Rolnictwo jest podstawowym działem gospodarki, wytwarza ponad 90 % żywności i wiele innych produktów (używki, skóry, oleje, włókna, naturalne paliwa). Jest źródłem utrzymania dużej części światowej populacji. Pełni także funkcję utrzymania równowagi ekologicznej regionów wiejskich. Na rozwój rolnictwa w znacznym stopniu wpływa poziom urbanizacji i rozwój społeczno - gospodarczy danego państwa. W krajach słabo rozwiniętych mamy do czynienia z rolnictwem ekstensywnym, wielkoobszarowym charakteryzującym się małym nakładem finansowym, dużym nakładem pracy i mała wydajnością. W krajach wysoko rozwiniętych rozwinęło się rolnictwo intensywne z dużymi nakładami finansowymi, małym nakładem pracy. Jest to rolnictwo wysoko uprzemysłowione, stosujące metody intensywnego nawożenia w celu podniesienia wydajności. Rozwój gospodarczy, który nastąpił w Europie Zachodniej w drugiej połowie XX wieku doprowadził do utworzenia modelu rolnictwa tzw.: przemysłowego. Jest to model rolnictwa intensywnego charakteryzującego się dużą koncentracją ziemi, bardzo dużym uprzemysłowieniem, wysoko wyspecjalizowane. Podstawowe znaczenie odgrywają tutaj nakłady finansowe, od ich wielkości zależy wydajność produkcji rolniczej. W krajach gdzie dominuje rolnictwo przemysłowe nastąpił spadek zatrudnienia w tym sektorze gospodarki w skutek ogromnego spadku znaczenia siły roboczej na rzecz mechanizacji. Następstwem tych zmian jest wzrost zanieczyszczenia środowiska, szczególnie zaś eutrofizacja wód spowodowana nadmiernym nawożeniem gruntów, a także nadprodukcja żywności w wielu wysoko rozwiniętych krajach. Negatywnym skutkiem jest także spadek zaufania konsumentów do jakości surowców żywnościowych produkowanych intensywnymi metodami. Społeczeństwa krajów wysoko rozwiniętych, a także niektóre organizacje międzynarodowe, zaniepokojone tymi niekorzystnymi zmianami dążą do zmian w polityce rolnej. Obecnie w wielu krajach np. w Austrii, Szwajcarii czy Danii wprowadza się programy rozwoju rolnictwa tzw. ekologicznego.

Rolnictwo ekologiczne określane również jako: biologiczne, organiczne, biodynamiczne jest to taki sposób gospodarowania, w którym stosuje się tylko środki naturalne:

- obornik, komposty, nawozy zielone, nawozy zwierzęce oraz minerały występujące w przyrodzie zamiast nawozów sztucznych,

- metody zapobiegawcze w ochronie roślin, w tym metody biologiczne, środki roślinne i mineralne zamiast syntetycznych pestycydów,

- zwierzętom zapewnia się pasze gospodarskie, ściółkę oraz ruch na świeżym powietrzu.

Gospodarstwa ekologiczne znajdują się w czystym środowisku, co pozwala wykluczyć lub maksymalnie ograniczyć zanieczyszczenia.

Gospodarstwo ekologiczne zobowiązane jest do przestrzegania ściśle określonych zasad, które ustaliła Międzynarodowa Federacja Rolnictwa Ekologicznego IOFAM.

Gospodarstwa ekologiczne są szczególnie cenione ponieważ efektem ich działalności jest tzw. żywność ekologiczna. Płody rolne wytworzone bez użycia chemii są przechowywane i przetwarzane w taki sposób, aby nie straciły swoich walorów. W przechowalniach zabronione jest stosowanie syntetycznych pestycydów. Ideą ekologicznego przetwórstwa jest wybór takiej technologii, która w najmniejszym stopniu obniża wartość odżywczą surowca.

Zanim gospodarstwo zdecyduje się na produkcję ekologiczną podlega ocenie stan środowiska, w którym ma ono powstać min: bada się gleby na zawartość szkodliwych substancji tj.: metali ciężkich, pozostałości pestycydów, związki siarki. Proces przekształcania gospodarstwa na ekologiczne trwa co najmniej dwa lata. Pozwala to doprowadzić do równowagi biologicznej w obrębie gospodarstwa. Żywność z gospodarstwa przed trafieniem do konsumenta jest poddawana dodatkowym badaniom kontrolnym.

Etykieta jest podstawową gwarancją, że dany produkt został wyprodukowany metodami ekologicznymi. Powinna ona zawierać: nazwę i kod jednostki certyfikującej lub organu kontrolnego, którym podlega producent.

Dodatkowo na etykiecie powinno się znajdować oznaczenie, że produkt został objęty systemem kontroli i musi być przedstawione w tym samym języku lub językach co sama etykieta. W języku polskim - 'Rolnictwo ekologiczne - System kontroli WE'.

W Polsce na wielu produktach ekologicznych możemy znaleźć napis "Produkt rolnictwa ekologicznego". Takie oznakowanie było obowiązkowe przed wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. W Unii Europejskiej dla oznakowania żywności ekologicznej można stosować logo Unii Europejskiej.

Logo rolnictwa ekologicznego

Źródło: www.ekoland.org.pl

Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi EKOLAND powstało z idei, by produkować nie niszcząc ziemi i żywić nie szkodząc konsumentom. Ekoland postawił sobie za zadanie zorganizowanie rolnictwa ekologicznego w Polsce czyli opracowanie programu kryteria produkcji - inspekcja gospodarstw - atestacja produktów. Program ten został oparty na standardach Międzynarodowej Federacji Rolnictwa Ekologicznego - IFOAM.

.

Rolnictwo ekologiczne może być szansą rozwoju dla Polskiego rolnictwa, które charakteryzuje się niskim stopniem intensyfikacji. Polscy rolnicy nie są obecnie konkurencyjni na rynku europejskim z powodu zbyt małego stopnia mechanizacji, niskich nakładów finansowych i małego stopnia chemizacji w porównaniu z innymi rynkami krajów Europy Zachodniej. Mały stopień chemizacji, niewielka ilość maszyn, oraz charakterystyczna struktura agrarna mogą być atutem naszego rolnictwa, jeśli gospodarstwa zdecydują się one na produkcję ekologiczną. Regionem gdzie rolnictwo ekologiczne ma największe szanse rozwoju jest Podkarpacie. Rolnictwo ekologiczne w województwie podkarpackim rozwija się bardzo dynamicznie. W roku 1999 na terenie województwa istniały tylko 2 gospodarstwa ekologiczne posiadające certyfikat. Znaczny wzrost liczby gospodarstw zanotowano w roku 2001 (189 gospodarstw) co wówczas na tle kraju stawiało województwo na czwartym miejscu pod względem liczby gospodarstw ekologicznych, a na pierwszym pod względem powierzchni objętej kontrolą. Obecnie liczba gospodarstw w województwie podkarpackim wynosi 285.

Źródła: www.minrol.gov.pl, www.ekozywnosc.pl, www.ekoland.org.pl