Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią - problematyka
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią jest dziełem literackim anonimowego autora. To średniowieczny utwór, zaliczany do największych osiągnięć artystycznych polskiej poezji średniowiecznej. Utwór powstał w latach 1463 – 1465 oraz zawiera około 500 wersów. Utwór średniowieczny anonimowego autora określa się mianem poematu moralnego o wymowie satyrycznej.
Głównym tematem poematu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią jest alegoryczne ukazanie śmierci. Śmierć w utworze przedstawiona jest jako postać rozkładającego się ciała ludzkiego, a często przyjmuje wizerunek kościotrupa. To właśnie wygląd alegorycznie ukazanej śmierci stanowi ważny punkt utworu.
Dzieło ma charakter moralizatorsko – dydaktyczny. Celem utworu jest ostrzeżenie, że życie ludzkie i bogactwo są tymczasowe, a więc przemijalne. Życie wieczne jest dobrem najwyższym i warto do niego dążyć. Niemniej jednak, w ogólnym rozrachunku poemat Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią porusza problematykę tymczasowości i kruchości ludzkiego życia. Ludzie wobec śmierci są bezradni, a ludzkie dążenia okazywały się znikome wobec dominującej i wszechogarniającej śmierci. To przypomnienie, że człowiek w obliczu śmierci nie może podjąć się żadnych działań. Śmierć może przyjść w każdej chwili i jest to niezależne od planów człowieka. Ze śmiercią należy się pogodzić, co więcej utwór również podkreśla, że śmierć dla nikogo nie czyni wyjątków, nie kieruje się litością, dosięgnie ona każdego bez względu na jego stan.
Warto podkreślić, że autor zestawił ze sobą różne reprezentacje grup społecznych i zawodowych, co może świadczyć o tym, że utwór ma za zadanie przypomnieć o ich powinnościach i grzechach, a to stanowiło satyrę stanową, która często była wykorzystywana w utworach średniowiecznych, tzw. de statu hominium.
