmieszczeniem sieci kolejowej. Niestety w przypadku szybkości przemieszczania się transportu samochodowego, to nieszczęśliwie plasujemy się na jednym z niższych miejsc w porównaniu z innymi krajami świata. Zwłaszcza odczuwalnym jest w Polsce brak tras szybkiego ruchu oraz ( a zwłaszcza) długich odcinków autostrad, które umożliwiają szybkie przemieszczanie się z jednego krańca Polski na drugi.
- "TRANSPORT RZECZNY"
Transport wodny śródlądowy - posiada ścisłe uzależnienie od naturalnej sieci hydrograficznej (tzw. parametrów długości, głębokości i szerokości rzek), oraz od rozmiarów ponoszonych kosztów, które są wykorzystywane do przystosowania rzek do wymogów nowoczesnych środków transportu wodnego. Mimo że na obszarze Polski występują dwa sprzyjające systemy rzeczne dwóch dorzeczy - Wisły i Odry, obejmujące prawie całe terytorium kraju, zaniedbanie inwestycyjne systemu szlaków żeglugowych śródlądowych powodują, że ta gałąź transportu odgrywa nieznaczną rolę w strukturach przewozu w kraju. W Polsce w roku 1994 całkowita suma żeglownych czyli śródlądowych dróg wodnych oscylowała wokół wartości około 3980 km. Odra to najważniejsza droga wodna w Polsce, posiadająca połączenie systemem kanałów z siecią żeglugi w Europie Zachodniej. W porównaniu z innymi systemami rzek europejskich wielkość przewozów szlakiem Odry jest niestety znacznie mniejsza. Tym bardziej mniej eksploatowana jest pod tym względem największa rzeka Polski - Wisła. Niewielka ilość przewozów szlakiem tejże rzeki ma miejsce pomiędzy Warszawą a Gdańskiem oraz pomiędzy Krakowem a Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym. W 1994 roku system żeglugi śródlądowej w Polsce dysponował 14 holownikami, 349 pchaczami i 866 barkami rzecznymi. Śródlądowa żegluga pasażerska ograniczona jest jeśli chodzi o rejsy turystyczne. Ten rodzaj żeglugi śródlądowej rozpowszechniony jest najczęściej w sąsiedztwie wielkich miast zlokalizowanych nad rzekami. Charakterem turystycznym, sezonowym odznacza się również żegluga na systemie Wielkich Jezior Mazurskich, na wodach Kanału Elbląskiego i jego odgałęzieniach, na wodach Kanału Augustowskiego oraz na wodach niektórych sztucznych zbiorników wodnych.
- "TRANSPORT LOTNICZY"
Transport Lotniczy - jego zadaniem jest głównie przewóz pasażerski, nie odgrywający w Polsce znacznej roli. Dość słabo jest on konkurencyjny na terytorium całego kraju, a nawet Europy, w stosunku do dużo tańszego i coraz sprawniejszego transportu kolejowego i samochodowego. W Polsce mamy aż 8 portów lotniczych o znaczeniu krajowym jak i międzynarodowym (np. na terenie Niemiec jest tych portów prawie 3 razy więcej), mieszczących się na terenie: Warszawy, Gdańska, Szczecina, Poznania, Wrocławia, Katowic, Krakowa, Bydgoszczy, Zielonej Góry i Rzeszowa. Wszystkie te porty, pomijając Bydgoszcz i Rzeszów, posiadają połączenia międzynarodowe. Polskie przedsiębiorstwo Polskich Linii Lotniczych "LOT", posiada około 40 samolotów, utrzymując regularne połączenia komunikacyjne z blisko 50 miastami na terenie ponad 30 państw świata. Najważniejsze polskie lotnisko to "Okęcie" w Warszawie.
- "TRANSPORT MORSKI"
Flota Handlowa i Porty Morskie - ważna cecha położenia Polski to jej zlokalizowanie geograficzne, w więc nieskrępowana dostępność do wód Morza Bałtyckiego na granicy o znacznej długości 528 km. Umożliwia ona swobodne prowadzenie gospodarki i handlu morskiego, a zwłaszcza jeśli chodzi o rybołówstwo morskie, przemysł stoczniowy, wykorzystanie turystyczne, oraz transport morski. Morska flota handlowa jest wykorzystywana przede wszystkim w przewozie i wywozie surowców mineralnych i produktów z i do sąsiadujących krajów nadmorskich, importujących nasze produkty. Stwarza to jeden z najbardziej ekonomicznych rodzajów transportu towarów masowych na długie dystanse. W 1994 roku przez polską flotę morską było wykorzystywanych 178 statków morskich oraz 9 promów morskich. Większa ilość tych statków jest już niestety przestarzała, licząc nawet po 15 lat. Polska posiada w swych granicach 4 duże porty morskie, tj. na terenie: Gdańska, Gdyni, Szczecina oraz w Świnoujścia. Oprócz tych dużych kompleksów portowych istnieją jeszcze o mniejszych rozmiarach na terenach Kołobrzegu, Darłowa i Ustki. Łączna wielkość przeładunków we wszystkich polskich portach przekroczyła w 1994 roku liczbę 52 mln ton. Największym udziałem w strukturze przeładunków w naszych portach odznaczają się węgiel kamienny i koks, drobnica, ropa naftowa i przetwory naftowe, jak również inne ładunki masowe, a także płody rolne i rudy metali.
Morska żegluga pasażerska posiada swój szczęśliwy początek w Polsce w okresie po I wojnie światowej w okresie międzywojennym. Od 1988 roku, tj. od momentu, w którym zakończył rejs na kontynent amerykański prom "Stefan Batory", nie mamy we własnej flocie morskiej żadnego pasażerskiego statku transoceanicznego. Pasażerski ruch międzynarodowy w polskiej żegludze morskiej ograniczony jest jedynie obecnie do linii promowych z portów w Świnoujściu i Gdańsku do krajów: Szwecji, Finlandii, Danii i Niemiec.
Znaczeniem niemal wyłącznie turystycznym charakteryzuje się żegluga przybrzeżna, odbywająca się szczególnie często w sezonie letnim na wodach zalewów Szczecińskiego i Wiślanego oraz w wodach zatoki Gdańskiej i Puckiej. W powyższych miejscowościach nadbałtyckich jak w Łebie, Władysławowie, Helu, Jastarni i innych ciągle prosperują niewielkie porty rybackie zajmujące się obsługą przybrzeżnego rybołówstwa morskiego.
