Opowiadania bizarne - geneza i gatunek utworu
Tom „Opowiadania bizarne” ukazał się 18 kwietnia 2018 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego – to zbiór dziesięciu krótkich form prozatorskich łączących realizm z elementami fantastyki i groteski. Tytuł pochodzi od francuskiego słowa bizarre – dziwny, kuriozalny – co stanowi klucz do zrozumienia charakteru tych tekstów: Tokarczuk celowo wkracza w obszary nietypowe i niepokojące, aby ukazać światu coś, co wydaje się zwyczajne, ale kryje w sobie głębię i zaskoczenie.
Narracyjnie to zestaw krótkich szkiców–przypowieści, w których codzienność splata się z fantastycznym elementem – pęknięciami rzeczywistości, zielonymi dziećmi czy technologicznymi rewolucjami. Dzięki temu Tokarczuk zachęca czytelnika do czujnego spojrzenia na „małe” życie, pozwala dostrzec to, co zazwyczaj ignorowane. Formalnie są to oczywiście opowiadania:
- Tokarczuk buduje zamkniętą całość w kilkunastu–kilkudziesięciu stronach.
- Każdy tekst koncentruje się na jednym zagadnieniu.
- Nad światem dominuje wyrazisty narrator, często pierwszoosobowy (np. lekarz w „Sercu”), czasem trzecioosobowy. Narracja wielokrotnie ma charakter introspekcyjny, refleksyjny, czasem jest to spowiedź. Bardzo często narracja zmienia się w trakcie opowiadania, widać, że Tokarczuk na tym polu mocno eksperymentuje.
- Obecna jest silnie zarysowana puenta lub punkt kulminacyjny.
- Opowiadania Tokarczuk skupiają się na kilku postaciach, często na jednym głównym bohaterze.
- Niewiele jest tutaj wydarzeń, ale gęsta symbolika i refleksja filozoficzna.