Z legend dawnego Egiptu - streszczenie krótkie
„Z legend dawnego Egiptu” autorstwa Bolesława Prusa to dramatyczna historia o władzy oraz odpowiedzialności jej właściwego stosowania. Nowela rozpoczyna się wieczorem, gdy potężny i srogi, stuletni faraon Ramzes leży obłożnie chory. Decyduje o przyjęciu ryzykownego, silnego lekarstwa, które może go wyleczyć, ale równie dobrze może zabić. Wbrew radom lekarza wypija je dla dobra kraju, wiedząc, że w razie jego śmierci władzę przejmie jego wnuk Horus.
Astrolog przepowiada nagłą śmierć osoby z dynastii Ramzesa i wszystko wskazuje na to, że przyjęte lekarstwo okaże się śmiertelne. Ramzes każe zatem przygotować Horusa do przejęcia władzy w taki sposób, by Egipt ani przez chwilę nie pozostał bez władcy. Nakazuje wodzowi armii, kanclerzowi państwa i arcykapłanowi, by odebrali od Horusa pierwsze rozkazy i wypełnili je, ponieważ przez faraonów przemawia nieomylny Ozyrys. W ten sposób powstaje sześć edyktów:
- edykt o pokoju z Etiopią,
- edykt o niewyrywaniu języków jeńcom,
- edykt o obniżeniu czynszów i podatków oraz dniach wolnych dla niewolników i zakazie bicia ich,
- edykt o powrocie nauczyciela Jetrona do kraju,
- edykt przeniesienia zwłok matki Zefory do katakumb,
- edykt o uwolnieniu ukochanej Bereniki.
Horus zostaje śmiertelnie ukąszony przez pająka, co dopiero po czasie stwierdza lekarz. Okazuje się, że zostało mu niewiele czasu i może nie zdążyć, dotknąć edyktów świętym pierścieniem. Układa je od najważniejszych do najmniej ważnych i prosi lekarza o odliczanie czasu do swojej śmierci. Z rąk wypadają mu kolejno edykty o zmniejszeniu podatków i pracy niewolników, potem o pokoju z Etiopami, o przeniesieniu zwłok Zefory, o sprowadzeniu do kraju Jetrona i o niewyrywaniu języków jeńcom.
W ręku niedoszłego władcy zostaje tylko rozkaz uwolnienia Bereniki, ale bez szans na realizację, ponieważ nieoczekiwanie Ramzes zdrowieje, a Horus umiera.
Utwór zawiera czterokrotnie powtórzoną prawdę o wszechwładzy Przedwiecznego, przy którym mrzonkami są ludzkie plany i nadzieje.
