Z legend dawnego Egiptu - biografia autora

Bolesław Prus, a właściwie Aleksander Głowacki urodził się 20 sierpnia 1847 r. w Hrubieszowie w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W niektórych publikacjach posługiwał się także pseudonimem Jan w Oleju. Był wybitnym powieściopisarzem, nowelistą, dziennikarzem i publicystą. Sądził, że umrze niedoceniony i zapomniany, całe życie współzawodnicząc z innymi pisarzami, a nade wszystko z Henrykiem Sienkiewiczem, który uwielbiany był przez współczesnych czytelników. Recenzując bestsellerowe wówczas „Ogniem i mieczem”, pozostawił zarzuty o nieprawdziwym ukazaniu relacji polsko-ukraińskich i kiepską opinię o całej powieści.

Pisarz szybko stracił rodziców i trafił najpierw pod opiekę babki, a wkrótce – ciotki, z którą zamieszkał w Lublinie. Tu uczył się w Powiatowej Szkole Realnej, ale nie należał do dobrych uczniów. Do sumiennej nauki zabrał się, dopiero gdy nie otrzymał promocji do trzeciej klasy. Kolejny rok ukończył z wyróżnieniem. Jako młody, 16-letni chłopak, ruszył do walki w powstaniu styczniowym, podczas którego został ranny w głowę i ostatecznie trafił do więzienia. Udało się go stamtąd wydostać, jednak rodzina zamiast bohatera, widziała w nim źródło kłopotów. Wkrótce wrócił do więzienia pod zarzutem działalności wywrotowej, aż trafił pod opiekę wuja Klemensa.

Aleksander wrócił do Gubernialnego Gimnazjum Lubelskiego, gdzie w 1866 r. zdał maturę. Wprawdzie marzył o studiach ścisłych w Petersburgu, ale nie miał na nie dostatecznych środków. Wyjechał więc do Warszawy, gdzie dostał się na Wydział Matematyczno-Fizyczny w Szkole Głównej. Aby opłacić czesne, chwytał się wszelkiej pracy: od guwernanta i korepetytora, przez ślusarza, kasjera, mówcę ulicznego aż po fotografa. Mimo chęci i pracowitości musiał przerwać studia z powodu zamknięcia szkoły w 1869 r. Wyjechał do Puław, gdzie rozpoczął naukę w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, jednakże i tej szkoły nie ukończył z powodu konfliktu z jednym z wykładowców.

Początek lat 70. przyniósł Głowackiemu tłumaczenie „Logiki” Johna Stuarta Milla, a także pierwsze próby dziennikarskie. Już wcześniej pisał listy do gazet, podpisując się, jako Jan w Oleju. Pisał artykuły o tematyce społecznej, popularnonaukowej i satyrycznej. Ważniejsze teksty podpisywał prawdziwym nazwiskiem, jako Prus pisywał te lżejsze. Od 1874 r. pisał sporo felietonów i reportaży dla „Kuriera Warszawskiego”. Dziennikarstwo pozwoliło mu ustabilizować sytuację materialną i wziąć w 1875 r. ślub z daleką kuzynką Oktawią Trembińską, z którą nie doczekał się potomstwa. Wychowywali wspólnie przybranego syna, który w wieku 18 lat targnął się na swoje życie.

Od 1876 r. pisał dla „Ateneum”, a od 1877 r. został redaktorem „Nowin”. Wkrótce zaczął pisać nowele i opowiadania, obok działalności publicystycznej. W kolejnych latach współpracował także z „Tygodnikiem Ilustrowanym” i „Kurierem Codziennym”. Warto dodać, że jego powieści w odcinkach i opowiadania były także drukowane w pismach, dla których pisał. Po rozwiązaniu „Nowin” w 1883 r. Głowacki oddał się bardziej twórczości pisarskiej, tworząc powieści.

Pisarz regularnie wypoczywał w Nałęczowie, gdzie obecnie znaleźć można jego pomnik – ławeczkę Bolesława Prusa. Do końca uprawiał działalność publicystyczną, był oddanym społecznikiem i próbował pomagać innym. Swoje przekonania przelewał zarówno na karty gazet w licznych artykułach, ale także opierał na nich swoją twórczość pisarską. Był propagatorem pracy organicznej i utylitaryzmu, a także szanowanym obywatelem. Zmarł na zawał serca 19 maja 1912 r. w Warszawie i został pochowany na warszawskich Powązkach. Pogrzeb pisarza stał się wydarzeniem skupiającym tak wiele osób, że sam Głowacki nie uwierzyłby własnym oczom w swoją popularność.

Ważniejsze utwory:

• „Antek” (1880),
• „Katarynka” (1880),
• „Kamizelka” (1882),
• „Anielka” (1885),
• „Placówka” (1886),
• „Z legend dawnego Egiptu” (1888),
• „Lalka” (1890),
• „Emancypantki” (1894),
• „Faraon” (1897).