Transport kolejowy pełni ogromnie ważną rolę przewożąc ładunki masowe na znaczne odległości. Spadek jego znaczenia odnotowujemy w przewozie pasażerskim i drobnicy w krajach o wysokim stopniu rozwoju, w których najważniejszą rolę odgrywa transport samochodowy. Największą rolę transport kolejowy odrywa w: Szwajcarii, Belgii, Holandii i Niemczech, gdzie sieć kolejowa jest bardzo gęsta i wynosi 22km/100km2. Najrzadszą linia kolejową, ale o najdłuższych trasach charakteryzują się państwa wielkie o słabym zaludnieniu. Tak dzieje się w Australii, Kanadzie i Rosji - jest to 1km kolei/100km2 oraz w USA, Argentynie, Brazylii, RPA, Chinach i Szwecji - 2km/100km2. Mimo to w tych krajach dominujące znaczenie ma transport ładunków drogą kolejową.

Obecnymi czasy wiele państw Europy Zachodniej podjęło prace modernizacyjne własnych tras kolejowych i budowę nowych szlaków komunikacji kolejowej pod kolej elektryczną, za przykładem Francji i Japonii, gdzie nowa kolej elektryczna odniosła zadziwiający sukces.

  • Francja - Nowo uruchomiona w 1981 roku linia TGV, rozwija szybkość 270km/h i łączy Paryż z Lyonem. Jest też linia bardzo energooszczędną, na jednego pasażera wykorzystuje się 2 razy mniej energii niż w samochodzie i 4 razy mniej energii niż w samolocie. Dodatkowo zdolna jest przewieźć tyle samo osób co samolot. Druga linia TGV (1993) biegnie z Nord z Paryża do Lille i Calais i rozwija szybkość 400km/h.
  • Niemcy - 2 linie City Ekspress (ICE) rozwija szybkość 250km/h i łączy Hannover z Wurzburgiem oraz Manheim ze Stuttgardem. Trzecia linia to linia kolejowa, w której pociągi kursują na poduszce magnetycznej o długości 284 km na trasie Berlin - Hamburg. Pociągi rozwijają prędkość 300km/h i przebywają całą drogę w godzinę.
  • Japonia - projekty budowy systemu Magler-System, polegającym na ruchu pociągów na poduszkach magnetycznych, rozwijając prędkość 550km/h.

W czasie powstawania szybkiej kolei w siłę urósł Międzynarodowy Związek Kolei (UIC) I Wspólnota Kolei europejskich. W 1995 roku odbył się II Kongres Eurail Speed w Lille, na którym powyższe organizacje opracowały projekt mapy przyszłej sieci kolejowej na terenie Europy Zachodniej, Środkowej i Wschodniej. Założeniami było między innymi udrożnienie w pierwszych latach około 6600 km nowych tras kolejowych szybkiej kolei. Nadzieją Unii Europejskiej jest rezygnacja w przyszłości Rosję i Białoruś z linii szerokotorowych przez na rzecz normalnotorowych.

W założeniach tych organizacji jest połączenie Warszawy z krajami nadbałtyckimi, St. Petersburgiem, Mińskiem, Kijowem i Moskwą. W dzisiejszych czasach modernizuje się magistralę Kunowice -Warszawa - Brześć, dzięki temu pociągi będą mogły rozwijać prędkość nawet do 160km/h.