Układ nerwowy możemy podzielić na:

  • ośrodkowy (centralny), należy tu:
  • obwodowy, do którego należy układ nerwów oraz zakończeń nerwowych razem z narządami zmysłu.

Funkcją obwodowego układu nerwowego jest przewodzenie informacji od narządów i tkanek do ośrodkowego układu nerwowego oraz w drugą stronę, natomiast w ośrodkowym układzie nerwowym dochodzi do gromadzenia i przetwarza tym informacji, w ten sposób, by organizm mógł na te bodźce odpowiednio zareagować.

Przedstawiony podział jest jednak sztuczny, gdyż oba układy fizjologicznie i anatomicznie powiązane są ze sobą.

Układ nerwowy podzielić można również ze względu na wykonywane czynności na:

  • somatyczny, odbierający informacje z otoczenia i narządów ruchu, podlegający kontroli naszej świadomości, dzielący się na:
    • układ piramidowy (kontrola ruchów dowolnych oraz postawy ciała);
    • układ pozapiramidowy (automatyzacja czynności);
  • autonomiczny (wegetatywny), łączący ośrodkowy układ nerwowy z narządami wewnętrznymi, takimi jak: żołądek, serce, jelita, nie podlegający naszej woli, posiadający część:
    • współczulną (reakcja ucieczki);
    • przywspółczulną (odpowiedzialny za odpoczynek organizmu).

Jaką rolę w organizmie spełnia układ nerwowy?

Mówiąc w skrócie jest to: "OPP", czyli "Odbieranie - Przetwarzanie - Przekazywanie (bodźców)".

Mówiąc mniej ogólnie - układ nerwowy spełnia bardzo istotną funkcję, ponieważ zapewnia nieustanny kontakt organizmu z otoczeniem zewnętrznym (poprzez narządy zmysłów) oraz integrację wewnętrznych narządów (dzięki zakończeniom czuciowym w nich umiejscowionych). Układ nerwowy bierze udział w zarejestrowaniu, przekazaniu i przeanalizowaniu napływających z zakończeń nerwowych pobudzeń, a następnie doprowadza do odpowiednich reakcji adaptacyjnych w odpowiedzi na ulegające zmianie warunki środowiska zewnętrznego oraz wewnętrznego.

Neurony i ich rola:

Neurony (komórki nerwowe) są najważniejszymi elementami układu nerwowego. W ich obrębie wyróżnić można:

  • ciało komórki;
  • akson (długa wypustka, przesyła informację od ciała komórki do kolejnych komórek nerwowych albo do efektorów);
  • dendryty (krótsze i liczne wypustki przekazujące pobudzenie w kierunku do komórki nerwowej).

Podstawową właściwością neuronów jest pobudliwość, czyli zdolność do wytwarzania, a następnie przekazywania pobudzenia nerwowego (pod postacią bodźca elektrycznego lub chemicznego).

Neurony połączone są ze sobą specjalnymi złączami - synapsami, które są elementem pośredniczącym w przekazywaniu informacji.

Zmysły człowieka:

Zmysł to forma przyjmowania ze środowiska bodźców, analizowania ich i reagowania na nie. Na zmysły składają się odpowiednie narządy zmysłów, posiadające wyspecjalizowane receptory. Człowiek posiada takie zmysły, jak: wzrok, słuch, smak, węch, równowaga, dotyk.

Choroby układu nerwowego:

  • udary;
  • wady rozwojowe;
  • guzy (nowotwory);
  • padaczka;
  • neuroinfekcje;
  • zespołu otępienne (np. choroba Alzheimera);
  • choroby zwyrodnieniowe (np. choroba Parkinsona);
  • choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane);
  • zapalenia nerwów;
  • zespoły korzeniowe (np. rwa kulszowa).

Układ dokrewny:

Współpracuje z układem nerwowym, zapewniając organizmowi homeostazę (stan równowagi). W jego skład wchodzą gruczoły dokrewne (podwzgórze, przysadka, grasica, szyszynka, nadnercza, tarczyca, przytarczyce, gonady) oraz tkanki produkujące hormony, tzn. substancje, zwykle białkowe, regulujące czynności narządów, utrzymujące stałość środowiska wewnętrznego organizmu. Ich wydzielanie kontrolowane jest różnymi pętlami sprzężeń zwrotnych, jak również podlega układowi nerwowemu.