Dyfuzja prosta.
Jest to zjawisko samorzutnego przemieszczania się cząsteczek w celu wyrównania stężeń. Dyfuzja cząstek miedzy komórka a środowiskiem zachodzi poprzez błony cytoplazmatyczne. Warunkiem dyfuzji tych cząstek jest ich niewielki rozmiar, czyli taki który umożliwiałby przejście przez pory w błonie. Do transportu tych substancji przez błony nie są potrzebne specjalne przenośniki, ani nakłady energii. Ten samorzutny ruch cząsteczek powoduje wyrównanie stężeń w komórce i środowisku w którym przebywa.
Dyfuzja wspomagana.
Ten rodzaj również polega na transporcie substancji przez błony w celu wyrównania stężeń, lecz zaangażowane są w to specyficzne przenośniki białkowe. Komórka, w której występuje dyfuzja wspomagana nie traci energii, ponieważ przenośniki jej nie wymagają. Dzięki obecności przenośników transport jest substancji poprzez błony jest szybszy oraz przez błonę mogą przechodzić cząstki o większych rozmiarach.
Transport aktywny.
Dzięki transportowi aktywnemu możliwy jest transport dużych cząstek odżywczych i składników mineralnych poprzez błonę komórkową niezgodnie z różnicą stężeń, czyli do środowiska o wyższym stężeniu osmotycznym. Przenośniki uczestniczące w tym transporcie są bardzo specyficzne, tzn. każdy z nich przenosi jeden, określony typ substancji. Przenośniki tego typu wymagają energii, którą czerpią z cząsteczek ATP.
Homeostaza.
Jest to zdolność organizmów żywych do utrzymywania stałych warunków środowiska wewnętrznego przy zmiennych warunkach środowiska zewnętrznego. Homeostaza dotyczy również zachowania prawidłowej zawartości wody w organizmie.
Nefron.
Jest to podstawowa jednostka budująca narządy wydalnicze wyższych zwierząt. Nefron zbudowany jest z kłębuszka , który otoczony jest torebka Bowmana. W torebce znajdują się tętniczki doprowadzające i odprowadzające krew.
Nefron jest miejscem filtracji krwi, której niektóre składniki osocza przechodzą do kanalików nerkowych. Oprócz filtracji w nefronie następuje resorpcja zwrotna niektórych substancji z moczu pierwotnego, które organizm może jeszcze wykorzystać.
Przystosowania anatomiczne i morfologiczne liści, korzeni i łodyg roślin do transportu wody i substancji odżywczych.
Duże znaczenie dla pobierania wody przez roślinę, jest rozwinięty system korzeniowy oraz liczne włośniki na ich powierzchni , które zwiększają powierzchnię chłonną. Ruch wody od korzeni do łodyg i liści możliwy jest dzięki wiązkom przewodzącym, które stanowi łyko i drewno. Woda może przepływać przez te wiązki, dzięki siłom adhezji i kohezji utrzymujących jednolity słup wody a także sile ssącej , która powstaje w wyniku parowania wody z liści. Parowanie powoduje wytworzenie się wyższego ciśnienia osmotycznego na powierzchni liścia od ciśnienia panującego w jego komórkach i wiązkach przewodzących. Woda zasysana jest ze środowiska o niższym ciśnieniu do środowiska o wyższym ciśnieniu. Transport wody wspomaga także tzw. parcie korzeniowe polegające na aktywnym transporcie wody z miękiszu korzenia do jego tkanek przewodzących.
Transport bliski substancji z udziałem przenośników.
Do tego typu transportu należy pompa sodowo- potasowa. Działanie pompy polega na mechanicznym obrocie przenośnika wewnątrz błony, do czego wymagana jest energia z ATP.
Przenośnik taki pobiera jony potasowe ze środowiska zewnętrznego i wydziela do niego jony sodowe. Po jednym obrocie tego przenośnika jony potasowe oddawane są do wnętrza komórki a pobrane zostają kolejne jony sodowe.
Podział zwierząt ze względu na rodzaj substancji , jaką wydzielają z moczem.
Zwierzęta amonioteliczne- wydzielają toksyczny amoniak, który musi być bardzo rozcieńczony.
Zwierzęta urikoteliczne - wydalają mocz zawierający kwas moczowy, mniej toksyczny od amoniaku.
Zwierzęta ureoteliczne - wydalają zagęszczony mocz zawierający duże ilości słabo toksycznego mocznika.
Udział różnych układów w regulacji gospodarki wodnej organizmu.
W regulacji odpowiedniej ilości wody w organizmie bierze udział nie tylko układ moczowy, ale również układ krwionośny.
U zwierząt wyższych układ moczowy zbudowany jest z nerek w których zachodzi filtracja krwi. Powstały w nerkach mocz wyprowadzany jest z nich do moczowodów a następnie do pęcherza. W pęcherzu ma miejsce gromadzenie się moczu, Po jego zapełnieniu, mocz jest wydalany cewką moczową na zewnątrz organizmu.
Utrata wody z moczem związana jest z jej pobraniem z krwi w kłębuszkach nerkowych. Przy niskim stężeniu wody w krwi odpowiednie hormony przestawiają gospodarkę wodną tak aby ograniczyć wydalanie wody z organizmu.
Część wody zawartej w organizmie jest tracona również poprzez układ oddechowy, ponieważ w czasie wydychania powietrza z płuc jest z nich wydalana również pewna ilość pary wodnej.
Woda uwalniana jest także poprzez skórę, w czasie pocenia się organizmów.
